Δουλειά ξαναπιάνουν από αύριο οι ελεγκτές της Τρόικας έχοντας διπλό στόχο. Αφενός την αξιολόγηση των έως τώρα πεπραγμένων προκειμένου να εγκριθεί η πέμπτη δόση του δανείου ύψους 12 δισ ευρώ, αφετέρου τη συλλογή των στοιχείων εκείνων που θα αποτελέσουν τη βάση της διαβούλευσης μεταξύ των επικεφαλής της Τρόικας και του οικονομικού επιτελείου για την οριστικοποίηση του "πακέτου" μέτρων της 5ετίας, καθώς και του πλάνου αποκρατικοποιήσεων.
Ο αγώνας δρόμου των επόμενων 15 ημερών για το οικονομικό επιτελείο ξεκινά σήμερα από το σχέδιο για τη φοροδιαφυγή και τη μείωση των φοροαπαλλαγών με στόχο 5,5 δισ ευρώ έως το 2015. Ανάμεσα στις εκκρεμότητες είναι επίσης τα σχέδια αναδιάρθρωσης των ΔΕΚΟ με στόχο 2,3 δισ ευρώ, η περαιτέρω μείωση δαπανών των υπουργείων απ' όπου υπολογίζεται ότι θα εξοικονομηθούν 2,5 δισ ευρώ, καθώς και το σχέδιο δράσης για τα Ασφαλιστικά Ταμεία, τον εξορθολογισμό των κοινωνικών επιδομάτων και την αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής με στόχο 6 δισ ευρώ.
Ειδικά όσον αφορά στο Σχέδιο για τη Φοροδιαφυγή που δημοσιοποιείται ένα 24ωρο πριν την άφιξη της Τρόικας στην Αθήνα, κεντρική του λογική είναι οι στοχευμένοι και δειγματοληπτικοί έλεγχοι στα πρότυπα των Αμερικανικών Φορολογικών Αρχών, με έμφαση στις κατηγορίες υψηλού κινδύνου δηλαδή εκεί που καταγράφονται υψηλά ποσοστά παραβατικότητας. Επιλογή του υπουργείου Οικονομικών είναι, επίσης, η απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών και η μείωση των προστίμων για τυπικές φορολογικές παραβάσεις, ενώ "κλειδί" χαρακτηρίζεται η παράλληλη δράση των συναρμόδιων υπουργείων Οικονομικών, Περιφερειακής Ανάπτυξης, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης.
Από τα έως τώρα δεδομένα καταλήγει κανείς κατ' αρχήν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια πραγματική ανατροπή των όσων βιώναμε έως τώρα, δηλαδή στο αποτυχημένο μοντέλο των "τυφλών" και γενικευμένων ελέγχων που αποδεικνύονταν κάθε χρονιά αναποτελεσματικοί, στη θεσμοθέτηση όλο και πιο πολύπλοκων διαδικασιών οι οποίες αντί να βοηθούν στη σύλληψη της φοροδιαφυγής ανατροφοδοτούσαν ουσιαστικά το... τέρας της διαφθοράς, στην επιβολή όλο και πιο αυστηρών ποινών ακόμα και για τις πιο απλές παραβάσεις χωρίς όμως τα πρόστιμα αυτά να καταλήγουν στα δημόσια ταμεία ούτε καν στο 1/10! Μια δεύτερη ματιά επιτρέπει, ωστόσο, τον προβληματισμό ότι για μια ακόμα φορά ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη Φοροδιαφυγή κινδυνεύει να μείνει στα χαρτιά, αφού ως γνωστόν όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και δυστυχώς τα αποτελέσματα ανάλογων προσπαθειών τα τελευταία χρόνια ήταν τουλάχιστον απογοητευτικά.
Από πού να αρχίσει κανείς; Από το περιβόητο σύστημα ELENXIS δηλαδή τους... ράμπο των εφοριών που θα επέδραμαν στις επιχειρήσεις με φορητούς υπολογιστές ανά χείρας, έχοντας τη δυνατότητα να συνδέονται απευθείας με τις βάσεις δεδομένων του ΚΕΠΥΟ έτσι ώστε να ελέγχουν και να ελέγχονται; Το σχετικό σύστημα διαφημίστηκε από τη Κυβέρνηση της Ν.Δ., υιοθετήθηκε από τη σημερινή Κυβέρνηση με τυμπανοκρουσίες και υποσχέσεις ότι θα λειτουργήσει ακόμα καλύτερα, αλλά τελικά βρισκόμαστε ενάμιση χρόνο μετά τις εκλογές και τίποτε απολύτως δεν έχει γίνει, παρά το εκρηκτικό πρόβλημα της φοροδιαφυγής. Και όπως λένε οι κακές γλώσσες, πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει όταν ακόμα και τώρα λογιστές, φοροτεχνικοί και απλοί πολίτες κινδυνεύουν να πάθουν... έμφραγμα προσπαθώντας να υποβάλουν μια απλή δήλωση χωρίς να τους πετάξει έξω το σύστημα του ΚΕΠΥΟ;
Άλλο τρανό παράδειγμα μεγαλεπήβολου σχεδιασμού, ο... ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ που τελικά... πνίγηκε στα ρηχά. Πρόκειται για το ολοκληρωμένο σύστημα που είχε εκπονήσει και είχε παρουσιάσει η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ως... υπερόπλο για τη λαθρεμπορία του πετρελαίου ναυτιλίας, το οποίο τελικά έμεινε στα επίπεδα της εξαγγελίας, ενώ όσον αφορά στο δίδυμο αδελφάκι του, το σύστημα ΗΦΑΙΣΤΟΣ για το λαθρεμπόριο πετρελαίου θέρμανσης, αποδείχθηκε διάτρητο αφού όχι μόνο δεν απέτρεψε το σχετικό λαθρεμπόριο όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς περιδιαβαίνοντας τις αγροτικές περιοχές αλλά συν τοις άλλοις προκάλεσε ζημιά, αφού υποχρέωσε σε μεγαλύτερες επιστροφές φόρου. Βέβαια και η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αν και κατήγγειλε το σύστημα, υποχρεώθηκε να το διατηρήσει έστω μεταβατικά αφού δεν μπόρεσε να βρει εναλλακτική λύση, ενώ ως μόνιμη και αποτελεσματική λύση προκρίθηκε σε πρώτη φάση η... εξίσωση των ΕΦΚ στο πετρέλαιο, κάτι που βέβαια προκαλεί επιβαρύνσεις στα νοικοκυριά.
Όσον αφορά, στα σχέδια περί στοχευμένων και δειγματοληπτικών ελέγχων, κάτι τέτοιο προϋποθέτει κατ' αρχήν μια πλήρη βάση δεδομένων επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων, η οποία επί του παρόντος δεν υπάρχει, ενώ και ο πλέον καλόπιστος δεν έχει παρά να ανατρέξει στον προγραμματισμό δράσης των τελευταίων 10 ετών του ΣΔΟΕ και μετέπειτα ΥΠΕΕ, όπου εξαγγέλλονταν στοχευμένοι έλεγχοι με διάφορα προγράμματα και υποπρογράμματα ανάλυσης κινδύνου, αλλά τελικά και η φοροδιαφυγή παρέμεινε στα επίπεδα του 40- 45% και χρειάστηκαν να γίνουν δεκάδες περαιώσεις εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, αφού η στρατηγική των δειγματοληπτικών ελέγχων αποδείχθηκε το πιο κακόγουστο ανέκδοτο των τελευταίων ετών...