«Ο Στηβ Μπάνον κατέστρεψε το establishment στις ΗΠΑ. Τώρα θέλει να καταστρέψει την Ευρώπη». Με αυτά τα λόγια οι New York Times παρουσίασαν την ευρωπαϊκή περιοδεία του πρώην συμβούλου του Ντόναλντ Τραμπ, που μόλις ολοκληρώθηκε.
«Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι μια υποδομή για ένα παγκόσμιο λαϊκό κίνημα», δήλωσε στην ίδια εφημερίδα ο πρώην σύμβουλος και πρώην επικεφαλής του ακροδεξιού σάιτ Breitbart News. Ο αρχιτέκτονας της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ με αυτό τον στόχο έκανε τον γύρο όλων των αντιδραστικών κομμάτων στην Ευρώπη. Μια «alt-right περιοδεία», κατά την οποία πέρασε από την Ιταλία, την Ελβετία, την Γερμανία, τη Γαλλία και την Ουγγαρία.
Η αγάπη του για τον ηγέτη της Ουγγαρίας, εξάλλου, είναι γνωστή: «Ο Βίκτορ Ορμπάν είναι ο πιο σημαντικός τύπος στην πολιτική σκηνή αυτή τη στιγμή», είπε.
Ο αμερικανός λαϊκιστής φάνηκε να απολαμβάνει ιδιαίτερα την περιοδεία του στην Γηραιά Ηπειρο: βρήκε τις συνομιλίες που είχε με το ακροδεξιό κόμμα AfD της Γερμανίας «συγκλονιστικές» και τις πρόσφατες εκλογές της Ιταλίας «εκπληκτικές».
Ο Στηβ Μπάνον βρέθηκε στη Ρώμη τον περασμένο Μάρτιο, πριν τις κρίσιμες ιταλικές εκλογές, και στήριξε τον ακροδεξιό λαϊκιστή ηγέτη Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος είναι προσωπικός του φίλος. Συμβούλευσε μάλιστα τον Σαλβίνι να συνεργαστεί με το Κίνημα Πέντε Αστέρων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, πράγμα που ο Σαλβίνι έκανε παρά τις αντιρρήσεις του κόμματός του.
«Η Ιταλία και η Ουγγαρία θα σκοτώσουν την Ευρώπη» δήλωσε ο Στηβ Μπάνον, σύμφωνα με την βρετανική Guardian. Προέβλεψε, μάλιστα, ότι η άνοδος της ακροδεξιάς Λίγκας και του Κινήματος Πέντε Αστέρων στην εξουσία θα δώσουν ώθηση στην ευρωσκεπτικιστική ψήφο, στις ευρωεκλογές του Μαίου 2019.
Σύμφωνα με την ιταλική La Stampa, ο Στηβ Μπάνον θεωρεί ότι οι εκλογές στην Ιταλία θα ανοίξουν ένα νέο μονοπάτι στην Ευρώπη και θα ανοίξουν τον δρόμο για νέα λαϊκιστικά κινήματα που θα καταπολεμήσουν την δυναμική της γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ και του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Στηβ Μπάνον δεν είναι καινούριος στην ευρωπαϊκή πολιτική. Είναι στενός φίλος του βρετανού ακροδεξιού Νάιτζελ Φάρατζ, πρώην ηγέτη του ευρωφοβικού Ukip, τον οποίο στήριξε με κάθε τρόπο στην επιτυχημένη εκστρατεία του Brexit. Εκείνη την εποχή το ακροδεξιό και αντι-ευρωπαϊκό σάιτ Breitbart news είχε ανοίξει γραφείο στη Μεγάλη Βρετανία.
Περνώντας από την Ζυρίχη, ο Στηβ Μπάνον έδωσε συνέντευξη στο κανάλι RTS, και μίλησε λεπτομερώς για τις κινήσεις του.
«Από τη στιγμή που αποχώρησα από τον Λευκό Οίκο, έκανε ένα ίδρυμα το οποίο θα «στρατικοποιήσει» τις ιδέες και θα συγκεντρώσει έναν στρατό από εθελοντές σε δράση. Πέρασα ένα διάστημα στην Ασία για να μελετήσω τα λαϊκιστικά και εθνικιστικά κινήματα που ανθούν εκεί», είπε ο άνθρωπος που θεωρεί ότι «ο λαϊκισμός είναι μια πολύ θετική εξέλιξη».
Ο Στήβ Μπάνον πιστεύει ότι η προώθηση των αντιδραστικών ή ακροδεξιών ιδεών πρέπει να περνάει από εναλλακτικά ΜΜΕ. Οταν βρέθηκε στην Ιταλία δήλωσε ότι οι ευρωπαίοι συνομιλητές του επαίνεσαν όλοι την ποιότητα και τις δυνατότητες του σάιτ Breitbart.
«Εκεί είναι το κλειδί. Προς το παρόν τα σάιτ μου είναι στα αγγλικά, αλλά όλοι θέλουν ένα ίδιο στη δική τους γλώσσα», δήλωσε ο Στηβ Μπάνον στους New York Times, τονίζοντας ότι αυτή η επικοινωνιακή αντεπίθεση εγγράφεται στην «φάση 2» του σχεδίου του για την Ευρώπη.
Ο Στηβ Μπάνον εξάλλου προειδοποίησε: «Τέτοια εθνικιστικά και λαϊκίστικα σάιτ θα εμφανιστούν παντού το 2019», εννοώντας ενόψει των ευρωεκλογών. Το κυβερνητικό στέλεχος του Εμανουέλ Μακρόν, Κριστόφ Καστανέρ, μάλιστα, αντέδρασε όταν έγινε γνωστό ότι ο Στηβ Μπάνον εμφανίστηκε στο συνέδριο της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία: «Ο βασιλιάς των Fake news και των ανώτερων Λευκών στο συνέδριο της Λεπέν ...Γιατί δεν εκπλήσσομαι;», έγραψε στο Twitter.
Ο Στηβ Μπάνον, ο στρατηγικός νους της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι «η Ευρώπη είναι θεματοφύλακας του λαϊκισμού». Παρότι απομακρύνθηκε από τον Λευκό Οίκο, εντούτοις στην ευρωπαϊκή περιοδεία του εμφανιζόταν ως απεσταλμένος του Τραμπ και δήλωσε ότι παραμένει «πιστός οπαδός του» και ότι «ο στρατός του» «θα του δίνει πάντα βοήθεια».
Ευρισκόμενος στη Ρώμη, ο αμερικανός εθνικιστής δήλωσε ότι θέλει να μάθει από τις ιταλικές εκλογές. Εκτίμησε ότι μπορεί να αποτελέσουν ένα αποφασιστικό βήμα και να ανοίξουν το δρόμο στα «λαϊκιστικά» κινήματα τα οποία επαναστατούν εναντίον των Βρυξελλών, εναντίον των πολιτικών του «συστήματος» και εναντίον ενός ακραία φιλελεύθερου establishment το οποίο δημιουργεί ανεργία.
Σε μια μεγάλη συνέντευξη στην Il Corriere della Sera, ο Στηβ Μπάνον δήλωσε ότι «δούλεψε επί 10 χρόνια στις ΗΠΑ για να δημιουργήσει ένα εθνικιστικό και λαϊκιστικό κίνημα» και πρόσθεσε :
«Ηξερα ότι ο Τραμπ θα κερδίσει. Εβλεπα τον αντίκτυπο στους ανθρώπους, πράγμα που δεν καταλάβαιναν οι ελίτ. Νομίζω ότι το ίδιο θα συμβεί και στην Ιταλία. Είστε στην κορυφή του κύματος, είστε ένα κεντρικό τεστ εθνικής κυριαρχίας. Το θέμα έχει κορυφωθεί από την παρουσία μεταναστών, γιατί όλα τα προβλήματα της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής τα πέταξε η Ευρωπαϊκή Ενωση πάνω στην Ιταλία. Οι άνθρωποι έχουν κουραστεί, θέλουν να ξαναβρούν την εθνική κυριαρχία τους».
Πρόσθεσε ότι περιοδεύει στην Ιταλία για «να παρατηρήσει», γιατί «οι Ιταλοί δεν έχουν ανάγκη έναν Αμερικανό να τους πει τι να κάνουν, δεν έχουν ανάγκη ούτε τις Βρυξέλλες», εξομολογήθηκε ότι σέβεται τα κόμματα Λίγκα, Κίνημα Πέντε Αστέρων και τον Μπερλουσκόνι γιατί «όλοι έχουν εκφραστεί θετικά για τον Τραμπ» και πρόσθεσε, προφητικά :
«Νομίζω ότι αν γίνει κυβερνητικός συνασπισμός μεταξύ των λαϊκιστών θα ήταν φανταστικό, θα διαπεράσει την καρδιά των Βρυξελλών, θα τους έφερνε έναν τρελό φόβο. Κι αν δεν γίνει τώρα, θα γίνει σίγουρα στο μέλλον».
Αναφερόμενος στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι τον χαρακτήρισε «έναν από τους μεγάλους ηγέτες του 20ού αιώνα», «παρόμοιο με τον Τραμπ» :
«Εδειξε στους ιταλούς κάτι διαφορετικό από την πολιτική τάξη, ήρθε πριν τον Τραμπ δείχνοντας ότι ένας επιχειρηματίας που ξέρει να μιλάει τη γλώσσα του λαού μπορεί να γίνει ηγέτης του. Και φυσικά τον γελοιοποίησαν στην διεθνή σκηνή, όπως κάνουν για τον Τραμπ».
Εδωσε μάλιστα μια κατεύθυνση καθοριστική στους ιταλούς λαϊκιστές :
«Η ψήφος δεν είναι ποτέ μαγικό ραβδί. Με το Brexit ψήφισαν να εγκαταλείψουν την Ευρώπη αλλά ακόμη διαπραγματεύονται. Στην Αμερική, η πολιτική τάξη πολεμάει τον Τραμπ κάθε μέρα. Η διοίκηση μετά βίας ψήφισε την επιβολή δασμών και αυτό είναι μια τεράστια νίκη για τους εθνικιστές όπως εγώ, αν δεν το πάρουν πίσω γιατί ο δείκτης έπεσε στο χρηματιστήριο και ο πρόεδρος πιέζεται από τους οπαδούς της παγκοσμιοποίησης που δεν τους αρέσει η πολιτική του America First. Οταν σχηματίσεις κυβερνητικό συνασπισμό, μερικές φορές το σύστημα κερδίζει, αλλά το κλειδί είναι να μείνεις πιστός στις δικές σου αρχές και να παίξεις το δικό σου παιχνίδι. Εδώ στην Ιταλία τα κεντρικά θέματα διαπραγμάτευσης θα είναι οι μετανάστες και οι σχέσεις με την ΕΕ».
Δεν δίστασε μάλιστα να τα βάλει και με τον Πάπα, στο θέμα των μεταναστών :
«Είμαι ένας υπερήφανος εθνικιστής, λαϊκιστής και καθολικός. Αλλά δεν πιστεύω ότι η Εκκλησία έκανε ό,τι έπρεπε για να σταματήσει την βία εναντίον των Χριστιανών. Ο Πάπας είναι καλός στα θρησκευτικά δόγματα αλλά όχι στην διεθνή πολιτική της Εκκλησίας. Αναμφίβολα επιδείνωσε την μεταναστευτική κρίση λέγοντας ότι μια χώρα πρέπει να κρατάει τα σύνορά της ανοιχτά. Ωστόσο, αυτό δεν είναι σωστό».
Η ευρωπαϊκή περιοδεία του Στηβ Μπάνον σχολιάζει η Guardian είχε στόχο την ανάδυση των πιο αντιδραστικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Στην Βουδαπέστη τον προσφώνησαν στην εκδήλωση ως «μεγάλο στοχαστή». Στην Ιταλία ο ίδιος αποκάλεσε τον συνασπισμό Λίγκας και Πέντε Αστέρων ως «ιστορική συμμαχία». Στη Γαλλία, όπου έκανε εκστρατεία γοητείας με την Μαρίν Λεπέν, ηλέκτρισε το ακροατήριο με τα εξής λόγια : «Αφήστε τους να σας λένε ρατσιστές, ξενόφοβους, ομόφοβους, μισογύνηδες -φορέστε αυτούς τους χαρακτηρισμούς ως κονκάρδες τιμής!».
«Μην είστε αφελείς ότι ο Τραμπ χώρισε με τον Μπάνον. Ο Στηβ Μπάνον βρίσκεται σε αποστολή που έχει στόχο την ίδια την ευρωπαϊκή δημοκρατία. Ο πρώην σύμβουλος επισκέφθηκε την Ευρώπη δύο φορές στους τέσσερις τελευταίους μήνες και βρέθηκε σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ηρθε για να μοιράσει συνθήματα υπέρ «της εθνικής λαϊκής εξέγερσης» καθώς βλέπει ένα γόνιμο έδαφος στην Ευρώπη για την παγκόσμια σταυροφορία του. Ισως και να υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό. Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ιταλία ήταν ένα δώρο για εκείνον. Τον χειροκρότησαν στην Πράγα, στην Βουδαπέστη και στη Γαλλία. Γιατί δεν δώσαμε αρκετή προσοχή;» γράφει η βρετανική εφημερίδα, η οποία δεν πιστεύει ούτε ότι ο Μπάνον χώρισε οριστικά με τον Τραμπ, ούτε ότι τον πέταξαν έξω από το ακροδεξιό σάιτ Breitbart τον Ιανουάριο του 2018.
Επομένως ποιός είναι ο στόχος του Μπάνον, διερωτάται η Guardian. Ποιός τον χρηματοδοτεί; Πώς θα επηρεάσουν οι δραστηριότητές του τις προσεχείς ευρωεκλογές; Δεν μπορεί κάποιος να υπερεκτιμά την δραστηριότητα ενός μόνο ανθρώπου, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα, αλλά μπορεί να είναι ένας φύλακας του Τραμπισμού εναντίον του ίδιου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Σίγουρα, προσθέτει η εφημερίδα, εργάζεται για να υπονομεύσει τις φιλελεύθερες ευρωπαϊκές δημοκρατίες στο όνομα της ιδεολογίας του υπερ-εθνικισμού, της υπεράσπισης των «δικαιωμάτων των εργαζομένων» και των αρχών του προστατευτισμού. Υποστηρίζει με πάθος ότι η Ευρώπη πρέπει να ανησυχεί λιγότερο για την Ρωσία και περισσότερο «για τον νέο άξονα Κίνας-Τουρκίας-Ιράν που έχουν στόχο τον χριστιανικό κόσμο».
Ο τίτλος της ομιλία του Μπάνον στην Βουδαπέστη, αναφέρει, ήταν «Το America First του Τραμπ και η επιρροή του στην κεντρική Ευρώπη». Εμφανίζεται ως ένα πρόσωπο εκκεντρικό, πρέπει όμως να προσέχουμε τις κινήσεις του, αλλιώς κινδυνεύουμε να βρεθούμε κοιμώμενοι με εφιάλτη, γράφει.