Ενα πιλοτικό άνοιγμα κλειστών καταστημάτων και επιχειρήσεων σε ιστορικές γειτονιές της πόλης που για πολλούς λόγους έχουν ερημοποιηθεί ξεκινά ο Δήμος Αθηναίων. Μικρές παρεμβάσεις με μεγάλο αντίκτυπο στο ιστορικό κέντρο.
Πρόκειται για το πρόγραμμα ΠΟΛΗ² του Δήμου Αθηναίων που παρέχει μικρές οικονομικές επιχορηγήσεις και αναπτυξιακή υποστήριξη σε κατοίκους, επαγγελματίες, επίσημες κι ανεπίσημες ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να προχωρήσουν σε συνεργατικές παρεμβάσεις στην πόλη.
Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος ΠΟΛΗ², του This is Athens, με τίτλο «Καταστήματα στην πόλη» αφορά στην αξιοποίηση κλειστών καταστημάτων στο κέντρο της Αθήνας, έχει στόχο να δώσει πνοή στις υποβαθμισμένες περιοχές του, παρέχοντας οικονομική και τεχνική υποστήριξη σε κατοίκους και επιχειρήσεις ώστε να υλοποιήσουν δικές τους προτάσεις.
Το πρότζεκτ έχει ως εξής: Οι καταστηματάρχες παραχωρούν στο Δήμο τα μαγαζιά τους σε μία συμφέρουσα τιμή. Ο Δήμος τα διαθέτει για 6 μήνες σε όσους επιλεγούν, τους πληρώνει το νοίκι και τα λειτουργικά κόστη και δημιουργεί τις συνθήκες για ζωντανή δραστηριότητα στη γειτονιά, εκδηλώσεις στο δρόμο και φωτισμό.
Το πρόγραμμα για την πλατεία Θεάτρου περιλαμβάνει 7 καταστήματα.
Όσον αφορά στο «ύφος» των μαγαζιών θα έχουν σχέση με πολιτιστικό προϊόν και η διαδικασία επιλογής του «μαγαζάτορα» γίνεται από μία 5μελη επιτροπή που αποτελείται από αντιδημάρχους, αλλά και δύο ειδικούς, στην προκειμένη περίπτωση από το χώρο του πολιτισμού.
Συγκεκριμένα
Στη συγκεκριμένη γειτονιά, ο Δήμος θέλει να προάγει τη δημιουργική δραστηριότητα καλλιτεχνικών ομάδων και ομάδων επιμελητών, που θα «στήσουν» πολυσυλλεκτικούς χώρους δημιουργίας και ένταξης για να λειτουργήσουν ως καταλύτες για την περιοχή.
- Κάθε κατάστημα θα στεγάζει μια ή και περισσότερες επιχειρήσεις, με δυνατότητα συστέγασης/συνεργασίας. Η επιλογή θα γίνεται ώστε να ευνοεί μελλοντικές συνεργασίες/συμπράξεις.
- Η δράση απευθύνεται σε φυσικά νομικά πρόσωπα, καθώς και σε ενώσεις φυσικών και νομικών προσώπων.
- Διάρκεια παραχώρησης καταστήματος: 6 μήνες, από τον Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018.
- Οι ωφελούμενοι θα έχουν την δυνατότητα δημιουργίας νέας έδρας και πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών, αλλά δεν είναι υποχρεωτικό να ασκούν εμπορική δραστηριότητα.
- Οι ωφελούμενοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν το κατάστημα ως χώρο εργασίας ή χώρο παραγωγής των προϊόντων τους, καθώς και για παραγωγή εκδηλώσεων ή εκθέσεων, αρκεί να είναι σε συμφωνία με τις προβλεπόμενες χρήσεις του καταστήματος.
- Οι ωφελούμενοι θα αναλαμβάνουν την πλήρη λειτουργία του καταστήματος κατά το εγκεκριμένο ωράριο καταστημάτων.
- Τα καταστήματα θα λειτουργούν ως εργαστήρια που θα προάγουν τις συνεργατικές διαδικασίες, ενώ οι ωφελούμενοι θα πρέπει να προτείνουν κι ένα πρόγραμμα εργαστηρίων και εκδηλώσεων, που θα είναι ανοιχτά προς το κοινό, ως ελάχιστη προσφορά στην κοινότητα. Πρακτικά αυτό προϋποθέτει το λιγότερο ένα εργαστήριο κάθε μήνα, που θα προσφέρεται δωρεάν προς το κοινό.
- Προθεσμία υποβολής των προτάσεων: 14 Ιουνίου.
Από την πλατεία Θεάτρου στη Στοά Εμπόρων
Στόχος ένα δίκτυο καταστημάτων που θα συνδέουν τους δρόμους από την Ομόνοια στο Σύνταγμα και πάλι κάτω στο Μοναστηράκι.
Η επόμενη δράση που ανοίγει για προτάσεις, αφορά στα μαγαζιά που βρίσκονται στη Στοά Εμπόρων στη Βουλής, 10 καταστήματα στο σύνολο και θα έχουν καθαρά εμπορικό χαρακτήρα.
Οσον αφορά στους καλλιτέχνες «ανοίγει» φόρμα προτάσεων για δημιουργία εικαστικής ψηφιακής εγκατάστασης στο Σεράφειο επί της Πειραιώς.
«Δεν έχουμε αυταπάτες ότι έτσι λύνεται το πρόβλημα με τα κλειστά καταστήματα στο κέντρο» τόνισε από την πλευρά του παρουσιάζοντας το πρόγραμμα ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, συμπληρώνοντας πως «Η Αθήνα είναι η πόλη που συμπυκνώθηκαν όλες οι συνέπειες της κρίσης, γιατί εδώ ήταν και όλη η ‘φούσκα’, με την Ερμού στους ακριβότερους δρόμους της Ευρώπης, αλλά και την έκρηξη του προσφυγικού. Ενα βήμα για να δώσουμε πνοή σε ιστορικές γειτονιές της Αθήνας».
«Κάτι σαν ενέσεις ζωντάνιας» συμπλήρωσε με τη σειρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΑΤΑ Αλέξης Γαληνός. «Το πρόγραμμα έρχεται να συμπληρώσει τις δράσεις που κάνει ο Δήμος για να αναζωογονήσει το κέντρο της Αθήνας. Στην Εταιρία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής μάς ενδιαφέρουν πολύ καλές πρακτικές άλλων πόλεων που ενεργοποιούν κατοίκους και επαγγελματίες, ώστε τα πρόγραμμα να έχει τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από δημοτικούς πόρους και το συνολικό ύψος φτάνει το 1 εκατ. ευρώ.
Ο δήμος Αθηναίων έχει δρομολογήσει μια σειρά από ενέργειες που έχουν ως στόχο την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και την αναβάθμιση περιοχών στην Αθήνα που έχουν πληγεί έντονα από την κρίση και κατά συνέπεια έχουν ερημοποιηθεί, όπως το «μικρό εμπορικό τρίγωνο».
Στο εγχείρημα της αστικής αναζωογόνηση της περιοχής, ένα βασικό πρόβλημα είναι η ερημοποίηση του κέντρου της πόλης που προκαλείται από τα κλειστά καταστήματα.
Στόχος της παρέμβασης είναι το άνοιγμα κλειστών καταστημάτων που βρίσκονται συγκεντρωμένα σε συγκεκριμένους δρόμους του κέντρου, ώστε να στεγάσουν κάποια δραστηριότητα.
«Καλούμε τους Αθηναίους να συν-διαμορφώσουν την ταυτότητα της πόλης και να αποφασίσουν οι ίδιοι για το πώς θα κάνουν τη γειτονιά τους πιο λειτουργική και πιο όμορφη. Με αυτή μας τη δράση, θέλουμε να αναδείξουμε ξεχασμένες γωνιές της πόλης, να αναζωογονήσουμε εγκαταλειμμένα σημεία και, προπαντός, να αυξήσουμε τη χρήση του δημόσιου χώρου. Δίνουμε κίνητρα για να κινητοποιήσουμε όλους τους ενεργούς πολίτες της Αθήνας. Με από κοινού δράσεις, μπορούμε να κάνουμε την πόλη μας πιο ελκυστική για κατοίκους και επισκέπτες» κατέληξε ο Γιώργος Καμίνης.
Στόχος της δράσης να τονώσει την υφιστάμενη και τη νέα οικονομική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στη συντήρηση και βιωσιμότητα των παρεμβάσεων αισθητικής αναβάθμισης της εικόνας περιοχών που αποτελούν σημαντικούς πόλους έλξης επισκεπτών και κατοίκων.
Το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν και τα επόμενα βήματα της δράσης καθώς ο σχεδιασμός για παρεμβάσεις και σε άλλες περιοχές του κέντρου βρίσκεται στο τελικό στάδιο.
Περισσότερες πληροφορίες για τη δράση του Προγράμματος ΠΟΛΗ² του This is Athens θα βρείτε πατώντας ΕΔΩ.
Ενδιαφέροντα στοιχεία που σχετίζονται με το πρόγραμμα:
- 20% του μόνιμου πληθυσμού της Αθήνας έχει αποχωρήσει από το κέντρο της τις τελευταίες δυο δεκαετίες (πηγή: Το πρόβλημα των κενών και εγκαταλελλειμμένων κτηρίων στο κέντρο της ΑΘήνας, Τριανταφυλλόπουλος, 2013, διαΝΕΟσις)
- Πάνω από το 60% των κτιρίων του κέντρου της Αθήνας είναι κατασκευασμένα πριν το 1960 (πηγή: Το πρόβλημα των κενών και εγκαταλελλειμμένων κτηρίων στο κέντρο της ΑΘήνας, Τριανταφυλλόπουλος, 2013, διαΝΕΟσις)
- Το σύνολο των ισόγειων επαγγελματικών στεγών στην Αθήνα ανέρχονται σε 6.605, από τις οποίες 4.858 είναι ανοιχτές (73,6%) ενώ 1.747 κλειστές (26,4%) (πηγή: έρευνα του ΙΝ.ΕΜ.Υ-ΕΣΕΕ για την καταγραφή της εμπορικής δραστηριότηας του δήμου Αθηναίων, 2016)
- 16% των γραφείων πρώτης κατηγορίας στο κέντρο της Αθήνας καταγράφησαν ως κενά στις αρχές του 2017 (πηγή: ΒΝΠ Paribas)
- Πάνω από 30% είναι το ποσοστό των κενών γραφείων κάθε κατηγορίας σε κτίρια της ευρύτερης περιοχής της πλατείας Ομονοίας/ Στο 20% των κτιρίων οι κενές ιδιοκτησίες ανέρχονταν σε ποσοστό τουλάχιστον 50% ενώ εξ’ ολοκλήρου κενά ήταν το 18% των κτιρίων (πηγή: έρευνα του δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2013)
- Το ποσοστό κενών κτιρίων σε πολλούς λιγότερο εμπορικούς δρόμους ξεπερνά το 30%, ενώ στους γνωστούς εμπορικούς δρόμους ξεπερνά το 15%, με εξαιρέσεις όπως η οδός Σταδίου όπου το ποσοστό κενών ξεπερνά το 25% (πηγή: έρευνα του δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 2013)
- Τα υψηλά ποσοστά συνιδιοκτησίας που απαντώνται αποτελούν το σημαντικότερο ίσως παράγοντα που οδήγησε στην απαξίωση των κτιρίων. Υπολογίζεται ότι το 55% των κτιρίων ανήκουν σε πάνω από 10 ιδιοκτήτες με πολύπλοκο ιδιοκτησιακό καθεστός όπου συνυπάρχουν φυσικά πρόσωπα, εταιρίες, ιδρύματα, το Δημόσιο και διάφοροι φορείς του (πηγή: Το πρόβλημα των κενών και εγκαταλελλειμμένων κτηρίων στο κέντρο της ΑΘήνας, Τριανταφυλλόπουλος, 2013, διαΝΕΟσις)
- Δυο είδη εμπορίου δείχνουν ανθεκτικότητα: το χονδρικό εμπόριο των μεταναστών, το οποίο παρασύρει θετικά και το γειτονικό τοπικό εμπόριο των γηγενών, όπως και το λαϊκό φθηνό εμπόριο (πηγή: έρευνα του ΕΜΠ/ N. Μπελαβίλας & Π.Πρέντου στο Athens Social Atlas, 2015)
