Το εύρος της χρήσης των διευκολιών της Σούδας από τις Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις θα είναι ένα από τα κύρια πιάτα στην αποψινή συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Παρόντες στη συνάντηση θα είναι και οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς αλλά και Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμένος. Στην ελληνική αποστολή θα μετέχουν κι άλλοι υπουργοί (Νίκος Παππάς, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Γιώργος Χουλιαράκης) ωστόσο για τα στρατιωτικά οι παρουσία των δύο έχει το συμβολισμό της. Και οι δύο εκ του χαρτοφυλακίου τους έχουν άποψη για το πώς θα πρέπει η ελληνική πλευρά να κινηθεί στο θέμα της Σούδας, το «χαρτί» που κρατά στα χέρια του ο Αλέξης Τσίπρας.
Είναι «δυνατό χαρτί» η βάση στην Κρήτη, καθώς αποτελεί «μπαλκόνι» για τους Αμερικανούς και τους δίνει –επιχειρησιακά- στο πιάτο, την εύφλεκτη Μ.Ανατολή αλλά και τη Βόρεια Αφρική.
Η αξία της μάλιστα «πολλαπλασιάστηκε» από τους Τούρκους, καθώς τα πήγαινε-έλα Ερντογάν στη Μόσχα, αλλά και το προηγούμενο της βάσης του Ιντσιρλίκ (οι Τούρκοι είχαν πει όχι στη χρήση του από τους Αμερικανούς για την εισβολή στο Ιράκ) οδηγούν την Ουάσιγκτον λίγο πιο δυτικά, στην Κρήτη. Θέλουν μάλιστα –σύμφωνα με πληροφορίες- προχωρήσουν σε κατασκευή υποδομών που θα αναβαθμίζουν τις δυνατότητες της βάσης. Απέναντι υπάρχει η Συρία, το Ιρακ, του Κουρδιστάν, και το ….Ιραν.
Το προφανές αμερικανικό ενδιαφέρον για τη Σούδα είναι γνωστό στην Αθήνα και εδώ και καιρό είχε ξεκινήσει ο προβληματισμός για το πώς θα έπρεπε να προσέλθει σε αυτό το παζάρι η Ελληνική πλευρά. Ζητούμενα, η -με ξένες άμεσες επενδύσεις- επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα, η διασφάλιση της έρευνας για φυσικούς πόρους στην ελληνική ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, η προώθηση του Κυπριακού, η κατάσταση στο Αιγαίο, και η FYROM.
Όλα αυτά μαζί, δύσκολα μπορούν να βρουν τη λύση τους…
Μπορεί όμως να υπάρξει υποστηρικτική στάση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, κι αυτό ζητά ο Αλέξης Τσίπρας.
Τι θέλει να ζητήσει ο Τσίπρας από τον Τραμπ
Καταρχήν προτροπή για επενδύσεις στην Ελλάδα και θερμή επίσημη τοποθέτηση για την πρόοδο της Ελλάδας και την προοπτική της οικονομίας της. Δευτερευόντως αμερικανικό «χαλινάρι» σε κύκλους του ΔΝΤ, που ίσως θελήσουν να μπλοκάρουν την αξιολόγηση και να στείλουν αδιάβαστη την κυβέρνηση που έχει βάλει «όλα της τα λεφτά» στη έξοδο από το Μνημόνιο το 2018.
Ακολούθως, ενίσχυση του ελληνικού οπλοστασίου, αλλά μεταχειρισμένο ή …αναβαθμισμένο. Σε αυτή την περίπτωση το μπαλάκι περνά στις Αμερικανικές εταιρίες κι όχι στην Αμερικανική κυβέρνηση αφού ό,τι χρήζει αναβάθμισης, πληρώνεται και μάλιστα όχι φθηνά, πολλές φορές.
Αμφιθυμία στην Αθήνα
Από την πρώτη στιγμή το Ελληνικό υπουργείο Άμυνας που καίγεται για στρατιωτική ενίσχυση από αέρος και θαλάσσης καλόβλεπε την πενταετή παραχώρηση της Σούδας, αρκεί να εξασφαλίσει ανταλλάγματα σε αεροσκάφη και πλοία που θα δίνουν αντιαεροπορικές –κι όχι μόνο- δυνατότητες στο Αιγαίο.
Ο Πάνος Καμένος μάλιστα είχε ανοίξει και τη συζήτηση δημόσια για επιπλέον παραχωρήσεις προς τους Αμερικανούς πιθανόν και με άλλες βάσεις. Όμως «βρήκε» πάνω στο Νίκο Κοτζιά, το Οικονομικό επιτελείο, και εν τέλει στον ίδιο τον πρωθυπουργό που κινήθηκε πιο κοντά στη γραμμή του ΥΠ.ΕΞ.
Χρήματα δεν υπάρχουν, παρά μόνο για αναβαθμίσεις
Ήδη ο πρωθυπουργός συζήτησε για τις δυνατότητες των F16 κατ ιδίαν με την στρατιωτική ηγεσία στη Λάρισα κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αεροπορική Βαση. Ο Α/ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Β.Αποστολάκης ετοιμάζει βαλίτσες την Παρασκευή για τις ΗΠΑ.
Η πενταετής παραχώρηση της Βάσης απαιτεί έγκριση της Βουλής
Σε αυτό το ενδεχόμενο ο Αλέξης Τσίπρας θα έστρεφε εναντίον του, όχι μόνο το ΚΚΕ αλλά και τον μισό ΣΥΡΙΖΑ. Οπότε το θέμα έκλεισε με την ετήσια παραχώρηση.
Βεβαίως οι ομάδες εργασίας που θα ακολουθήσουν για να εξειδικεύσουν το πλαίσιο που θα συμφωνήσουν Αλέξης Τσίπρας και Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούν πάντα να διατυπώνουν προτάσεις, και αυτές πολιτικά να αξιολογούνται. Εξ άλλου ετήσια ανανέωση των διευκολύνσεων που έχουν οι Αμερικανοί στη Σούδα, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει διακοπή της, στα πέντε έτη.