Ο πρωταγωνιστικός ρόλος που έπαιξαν ακροδεξιοί διαδηλωτές στα βίαια επεισόδια στο Σάρλοτσβιλ των ΗΠΑ επανέφερε στο προσκήνιο το θέμα της διείσδυσης των νεοναζί στις ένοπλες δυνάμεις και της πρόσβασής τους σε θανατηφόρα όπλα, πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Βρετανία και η Γερμανία.
Στις αρχές του μήνα τέσσερις Βρετανοί στρατιώτες συνελήφθησαν βάσει του αντιτρομοκρατικού νόμου ως ύποπτα μέλη της εκτός νόμου νεοναζιστικής οργάνωσης National Action («Εθνική Δράση»), που συνδέεται με τη δολοφονία της βουλευτού Τζο Κοξ τον περασμένο χρόνο.
Μαζί τους συνελήφθη κι ένας πολίτης, αλλά οι δύο από τους πέντε αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς να τους απαγγελθούν κατηγορίες. Ωστόσο, μια οργάνωση κατά του εξτρεμισμού, η Hope Not Hate, κατήγγειλε στους Τάιμς του Λονδίνου ότι ένας πρώην φοιτητής και ηγετικό στέλεχος της National Action βοήθησε έως και δέκα ομοϊδεάτες του να καταταγούν στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις.
«Είναι ο σύνδεσμος της National Action στο στρατό. Η National Action του έχει αναθέσει να βοηθήσει να μπουν άτομά της στο στρατό», δήλωσε ο Μάθιου Κόλινς της Hope Not Hate.
Μέλη της βρετανικής ακροδεξιάς οργάνωσης National Action διαδηλώνουν (φωτογραφία Hope Not Hate)
Οι νεοσύλλεκτοι στο Βρετανικό στρατό ξηράς δεν περνούν από τον ίδιο εξονυχιστικό έλεγχο με εκείνους που κατατάσσονται στην πολεμική αεροπορία ή το ναυτικό, καθώς οι τελευταίοι είναι πιθανότερο να έχουν πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες και τεχνολογία.
Τον περασμένο Ιούλιο ένας πεζοναύτης καταδικάστηκε για την κατασκευή βομβών για αντιμοναρχικούς και την τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών σε διάφορα σημεία στην Αγγλία και τη Βόρεια Ιρλανίδα, ενώ προ τριετίας ένας 20χρονος ακροδεξιός στρατιώτης καταδικάστηκε σε φυλάκιση για την κατασκευή βόμβας με καρφιά στο πατρικό του.
Πάντως οι πρόσφατες συλλήψεις αποτέλεσαν τον καταλύτη για την υιοθέτηση πιο αυστηρών διαδικασιών ελέγχου στους νεοσύλλεκτους, καθώς η υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ5 προειδοποιεί ότι η Βρετανία διατρέχει σήμερα μεγαλύτερο κίνδυνο από την ακροδεξιά από οποιαδήποτε άλλη περίοδο στο πρόσφατο παρελθόν.
Αλλά και στη Γερμανία η παρουσία νεοναζί και ακροδεξιών εξτρεμιστών στο στρατό απασχόλησε έντονα πολιτικούς και κοινή γνώμη τους τελευταίους μήνες.
Τον Απρίλιο συνελήφθησαν ένας υπολοχαγός και δύο συνεργάτες του με την κατηγορία ότι σχεδίαζαν παριστάνοντας Σύριους πρόσφυγες να σκοτώσουν έναν πολιτικό, γνωστό για τα φιλικά του αισθήματα προς τους μετανάστες, προκειμένου να αναμοχλεύσουν το μίσος κατά των προσφύγων. Μάλιστα οι αρχές ερεύνησαν και την πιθανή διασύνδεση σπουδαστών στρατιωτικής ακαδημίας με τον υπολοχαγό.
H γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Η υπουργός Άμυνας, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πληροφορήθηκε αργότερα ότι οι ανώτεροι αξιωματικοί του υπολοχαγού είχαν παραβλέψει τις ενδείξεις των ακροδεξιών του πεποιθήσεων καθώς και ότι αναμνηστικά της Βέρμαχτ εξακολουθούσαν να εκτίθενται σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις της χώρας, περιλαμβανομένου του στρατώνα όπου υπηρετούσε ο υπολοχαγός.
Η Φον ντερ Λάιεν διέταξε αναθεώρηση της πολιτικής που επέτρεπε την έκθεση τέτοιων αντικειμένων και είπε ότι θα πρέπει να δοθούν νέες ονομασίες σε στρατόπεδα που έφεραν τα ονόματα πρωταγωνιστών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως ο στρατάρχης Έρβιν Ρόμελ.
Στις ΗΠΑ η παρουσία ρατσιστών και ακροδεξιών στις τάξεις των ενόπλων δυνάμεων είναι ένα πρόβλημα με βαθιές ρίζες.
Σύμφωνα με τον Μαρκ Πότοκ του Southern Poverty Law Center «χιλιάδες» αρκοδεξιοί εξτρεμιστές είχαν καταφέρει να διεισδύσουν στο στρατό το 2006. Δύο χρόνια αργότερα το FBI εντόπισε περίπου 200 νεοναζί που είχαν λάβει στρατιωτική εκπαίδευση.
Ο Γουέιντ Μάικλ Πέιτζ, που δολοφόνησε έξι άτομα σε ναό των Σιχ στο Ουϊσκόνσιν το 2012 ήταν μέλος των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων τη δεκαετία του 1990 και δεν έκρυβε τις νεοναζιστικές του απόψεις.
Λίγο καιρό μετά από εκείνο το περιστατικό ένα μέλος της εθνοφυλακής του Μισούρι ομολόγησε ότι βοήθησε στην εκπαίδευση μελών του «Αμερικανικού Μετώπου» (American Front), μια οργάνωση υπέρμαχων της “ανωτερότητας” της λευκής φυλής, που προετοιμαζόταν να πυροδοτήσει φυλετικό πόλεμο. Ο Φρέιζιερ Γκλεν Μίλερ, που σκότωσε τρεις ανθρώπους σε δύο εβραϊκά κέντρα έξω απ’ το Κάνσας Σίτι το 2014 ήταν μέλος της Κου Κλουξ Κλαν και των πρασινοσκούφηδων με θητεία στο Βιετνάμ.
Αλλά και ο Ντίλον Χόπερ -πεζοναύτης κατά τη διετία 2006-2007- ίδρυσε τη ρατσιστική οργάνωση Vanguard America, μέλη της οποίας πρωτοστάτησαν στα επεισόδια του Σάρλοτσβιλ φέτος το καλοκαίρι.
Οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν παραδεχθεί στο παρελθόν ότι επέτρεψαν σε εγκληματίες και μέλη συμμοριών να ενταχθούν στις τάξεις τους όταν αντιμετώπιζαν πρόβλημα έλλειψης προσωπικού. Έκτοτε έχουν επιστρέψει από τα πεδία του Ιράκ και του Αφγανιστάν αρκετοί ρατσιστές και ακροδεξιοί εξτρεμιστές, σύμφωνα με έρευνα του Ματ Κένερντ συγγραφέα του βιβλίου «Παράτυπος στρατός: Πώς ο Αμερικανικός στρατός στρατολόγησε νεοναζί, μέλη συμμοριών και εγκληματίες για τον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας».
Τόσο ο Πότοκ όσο και ο Κένερντ λένε ότι ο στρατός είχε κάνει ελάχιστα βήματα στο παρελθόν για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, αλλά μετά τα επεισόδια στο Σάρλοτσβιλ πήραν μέτρα καταγγέλλοντας τη μισαλλοδοξία και δίνοντας σαφείς οδηγίες στα γραφεία στρατολόγησης να ελέγχουν το υπόβαθρο των νεοσύλλεκτων.