Το iefimerida στην Κομοτηνή: Η συμβίωση Χριστιανών και Μουσουλμάνων και οι πολιτικές κινήσεις της μειονότητας [εικόνες]

Λεπτές πολιτικές ισορροπίες καθορίζουν την συνύπαρξη Χριστιανών και Μουσουλμάνων στη Θράκη, την ώρα που η Τουρκία δείχνει να εκδηλώνει σε μεγαλύτερο βαθμό το ενδιαφέρον της για τη μειονότητα.

Το iefimerida βρέθηκε στην Κομοτηνή, όπου σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 55% του πληθυσμού είναι Μουσουλμάνοι. Στην πόλη βρίσκεται το τουρκικό προξενείο, το οποίο εξακολουθεί να έχει βαρύνουσα πολιτική επιρροή, ενώ στην ίδια περιοχή έχει την έδρα του και το μειονοτικό “Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας” (ΚΙΕΦ - DEB), το οποίο σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, αναπτύσσει μια αμφιλεγόμενη πολιτική ρητορεία, αποκαλώντας μάλιστα προκλητικά τη μουσουλμανική μειονότητα «τουρκική». Στα πομακοχώρια το ελληνικό Κράτος φαίνεται πως εξακολουθεί να διατηρεί έναν ρόλο «σιωπηλού παρατηρητή», την ώρα που η τουρκική κυβέρνηση ανά διαστήματα δυναμιτίζει το κλίμα και δείχνει και εκεί αυξημένο ενδιαφέρον.

«Στα μειονοτικά σχολεία η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας δεν φαίνεται να αποτελεί μέχρι και σήμερα προτεραιότητα για το ελληνικό Κράτος. Οι συνθήκες είναι πολύ ιδιαίτερες, κυριαρχεί η τουρκική παιδεία και οι δάσκαλοι είμαστε αναγκασμένοι να δείχνουμε μεγάλη επιείκια στους μαθητές που έρχονται στο μειονοτικό σχολείο. Σε αρκετές περιπτώσεις η γνώση της ελληνικής που κατακτούν είναι εντελώς στοιχειώδης. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως μόνο ένα ποσοστό των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας πηγαίνει στο σχολείο», δηλώνει στο iefimerida Χριστιανός δάσκαλος που υπηρέτησε σε μειονοτικό σχολείο στα Πομακοχώρια στην Κομοτηνή. Όπως υποστηρίζουν πολλοί κάτοικοι, η έλλειψη γνώσης της ελληνικής γλώσσας συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στα μειονοτικά χωριά.

Κατά καιρούς έχει διατυπωθεί επίσημα από τους Χριστιανούς κατοίκους της Ροδόπης η ανησυχία τους για την πλήρη επικράτηση του μουσουλμανικού στοιχείου σε πολλές περιοχές, αλλά όπως τονίζει πολιτικός παράγοντας της περιοχής, έντονος είναι και ο φόβος ότι «η τουρκική κυβέρνηση είναι αυτή που πολλές φορές κινεί τα νήματα της μουσουλμανικής μειονότητας για πολιτικούς λόγους, κάτι που μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά σοβαρά εθνικά προβλήματα».

Το Γενί Τζαμί στην Κομοτηνή

Στην Κομοτηνή υπάρχουν αρκετά τεμένη που λειτουργούν κανονικά για τις θρησκευτικές ανάγκες της μουσουλμανικής μειονότητας. Πριν από λίγους μήνες, ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γκιλντιρίμ, επισκέφθηκε το τζαμί του Κιρ Μαχαλά, όπου μάλιστα έκανε και μια ομιλία στους πιστούς. «Έχουμε πάρα πολλά να μοιραστούμε, γιατί να μαλώνουμε»; είχε πει στις αρχές του καλοκαιριού ο κ. Γκιλντιρίμ. Ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε προσθέσει με νόημα: «Εμείς το μειονοτικό δεν το θεωρούμε πρόβλημα. Να ξέρετε ότι η Τουρκία είναι πάντα στο πλευρό σας».

Το iefimerida επισκέφθηκε το μουσουλμανικό τέμενος «Γενί Τζαμί», το οποίο βρίσκεται σε λειτουργία στο κέντρο της Κομοτηνής, δίπλα ακριβώς από τη Μουφτεία της Κομοτηνής. «Στην Κομοτηνή ζούμε αρμονικά Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι. Σε αυτό το τζαμί έρχεται πολύς κόσμος για προσευχή κάθε μέρα, πέντε φορές τη μέρα. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα τζαμιά της Κομοτηνής. Πριν από λίγα χρόνια ανακαινίστηκε, εγώ ο ίδιος συνέβαλα στην διαμόρφωση του. Οι Μουσουλμάνοι δείχνουν μεγάλο σεβασμό, είναι ένα σημαντικό μνημείο» δηλώνει στο iefimerida μέλος της μειονότητας που μας έδειξε τους χώρους του τεμένους.

Το Γενί Τζαμί δημιουρήθηκε το 1585 από τον Αχμέτ εφέντη, που ήταν επικεφαλής της οικονομικής υπηρεσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την εποχή του Σουλτάνου Μουράτ Γ’. Στον χώρο προσευχής του τεμένους υπάρχει ένα μαρμάρινο μιχράμπ, δηλαδή μια εσοχή στον τοίχο που βρίσκεται προσανατολισμένος προς τη Μέκκα, όπου υπάρχει γλυπτός διάκοσμος. Γενί Τζαμί σημαίνει Νέο Τζαμί αλλά στην πραγματικότητα είναι παλαιότερο από το λεγόμενο Εσκί Τζαμί, δηλαδή Παλαιότερο Τζαμί, που βρίσκεται επίσης στην Κομοτηνή. Ακριβώς δίπλα από το τέμενος βρίσκεται ο Πύργος του Ρολογιού.

Δημοψήφισμα και συμμετοχή στις εθνικές εκλογές

Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, τον Σεπτέμβριο του 2015, και οι τρεις βουλευτές που εξελέγησαν στο Νομό Ροδόπης ήταν Μουσουλμάνοι (2 από τον ΣΥΡΙΖΑ και 1 από το ΠΟΤΑΜΙ). Στις ευρωεκλογές του 2014 το μειονοτικό Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ - DEB), για πρώτη φορά κατέβηκε με αυτόνομο ψηφοδέλτιο, καταλαμβάνοντας σε πολλές περιοχές της Θράκης την πρώτη θέση. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μειονοτικό κόμμα, το οποίο προκλητικά αποκαλεί την μουσουλμανική μειονότητα «τουρκική μειονότητα», εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κατέβει στις επόμενες εθνικές εκλογές αυτόνομα, διεκδικώντας –όπως λέει- την είσοδο του στη ελληνική Βουλή.

Ο Πρόεδρος του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ - DEB) Μουσταφά Αλή Τσαούς, σε δήλωση του πριν από έναν μήνα, που αναρτήθηκε και στην ιστοσελίδα του κόμματος, είχε υποστηρίξει: «Πρόσφατα τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, πολλοί υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολλά πολιτικά στοιχεία που εκτίθενται στην αδικία όπως και εμείς, έχουν ξεκινήσει συνεργασία με το κόμμα μας. Η κατάσταση αυτή αργά ή γρήγορα θα μας επιτρέψει να ξεπεράσουμε τα άδικα πολιτικά φραγματα που έχουν βάλει μπροστά μας και θα μας οδηγήσει στο κοινοβούλιο».

Επιπλέον, το μειονοτικό κόμμα αφήνει να εννοηθεί πως θα επιδιώξει την διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος στην περιοχή. «Η Μειονότητα θέλει πια να δει όμορφες μέρες. Πιστεύουμε από καρδιάς ότι τα υπάρχοντα προβλήματα θα επιλυθούν εύκολα μέσω της διαβούλευσης. Εκτός αυτού, σχετικά με την επίλυση των προβλημάτων της Μειονότητας, η Μειονότητα με ένα δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί, μπορεί να δώσει τις δικές της λύσεις. Όλοι θα αποδεχθούν το αποτέλεσμα που θα βγει από το δημοψήφισμα», τονίζει η ίδια ανακοίνωση.

Η ελληνική κυβέρνηση πάντως, σε πολλές περιπτώσεις έχει καταγγείλει ως εντελώς αβάσιμους τους τουρκικούς ισχυρισμούς περί δήθεν ζητήματος θρησκευτικής ελευθερίας στην χώρα μας, που κάθε τόσο εγείρει η Τουρκία, επικαλούμενη την μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, την οποία προκλητικά αποκαλεί «τουρκική», αλλά και άλλες διεκδικήσεις που όπως υποστηρίζει απορρέουν από τη Συνθήκη της Λωζάνης.