Πρόκειται για ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα που διέπραξαν οι Ναζί κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Η σφαγή στο Δίστομο Βοιωτίας θεωρείται η μεγαλύτερη σφαγή αμάχων που έχει γίνει στην Ελλάδα μαζί με αυτή των Καλαβρύτων.
Τον Ιούνιο του 1944, λίγους μήνες πριν το τέλος της Κατοχής έλαβε χώρα μια από τις πιο σκληρές μάχες μεταξύ του ΕΛΑΣ και των Γερμανών στο χωριό Στείρι της Στερεάς Ελλάδας.
Οι αντάρτες φτάνοντας στο Στείρι έστησαν ενέδρα στις γερμανικές δυνάμεις και παρά το γεγονός ότι οι ναζί είχαν αποσπάσει πληροφορίες από το Δίστομο σχετικά με την ύπαρξη ανταρτών στην περιοχή, η μάχη που ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα σκληρή. Οι Γερμανοί υποχρεώθηκαν σε υποχώρηση με πολύ μεγάλες απώλειες καθώς πάνω από 40 στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους, τη στιγμή που οι αντάρτες έχασαν μόλις 15 άνδρες.
Αμέσως μετά τη μάχη οι Γερμανοί μπήκαν στο Δίστομο και σε αντίποινα για τις απώλειές τους άρχισαν μια ανελέητη τυφλή σφαγή. Θύμα τους ήταν κάθε κάτοικος του χωριού ενώ δεν ξεχώρισαν ούτε τα γυναικόπαιδα. Ο ιερέας του χωριού βρέθηκε αποκεφαλισμένος ενώ ο συνολικός αριθμός των νεκρών έφτασε τους 228. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά: 117 γυναίκες, 111 άνδρες και 53 παιδιά κάτω των 16 ετών.
Διεθνούς Ερυθρού ΣταυρούΟ εφιάλτης έλαβε τέλος μόνο όταν λόγω της νύχτας οι κατοχικές δυνάμες επέστρεψαν στη Λειβαδιά, σκορπίζοντας τον τρόμο στο πέρασμά τους, καθώς σκότωναν όποιον άμαχο είχε την ατυχία να βρεθεί στο δρόμο τους. Σύμφωνα με μαρτυρία του απεσταλμένου του Eλβετού George Wehrly ο οποίος έφτασε στο Δίστομο οι νεκροί στην ευρύτερη περιοχή ξεπερνούσαν τους 600.
Χανς ΤσάμπελΈνας από τους επί κεφαλής που θεωρήθηκε υπεύθυνος για την σφαγή, ο (Hans Zampel) μετά το τέλος του πολέμου συνελήφθη στην Γαλλία και εκδόθηκε στην Ελλάδα. Στην πορεία η Γερμανία ζήτησε την έκδοσή του για να διερευνηθούν τα εγκλήματα πολέμου που είχε διαπράξει εκεί. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες ζει ως σήμερα ελεύθερος.