Σε απόλυτη συνθηκολόγηση με τις απαιτήσεις της Εκκλησίας για το μάθημα των Θρησκευτικών κατέληξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μετά την απομάκρυνση του Νίκου Φίλη από το υπουργείο Παιδείας.
Η Αριστερά, που έκανε σημαία τον διαχωρισμό της διδασκαλίας των θρησκευτικών από την Εκκλησία, τελικά συνθηκολόγησε πλήρως προκειμένου να μην έρθει σε σύγκρουση με τους ιεράρχες.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος εμφανίστηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα των συζητήσεων της κοινής επιτροπής του υπουργείου Παιδείας και της Εκκλησίας της Ελλάδος για το μάθημα και τα βιβλία των Θρησκευτικών, όπως προκύπτει από το κείμενο της εισήγησής του προς την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Στην ομιλία του Αρχιεπισκόπου δεν υπάρχει καμία αιχμή εναντίον του νυν υπουργού Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου. Aντιθέτως, αναφέρθηκε σε καθησυχαστική διαβεβαίωση που του έδωσε, λέγοντας:
«Οφείλω να καταθέσω μια δήλωση του υπουργού κ. Κωνσταντίνου Γαβρόγλου προς εμέ προσωπικώς: αν κάτι προκύψει προβληματικό είμαστε έτοιμοι οι δύο πλευρές να το αντιμετωπίσουμε».
Όσον αφορά στο μάθημα των Θρησκευτικών, φαίνεται πως όλες οι θέσεις της Εκκλησίας έγιναν αποδεκτές. Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα της εισήγησης του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου:
«Η ορισθείσα υπό της Ιεραρχίας τριμελής εξ Αρχιερέων Επιτροπή αποτελουμένη εκ των Σεβασμιωτάτων αγίων αδελφών Ύδρας κ. Εφραίμ, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου και Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, εργάσθηκαν εντατικά και με επιμέλεια και μας έφεραν τα εξής στοιχεία.
1. Η συζήτησις άρχισε από μηδενική βάση.
Τί άλλο συμβαίνει μετά την «κατάργηση» των Φ.Ε.Κ. Β΄ 2906 και Β΄ 2920 της 13ης Σεπτεμβρίου 2016 του τ. Υπουργού κ. Φίλη και ισχύ των Φ.Ε.Κ. Β΄ 2104 και Β΄ 2105 της 19ης Ιουνίου 2017 του νυν Υπουργού κ. Γαβρόγλου.
2. Ορθόδοξος χαρακτήρας του μαθήματος.
3. Έγιναν δεκτές παρεμβάσεις, διορθώσεις, προσθήκες, αφαιρέσεις, προτάσεις της Επιτροπής της Εκκλησίας εις το υλικό διδασκαλίας.
4. Το υλικό μαθητείας που θα αποτελέσει τα βιβλία, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν από το σχολικό έτος 2018-2019 πριν τυπωθεί θα τεθεί εις την διάθεσιν της Εκκλησίας για την απαιτουμένη δογματική παρακολούθηση».
Ακόμη, ο κύριος Ιερώνυμος έκανε μία αναδρομή στα όσα συνέβησαν τον περασμένο Οκτώβριο αναφορικά με την κόντρα που ξέσπασε μεταξύ της Εκκλησίας και του πρώην υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη, που οδήγησε στη γνωστή σύσκεψη στο Μαξίμου.
Η αναφορά του για τον πρωθυπουργό είναι ιδιαιτέρως κολακευτική, καθώς ανέφερε:
«Ο Πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας, παρά τις δυσκολίες και τα πολυεύθυνα καθήκοντά του σε εποχή δύσκολη, προσκάλεσε υπό την προεδρία του την 5ην Ὀκτωβρίου 2016 σύσκεψη για την αντιμετώπιση των σχετικών με τα θρησκευτικά προγραμμάτων».
Στη συνέχεια, όμως, άφησε για μία ακόμη φορά αιχμές προς το πρόσωπο του πρώην υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη.
Ο Αρχιεπίσκοπος επέρριψε ευθύνες στον κ. Φίλη για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε, καθώς λίγες μέρες πριν τη σύσκεψη, όπως λέει, «στις 13 Σεπτεμβρίου 2016, το Υπουργείο Παιδείας εδημοσίευσε, τα κατά την άποψή του, Φ.Ε.Κ. (Β΄, 2920, 2906) με τα αναλυτικά προγράμματα χωρίς πληροφόρηση της Εκκλησίας, διότι πίστευε και ίσως πιστεύει ότι η Εκκλησία δεν πρέπει να έχει άποψη στο δογματικό κυρίως περιεχόμενον των διδασκομένων βιβλίων των Θρησκευτικών. Έτσι μπορεί να εξηγηθεί η διχογνωμία των ανακοινώσεων της συσκέψεως Μαξίμου. Άλλα ανεκοίνωσε η επίσημη σύσκεψις και άλλα υπεστήριξε και υποστηρίζει ο τότε Υπουργός μέχρι σήμερα (ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 11-6-2017) λέγοντας "Εγώ μπορεί να έφυγα, τα νέα Θρησκευτικά έμειναν"».
Η εισήγηση του Μητροπολίτη Ύδρας
Ο μεν Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος κράτησε ισορροπίες στην ομιλία του προς την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος που συνεδριάζει αυτή την ώρα, ωστόσο ο βασικός εισηγητής, ο Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, κύριος Εφραίμ, ήταν ιδιαίτερα εύγλωττος και αποκαλυπτικός. Ο κύριος Εφραίμ ήταν μέλος της κοινής επιτροπής υπουργείου Παιδείας και Εκκλησίας και χειρίστηκε όλα τα ζητήματα.
«Πρέπει εδώ εξ αρχής να δεχθούμε ότι διάλογος, μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας για την διδακτέα ύλη των θρησκευτικών στην εκπαίδευση έγινε για πρώτη φορά. Και μάλιστα ετονίσθη ότι η Εκκλησία συναποφασίζει με την Πολιτεία διά θέματα αφορώντα εις αυτήν, ως τούτο απορρέει εκ του Συντάγματος και του Καταστατικού αυτής Χάρτου (Ν. 590/1977). Τούτο πλέον αποτελεί ένα κεκτημένο για την Εκκλησία μας», είναι η χαρακτηριστική του αποστροφή.
Και συνεχίζει στο ίδιο κλίμα: «Ως προς τις γενικές παρατηρήσεις της Ι. Συνόδου επί των νέων Προγραμμάτων και της «φιλοσοφίας» αυτών, καταθέτομεν, εν συνεχεία προς την Σεπτήν Ιεραρχίαν, το σχετικόν κείμενον - απάντησιν των Συντακτών των νέων ΠΣ, τά οποία παρέχουν κατάλληλες εξηγήσεις καί διευκρινήσεις και «εκάλυψαν» τις θέσεις μας».
Αναφορικά με το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών, ο Μητροπολίτης Ύδρας αναφέρει:
«Υπήρξαν ρητές διαβεβαιώσεις τόσον του κ. Υπουργού, όσον και του Προέδρου του ΙΕΠ, σε όλες τις συναντήσεις, ότι δεν υφίσταται κανένα ζήτημα ως προς την υποχρεωτικότητα του ΜτΘ, τις ώρες διδασκαλίας του και την ονομασία του, ενώ θα παραμείνει στον κορμό των μαθημάτων στην Β΄ καί Γ΄ Λυκείου, χωρίς να γίνει επιλεγόμενο».
«Καθ΄ όλην την διάρκειαν του διαλόγου επιμόνως ζητήσαμε οι όποιες διορθώσεις και αλλαγές γίνουν, να αποτυπωθούν σε καινούργια Υπουργική Απόφαση, καταργουμένων των Υπουργικών Αποφάσεων του προηγουμένου Υπουργού Παιδείας. Όλοι πλέον γνωρίζομεν ότι ήδη δημοσιεύτηκαν τα νέα Φ.Ε.Κ. (Φ.Ε.Κ. 2104 τ. Β΄ /19.06.2017) δια το Πρόγραμμα Σπουδών Δημοτικού -Γυμνασίου και το (Φ.Ε.Κ. 2105 τ. Β΄/19.06.2017) δια το Πρόγραμμα Σπουδών του Γενικού και Ἐπαγγελματικού Λυκείου με την ρητή αναγραφή ότι η προηγούμενη Υπουργική Απόφασις (Φ.Ε.Κ. 2906 τ.Β΄/13.09.2016 & Φ.Ε.Κ. 2920 τ. Β΄/13.09.2016) καταργείται».