Την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ απομακρύνεται από τις συμφωνίες και τις αξίες της Δύσης και ειδικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κίνα δείχνει έτοιμη να προσεγγίσει τη Γηραιά Ηπειρο και να συσφίξει ακόμη περισσότερο τις σχέσεις της μαζί της.
Αύριο, Παρασκευή 1 Ιουνίου, και μεθαύριο, Σάββατο 2 Ιουνίου, συγκαλείται στις Βρυξέλλες η 19η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας, η οποία κρίνεται ιστορική. Οι δύο γίγαντες δηλώνουν έτοιμοι να υπερασπιστούν τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ απορρίπτει, να αγωνιστούν μαζί για την κλιματική αλλαγή και να εξετάσουν όλα τα μεγάλα οικονομικά και εμπορικά θέματα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δείχνει απογοητευμένη από τον προστατευτισμό του Τραμπ και από το γεγονός ότι απορρίπτει τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα (οικονομία με στόχο τη χαμηλή έκλυση διοξειδίου του άνθρακα), περιμένει πολλά από την Κίνα. Ελπίζει, κυρίως, ότι ο ασιατικός γίγαντας θα δεσμευτεί να σεβαστεί τη Συμφωνία του Παρισιού στην εν λόγω Σύνοδο.
«Η συμπεριφορά του αμερικανού προέδρου κακοποιεί τις διατλαντικές σχέσεις, αλλά μπορεί να ξυπνήσει την αποκοιμισμένη Ευρώπη», γράφει, χαρακτηριστικά, σε σημερινό της άρθρο, η γαλλική Le Figaro.
«Με τη στάση του ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε αυτό που πολλοί θεωρούσαν αδύνατο: να βγάλει από τη μούχλα την Ευρώπη και να της δώσει την όρεξη να υπάρξει από μόνη της. Οσο βίαιο κι αν ήταν το ξύπνημα», προσθέτει η εφημερίδα.
«Η Κίνα θέλει να υπογράψει αυτή τη συμφωνία», γράφει ο έμπειρος Κινέζος αναλυτής Xinning Song, καθηγητής στην Ακαδημία των Βρυξελλών για ευρασιατικές σπουδές (μια ακαδημαϊκή πλατφόρμα με στόχο να διευκολυνθεί η κατανόηση μεταξύ ευρωπαϊκών λαών και κινεζικού). «Η Κίνα έχει τεράστια προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ειδικά στο Πεκίνο. Και νομίζω ότι η κινεζική πολιτική για την οικονομική ανάπτυξη είναι πολύ σαφής και λέει ότι θα πρέπει μια από τις στρατηγικές προτεραιότητες της Κίνας να γίνει η πράσινη ανάπτυξη», δηλώνει ο καθηγητής.
Το εμπόριο και οι επενδύσεις είναι τα άλλα μεγάλα θέματα της Συνόδου ΕΕ-Κίνας που ξεκινάει σήμερα στις Βρυξέλλες. Οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να κατηγορούν την Κίνα για πρακτικές ντάμπινγκ και για κυβερνητικές παρεμβάσεις στην οικονομία. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει τώρα πιο ανοιχτή για να επιταχύνει ένα Σύμφωνο Επενδύσεων, το οποίο συζητείται στα χαρτιά από το 2013. Αυτό δήλωσε εξάλλου ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας του Ευρωκοινοβουλίου, επιτετραμμένος των σχέσεων με την Κίνα, Jo Leinen, σοσιαλδημοκράτης βουλευτής.
«Αναζητούμε μια ισότιμη εμπορική σχέση και έναν δίκαιο ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια, επιθυμούμε να καταλήξουμε σε ένα Σύμφωνο Επενδύσεων και σε μια δήλωση για το κλίμα, τα οποία θα εμβάθυναν τη συνεργασία μας. Δεν θα πρέπει να μιλάμε υπερβολικά για ιδεολογίες, αλλά περισσότερο για πρακτικές λύσεις», δήλωσε.
Ολα στο τραπέζι από την πρόθυμη Κίνα
Στην ατζέντα της Συνόδου ΕΕ-Κίνας βρίσκονται επίσης η ασφάλεια, οι κυβερνοεπιθέσεις και η τρομοκρατία, καθώς και οι διπλωματικές προσπάθειες για τη διαχείριση της βορειοκορεατικής απειλής για πυρηνικό πόλεμο. Οι δύο πλευρές θα πρέπει τώρα να «τσιμεντώσουν» τους στρατηγικούς τους δεσμούς, γνωρίζοντας ότι έχουν περισσότερα κοινά συμφέροντα απ' ό,τι διαφορές, αναφέρουν οι αναλυτές.
Αυτή η 19η Σύνοδος ΕΕ-Κίνας θα γίνει υπό την κοινή προεδρία του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Κετσιάνγκ, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Στις συνομιλίες θα γίνει ανταλλαγή απόψεων για τα διεθνή και τοπικά θέματα κοινών συμφερόντων, όπως ανέφερε το περασμένο Σάββατο ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Χσιάο, σε συνέντευξη Τύπου.
Διαφωνίες για τα «κινέζικα» προϊόντα
Δεν αποτελεί μυστικό για κανέναν ότι αυτή η Σύνοδος γίνεται σε μια στιγμή που οι δύο μεγάλες οικονομίες διαφωνούν για το θέμα «των ενδιάμεσων χωρών», μια αμφιλεγόμενη μεθοδολογία για να μετρηθούν τα μέτρα αντι-ντάμπινγκ. Με τα μέτρα αυτά, η Ευρωπαϊκή Ενωση συγκρίνει με μια τρίτη χώρα για να καθορίσει αν τα προϊόντα μιας χώρας εξαγωγών πωλούνται κάτω από τις τιμές της αγοράς (τα «κινεζικά»).
Σύμφωνα με τους κανόνες του OMC (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου), η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να είχε εγκαταλείψει αυτή τη μέθοδο μετά τις 11 Δεκεμβρίου 2016. Η Κίνα κατέφυγε στον OMC για να ρυθμίσει αυτό το πρόβλημα. Σύμφωνα με τα κινεζικά ΜΜΕ, τα δεδομένα δείχνουν ότι τα κινεζικά προϊόντα τα οποία είναι στόχος των ευρωπαϊκών μέτρων αντι-ντάμπινγκ εκπροσωπούν μόνο το 2% του συνολικού όγκου των εμπορικών συναλλαγών, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 547 δισ. δολάρια το 2016.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι από χρόνια ο πρώτος εμπορικός εταίρος της Κίνας, ενώ η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εταίρος του ευρωπαϊκού μπλοκ. Τον Μάρτιο του 2017 το σύνολο των απευθείας επενδύσεων της Κίνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιστοιχούσε σε 73,3 δισ. δολάρια, έναντι 114,6 δισ. δολαρίων στην αντίθετη κατεύθυνση.
Σε μια συνέντευξη Τύπου που έγινε την παραμονή της Συνόδου των G7 στην Ταορμίνα, ο Γιούνκερ είχε υπογραμμίσει τη σημασία του εμπορίου για το ευρωπαϊκό μπλοκ, αποκαλύπτοντας ότι «περίπου το 1/3 του εθνικού μας προϊόντος προέρχεται από το εμπόριο με τον υπόλοιπο κόσμο. Εκπροσωπεί 1 θέση εργασίας στις 7 στην ΕΕ και για κάθε δισ. ευρώ το οποίο κερδίζουμε στις εξαγωγές, δημιουργούμε 14.000 θέσεις εργασίας επιπλέον».
Υπάρχουν περίπου 20 εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν λιγότερους από δέκα εργαζομένους. Ο ρόλος των ΜμΕ δεν διαφεύγει της προσοχής της Κίνας και ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ θα υπογράψει και σύμφωνα συνεργασίας μεταξύ ΜμΕ.
Η Κίνα, η οποία γνωρίζει επιβράδυνση της οικονομικής της ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, περιμένει ώστε η συνεργασία μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων να γίνει το μοτέρ στις ευρασιατικές οικονομικές σχέσεις.
Κλιματική αλλαγή
Σήμερα, Παρασκευή, η Κίνα θα βρεθεί στο πλευρό της ΕΕ για μια κοινή δήλωση απέναντι στον προστατευτισμό των ΗΠΑ, ώστε «να επιβεβαιωθεί η δέσμευσή τους απέναντι στην ιστορική Συμφωνία του Παρισιού και να επιταχυνθεί η συνεργασία για να την υλοποίησή της», όπως αναφέρει ένα κοινό προσχέδιο το οποίο αποκάλυψε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Πολλά αμερικανικά μίντια ανακοίνωσαν την Τετάρτη την απόφαση του Τραμπ να αποσυρθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, αλλά με ένα tweet, την Τετάρτη, ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε να κάνει σχετική δήλωση «τις προσεχείς ημέρες». Οι ΗΠΑ εκπέμπουν το περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στον κόσμο και η απόσυρσή τους από τη Συμφωνία για το Κλίμα θα αποτελέσει πολιτικό και κλιματικό χτύπημα, μετά την ευφορία που προκάλεσε η υπογραφή της από την προηγούμενη διοίκηση των ΗΠΑ.
Αναζητώντας νέους συμμάχους, η Άνγκελα Μέρκελ υποδέχθηκε την Τρίτη τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντα Μόντι και υπέγραψε πολλές εμπορικές συμφωνίες.
Την Τετάρτη έκανε δεκτό τον πρωθυπουργό της Κίνας. Στόχος της επίσκεψης του Κινέζου πρωθυπουργού ήταν η υπογραφή διμερών εμπορικών συμφωνιών και η συνεννόηση για τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, στην οποία ο Τραμπ γυρίζει την πλάτη.
Ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ έγινε δεκτός με μεγάλες στρατιωτικές τιμές από τη Γερμανίδα καγκελάριο. Η επίσκεψη είχε οικονομικό περιεχόμενο, αλλά ήταν και συμβολική, μετά τη δήλωση της Άνγκελα Μέρκελ ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο και ότι οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία δεν είναι πλέον αξιόπιστοι σύμμαχοι.
