«Παράθυρο» νέων επιβαρύνσεων μέσω ΕΝΦΙΑ, ανοίγει το νέο Μνημόνιο, καθώς με την ενεργοποίηση του νέου συστήματος υπολογισμού των αξιών ακινήτων, μπαίνουν στο στόχαστρο όσοι έχουν σήμερα μερική ή πλήρη απαλλαγή, όσοι κατοικούν σε περιοχές με πολύ χαμηλές Τιμές Ζώνης, αλλά και οι ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός αντικειμενικού συστήματος κυρίως σε αγροτικές περιοχές.
Παίρνοντας αναβολή για ακόμα ένα χρόνο, λόγω της ελλιπούς βάσης δεδομένων ελέω των ελάχιστων αγοραπωλησιών, το νέο σύστημα ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών με τις τρέχουσες εμπορικές τιμές θα πρέπει να κάνει πρεμιέρα το Μάρτιο του 2018. Κι εκεί, αν δεν υπάρξει παρέμβαση, θα αναδειχθεί η στρέβλωση που κρύβεται εδώ και χρόνια πίσω από τις πλασματικές Τιμές Ζώνης, με τις οποίες υπολογίζεται ως σήμερα η φορολογία των ακινήτων: Στις αποκαλούμενες «ακριβές» περιοχές οι εμπορικές τιμές έχουν κάνει «βουτιά» από το 2008 και μετά, πέφτοντας ακόμα και κάτω από τις αντικειμενικές αξίες, ενώ στις αποκαλούμενες «λαϊκές» συνοικίες, οι εξαρχής πολύ χαμηλές Τιμές Ζώνης εξακολουθούν να υπολείπονται των εμπορικών τιμών.
Εάν το νέο σύστημα «κουμπώσει» με αυτά τα δεδομένα, τότε θα έλθουν τα πάνω- κάτω κι επειδή οι ξένοι τεχνοκράτες αντιλήφθηκαν ότι υπάρχει κίνδυνος αποκλίσεων από τον εισπρακτικό στόχο των 2,7 δισ ευρώ- ο οποίος σημειωτέον δεν αλλάζει- φρόντισαν να βάλουν ασφαλιστικές δικλείδες στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο. Τι δέσμευση ανέλαβε η κυβέρνηση; Ότι αν κατά την εκκαθάριση του 2018 υπάρχουν ενδείξεις υστέρησης εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ, τότε θα πρέπει να διευρυνθεί η βάση του, καθώς και να αναπροσαρμοστούν οι συντελεστές του.
Πώς διευρύνεται η βάση; Καταργώντας ή περιορίζοντας εκπτώσεις και απαλλαγές, οι οποίες σήμερα “κοστίζουν” περίπου 88 εκατ. ευρώ και αφορούν σε πάνω από 1,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες με χαμηλό εισόδημα. Ποιοί θα θιγούν από την αναπροσαρμογή των συντελεστών; Κυρίως όσοι βρίσκονται σήμερα στα χαμηλά κλιμάκια του φόρου, λόγω των πολύ χαμηλών Τιμών Ζώνης που βρίσκονται τα ακίνητα τους, δηλαδή κυρίως όσοι κατοικούν στις αποκαλούμενες “λαϊκές” συνοικίες, εκτός αν το υπουργείο Οικονομικών αποφασίσει να μεταφέρει όλο το “βάρος” που θα δημιουργήσει το νέο σύστημα υπολογισμού αξιών, στις αποκαλούμενες “μεσαίες” και “μεγάλες” περιουσίες, οι οποίες ήδη υπερφορολογούνται με το “φουσκωμένο” από πέρσι Συμπληρωματικό Φόρο.
Ειδική περίπτωση είναι τα αγροτικά ακίνητα και είναι ενδεικτικό ότι από τη πρώτη στιγμή που στήθηκε ο ΕΝΦΙΑ, οι ξένοι τεχνοκράτες και ειδικά το ΔΝΤ επέμειναν ότι η φορολογία τους είναι υποτυπώδης, σχεδόν μηδενική κι αυτό προκαλεί στρεβλώσεις και αδικίες στην κατανομή των βαρών. Οι πιο σκανδαλώδεις περιπτώσεις είναι αυτές των δεκάδων περιοχών εκτός αντικεμενικού συστήματος, οι οποίες αν και στην πραγματικότητα αποτελούν "φιλέτα” (π.χ. στα νησιά των Κυκλάδων) κι έχουν μεγάλη εμπορική αξία, η αντικειμενική τους αξία είναι στα... Τάρταρα. Το πρώτο βήμα θα γίνει από φέτος, καθώς το υπουργείο Οικονομικών έχει προαναγγείλει τον ματαιωθέντα πέρσι συνυπολογισμό των αγροτεμαχίων στο Συμπληρωματικό Φόρο του ΕΝΦΙΑ και είναι πολύ πιθανό, πλέον, να έχουμε συνέχεια το 2018, όταν θα ενεργοποιηθεί το νέο σύστημα υπολογισμού αξιών.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από το 2020 δεν προβλέπεται η παραμικρή ελάφρυνση στη συνολική επιβάρυνση από τον ΕΝΦΙΑ, που αγγίζει τα 2,7 δισ ευρώ. Τότε, αν δεν έχουν σημειωθεί ή προβλεφθεί δημοσιονομικές αποκλίσεις, θα ενεργοποιηθεί το σχετικό αντίμετρο, το οποίο περιορίζεται, πάντως, σε μια μείωση της τάξης των 200 εκατ. Ευρώ, χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί εάν θα είναι οριζόντια ή επικεντρωμένη σε κάποιες κατηγορίες υπόχρεων.