Μία ομοσπονδιακή δικαστής «φρέναρε» τις απελάσεις όσων έφτασαν στις ΗΠΑ με έγκυρη βίζα, αλλά κρατήθηκαν κατά την είσοδό τους στη χώρα, μετά από το διάταγμα του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε εντολή να σταματήσει η υποδοχή ταξιδιωτών από επτά χώρες που είναι κατά κύριο λόγο μουσουλμανικές. Συγκεκριμένα, απαγόρεψε την είσοδο σε πολίτες από το Ιράκ, τη Συρία, το Ιράν, το Σουδάν, τη Λιβύη, τη Σομαλία και την Υεμένη για 90 ημέρες, ενώ ανέστειλε για 120 ημέρες το προσφυγικό πρόγραμμα των ΗΠΑ.
Η δικαστική αναστολή μπλοκάρει μόνο εν μέρει το διάταγμα στο σύνολό του, καθώς η δικαστής δεν έβγαλε ετυμηγορία για τη συνταγματικότητά του. Παρόλα αυτά, πρόκειται για ένα σημαντικό πλήγμα για τη νέα διοίκηση στις ΗΠΑ, όπως επισημαίνουν τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Η δικαστής Αν Ντόνελι του ομοσπονδιακού δικαστηρίου στο Μπρούκλιν διέταξε κατεπείγουσα αναστολή, μπλοκάροντας την απέλαση όποιου ατόμου κρατείται σε αεροδρόμιο σε όλη τη χώρα. «Πιστεύω ότι η κυβέρνηση δεν είναι μία πλήρη ευκαιρία να το σκεφτεί αυτό», είπε η δικαστής.
Η Αμερικανική Ενωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU) και άλλες οργανώσεις είχαν καταθέσει την αγωγή το Σάββατο, ενάντια στην κράτηση δύο Ιρακινών που συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο JFK της Νέας Υόρκης μετά από την υπογραφή του διατάγματος του Τραμπ. Σε αυτή αργότερα προστέθηκαν δύο ακόμη ενάγοντες, αμφότεροι με έγκυρη πράσινη κάρτα. Ομως, η απόφαση της Ντόνελι επεκτάθηκε σε όλα τα άτομα που αντιμετωπίζουν παρόμοια κατάσταση σε όλη τη χώρα.
Ανάμεσα στους ενάγοντες ήταν δύο Ιρακινοί πρόσφυγες, που πέρασαν ώρες υπό κράτηση στο JFK. Ηταν ο Χαμίντ Καλίντ Ντάργουις, που έχει εργαστεί για την αμερικανική κυβέρνηση για μία δεκαετία και τον Χαϊντέρ Σαμίρ Αμπντουλκαλίκ Αλσαουί, ο οποίος έφτασε στη χώρα όπου βρίσκεται ήδη η σύζυγός του.
Η Ντόνελι αποφάσισε ότι οι απελάσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν «ανεπανόρθωτη βλάβη» στους ενάγοντες, αν τους έστελναν πίσω στις χώρες στις οποίες είχαν δεχθεί απειλές. Επίσης σημείωσε ότι οι ενάγοντες είχαν βίζα και ήδη είχε εγκριθεί η είσοδός τους στις ΗΠΑ, μία χώρα στην οποία θα έμπαιναν χωρίς πρόβλημα μόλις δύο ημέρες νωρίτερα.
«Προφανώς η δικαστής αντιλαμβάνεται τη σημασία της εκτελεστικής διαταγής και του αντίκτυπου που έχει σε εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες», δήλωσε στον Guardian ο Αντονι Ρομέρο, επικεφαλής της ACLU.
Η αναστολή θα είναι σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι την ακρόαση που έχει προγραμματιστεί για τις 21 Φεβρουαρίου, ανέφερε η δικαστής, θα εφαρμοστεί σε όλη τη χώρα και περιλαμβάνει ανθρώπους με κάθε είδους έγκυρη βίζα και πράσινη κάρτα.
Ομως, έχει επηρεάζει μόνο εκείνους που βρίσκονται σε αμερικανικό έδαφος- δηλαδή εκείνους που ήταν σε πτήση ή είχαν προσγειωθεί όταν ο Τραμπ υπέγραψε τη διαταγή, όπως εξήγησε ο Ρομέρο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ίδιου, τουλάχιστον 100-200 άνθρωποι κρατούνται σε αεροδρόμια σε όλη τη χώρα, αν και όπως είπε ο αριθμός μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Παράλληλα, οι δικηγόροι των εναγόντων και ακτιβιστές εξέφρασαν την ανησυχία τους για εκείνους που πήραν την αναστολή, καθώς υποθέτουν ότι μπορεί να μείνουν σε μεταναστευτικά κέντρα κράτησης μέχρι την ακρόαση, που θα γίνει σε τρεις εβδομάδες.
Πάντως ο Μπράιαν Τσέσκι, συνιδρυτής της Airbnb, ανακοίνωσε μέσω Twitter ότι η εταιρεία του θα στεγάσει δωρεάν πρόσφυγες και όσους δεν τους επιτράπηκε η είσοδος στις ΗΠΑ, καλώντας τους να επικοινωνήσουν μαζί του.
Η δικαστής Ντόνελι πρότεινε στους δικηγόρους να επιστρέψουν στο δικαστήριο, αν οι ταξιδιώτες τοποθετηθούν σε κέντρα κράτησης και δεν αφεθούν ελεύθεροι.
Λίγο μετά από την απόφαση της Ντόνελι, ομοσπονδιακός δικαστής στη Βιρτζίνια απαγόρευσε την απέλαση όσων κρατούνταν στο διεθνές αεροδρόμιο Ντάλες της Ουάσινγκτον, όπως επίσης έδωσε εντολή να τους επιτραπεί να συναντηθούν με τους δικηγόρους τους. Ομως, με τη συγκεκριμένη απόφαση οι απελάσεις μπλοκάρονται για επτά ημέρες. Σε άλλη υπόθεση στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, ο ομοσπονδιακός δικαστής Τόμας Ζίλι σταμάτησε την απέλαση δύο ατόμων, ορίζοντας ακρόαση για τις 3 Φεβρουαρίου, προκειμένου να κριθεί το επόμενο βήμα.
«Αναδίπλωση» της κυβέρνησης
Αξιωματούχος από το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, μιλώντας σε δημοσιογράφους το βράδυ του Σαββάτου, είπε ότι θα επιτραπεί η επανείσοδος στη χώρα σε όσους το απαγόρεψε το διάταγμα Τραμπ. Μιλώντας υπό το καθεστώς ανωνυμίας ανέφερε ότι όσοι έχουν πράσινη κάρτα και προέρχονται από τις 7 χώρες στις οποίες έκλεινε την «πόρτα» η προεδρική απόφαση, θα μπορούσαν να μπουν στις ΗΠΑ με ειδική άδεια. Δεν είναι ξεκάθαρο, όπως αναφέρει το Associated Press, αν θα χορηγηθούν άλλες πράσινες κάρτες. Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, κάθε περίπτωση θα εξετάζεται ξεχωριστά.
Χάος στις ΗΠΑ με την απόφαση Τραμπ
Νωρίτερα το Σάββατο, η εκτελεστική εντολή που υπέγραψε ο Τραμπ την Παρασκευή, προκάλεσε χάος σε αεροδρόμια, πανεπιστήμια και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ, αλλά και έντονες αντιδράσεις στο εξωτερικό.
Ταξιδιώτες ακύρωσαν τα σχέδιά τους ή κρατήθηκαν σε σημεία ελέγχου, πανεπιστήμια κάλεσαν τους φοιτητές που πιθανόν να τους επηρέαζε η απόφαση να μην φύγουν από τη χώρα, ενώ κολοσσοί της τεχνολογίας ανακάλεσαν τους υπαλλήλους τους από το εξωτερικό.
Μάλιστα, το διάταγμα του Τραμπ αιφνιδίασε και τις αεροπορικές εταιρείες. Ενημέρωση της Διεθνούς Ενωσης Αερομεταφορών, σύμφωνα με το Reuters, αναφέρει ότι ενημερώθηκε από την ομοσπονδιακή υπηρεσία τελωνείων και προστασίας των συνόρων των ΗΠΑ πως όλα τα μέλη πληρωμάτων που έχουν διαβατήρια χωρών όπως το Ιράν, συμπεριλαμβανομένων πιλότων και αεροσυνοδών, απαγορεύεται να εισέλθουν στην αμερικανική επικράτεια.
Διαμαρτυρίες σε αεροδρόμια
Διαμαρτυρίες έγιναν σε δεκάδες αεροδρόμια σε όλη τη χώρα. Εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν στο αεροδρόμιο JFK στη Νέα Υόρκη, όπως και στα διεθνή αεροδρόμια του Λος Αντζελες, του Σαν Φρανσίσκο, του Χιούστον, της Φιλαδέλφεια και άλλων πόλεων στα οποία κρατούνταν άτομα. Στα αεροδρόμια όμως εκτυλίσσονταν και σκηνε αγωνίας, καθώς έσπευσαν εκεί συγγενείς ανθρώπων που κρατούνταν μετά την άφιξή τους στις ΗΠΑ.
Ετσι και το δεύτερο σαββατοκύριακο της θητείας του Τραμπ σημαδεύτηκε από διαμαρτυρίες, μετά από τις ογκώδεις διαδηλώσεις που έγιναν το περασμένο, με εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στους δρόμους. Στο αεροδρόμιο JFK, οι συγκεντρωμένοι κρατούσαν πλακάτ με μηνύματα όπως «Είμαστε όλοι μετανάστες!» και «Οχι απαγόρευση! Οχι τείχος!», ενώ μαζί τους ήταν και αρκετοί αξιωματούχοι της Νέας Υόρκης.