Οι νέες προσπάθειες του Ισλαμικού Κράτους να δείξουν τον τρόμο στην Ευρώπη φτάνουν στα όριά τους τις αντιτρομοκρατικές αρχές και αναγκάζουν τους πολίτες και τους ηγέτες τους να αφεθούν σε μία νέα εποχή, στην οποία οι επιθέσεις θα είναι μία αναπόφευκτη πραγματικότητα και όχι εξαίρεση.
Αυτή τη ζοφερή ανάλυση κάνει η Washington Post, μετά από το τελευταίο «χτύπημα», στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου, που επανέφερε τη σκιά του τρόμου πάνω από την Ευρώπη. Οι ηγέτες της ΕΕ δηλώνουν ότι έχουν απομακρύνει τα εμπόδια μεταξύ των υπηρεσιών ασφαλείας και έχουν ενισχύσει τους συνοριακούς ελέγχους, μετά από έναν χρόνο τρομοκρατικών επιθέσεων, σημειώνει το αμερικανικό δημοσίευμα.
Ομως, το γεγονός ότι πάλι αγνοήθηκαν τα «σημάδια», πριν και μετά από την επίθεση της Δευτέρας, εγείρουν ερωτήματα για το αν οι όποιες αλλαγές έχουν γίνει είναι αρκετές για να αποτραπεί η επανάληψη του 2016, κατά τη διάρκεια του οποίου υπήρξε διπλή βομβιστική επίθεση στις Βρυξέλλες, η επίθεση με το φορτηγό στη Νίκαια, το μακελειό με πυροβολισμούς στο Μόναχο, πριν από την επίθεση στο Βερολίνο, σχολιάζει η Washington Post.
Το κάλεσμα των ηγετών του ISIS προς τους υποστηρικτές της οργάνωσης, να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν από μόνοι τους ανεξάρτητα χτυπήματα εναντίον της Ευρώπης είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο για τις προσπάθειες αναχαίτισης της βίας επισημαίνουν αξιωματούχοι και αναλυτές, με δεδομένα τα πρακτικά εμπόδια που υπάρχουν στη διαρκή παρακολούθηση μίας μεγάλης «δεξαμενής» πιθανών τρομοκρατών.
Αλλαγή στην τακτική
Η αλλαγή στις τρομοκρατικές τακτικές δείχνει ότι οι αρμόδιες αρχές μπορεί να έχουν αποτρέψει επιτυχημένα τις μεγαλύτερες επιθέσεις, λένε οι αναλυτές, όμως η ζοφερή πραγματικότητα είναι ότι οι μικρότερης κλίμακας επιθέσεις μπορεί να είναι αναπόφευκτες.
«Βλέπουμε πώς τα τρομοκρατικά δίκτυα έχουν πολύ μεγαλύτερη δυσκολία στον σχεδιασμό επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας», δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα ο Μοχάμαντ Μαχμούντ Ουλντ Μοχαμεντού, υποδιευθυντής του Κέντρου Πολιτικής Ασφάλειας της Γενεύης. Η επίθεση στο Βερολίνο δεν είναι απαραίτητα μία αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, συμπλήρωσε ο ίδιος, προσθέτοντας «τέτοια πράγματα μπορούν να συμβούν παντού, εκτός αν αρχίσεις να παρακολουθείς τους πάντες».
Επιθέσεις όπως αυτή του Βερολίνου απαιτούν ελάχιστο σχεδιασμό ή υποστήριξη, κάτι που σημαίνει ότι οι αρχές έχουν λιγότερες πιθανότητες να προλάβουν τους δράστες, ακόμη κι αν αν είναι ύποπτοι για τρομοκρατική δράση, σημειώνει το δημοσίευμα. Οι γερμανικές αρχές παρακολουθούσαν τον 24χρονο Τυνήσιο Ανίς Αμρί, τον δράστη του Βερολίνου, πριν από την επίθεση, αλλά σταμάτησαν γιατί δεν υπήρχαν αποδείξεις προκειμένου να του απαγγείλουν κατηγορίες περί τρομοκρατίας. Οι διασυνδέσεις του με το ISIS παραμένουν ασαφείς, αν και την Παρασκευή κυκλοφόρησε βίντεο στο οποίο ορκιζόταν πίστη στην τρομοκρατική οργάνωση.
Επίσης, σημειώνει η Washington Post, τα ανοιχτά σύνορα της Ευρώπης επιτρέπουν στους πιθανούς επιτιθέμενους να κινούνται περισσότερο, κάτι που φαίνεται και από το γεγονός ότι ο Αμρί κατάφερε να φύγει με τρένο από τη Γερμανία μετά από την επίθεση και να καλύψει 500 μίλια, παρότι ήταν ο πλέον καταζητούμενος της Ευρώπης, πριν πέσει νεκρός από αστυνομικά πυρά στο Μιλάνο. Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες έκλεισαν προσωρινά τα σύνορά τους φέτος, εξαιτίας της μετανάστευσης και της τρομοκρατίας, για να ανοίξουν ξανά, για οικονομικούς λόγους, αναφέρει το δημοσίευμα.
«Ποτέ δεν θα εξαφανιστεί ο κίνδυνος»
Οι αρχές ασφαλείας ολοένα περισσότερο προειδοποιούν τους Ευρωπαίους ότι δεν θα υπάρξει ποτέ παντελής απουσία του κινδύνου τρομοκρατίας.
«Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι ο κίνδυνος υπάρχει. Ποτέ δεν θα υπάρξει μηδενικός κίνδυνος», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Τζούλιαν Κινγκ, επικεφαλής αξιωματούχος της ΕΕ για ζητήματα ασφαλείας, ανακοινώνοντας μέτρα για τον περιορισμό της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. «Μπορούμε και πρέπει να συνεχίσουμε να μειώνουμε τον κίνδυνο των επιθέσεων όσο περισσότερο μπορούμε», πρόσθεσε.
Ανοδος των ακροδεξιών
Η οδυνηρή συχνότητα των επιθέσεων έχει ενισχύσει την υποστήριξη των ακροδεξιών πολιτικών, που θέλουν την επαναφορά των εθνικών συνόρων και τον περιορισμό των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη. Η άλλη πλευρά απαντά ότι τέτοιες προτάσεις μπορούν να πυροδοτήσουν περαιτέρω εντάσεις και να ενισχύσουν τη ριζοσπαστικοποίηση.
Επίσης, αρκετοί πολιτικοί χρησιμοποιούν ως επιχείρημα τις αποτυχίες στην ασφάλεια, ως λόγο για να τερματιστεί ολόκληρο το ευρωπαϊκό πρότζεκτ. Τα ευρωσκεπτιστικά κόμματα είναι σε άνοδο στη Γαλλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία και άλλες χώρες και θέλουν κλείσιμο των συνόρων ή ανάκτηση της κυριαρχίας από τυις Βρυξέλλες.
Τα «κενά» στην ασφάλεια
Την ίδια ώρα, οι αναλυτές δείχνουν προς τα «παράθυρα» που μπορεί να επέτρεψαν στον Αμρί να μείνει εκτός του ραντάρ των αρχών. Οι ευρωπαϊκές πληροφορίες για τις απειλές για την ασφάλεια είναι μοιρασμένη σε πολλές βάσεις δεδομένων, κάτι που κάνει δύσκολο να σκιαγραφηθεί μία συνολική εικόνα για τους υπόπτους, αναφέρει η Washington Post. Επίσης, οι πληροφορίες για το ποινικό μητρώο δεν βγαίνουν πάντα από τα σύνορα μίας χώρας. Μόλις αυτόν τον μήνα οι ηγέτες της ΕΕ πρότειναν να ελέγχονται οι περισσότεροι άνθρωποι που μπαίνουν και βγαίνουν από την Ευρώπη.