Guardian: Τι πέρασαν γυναίκες πρόσφυγες που γέννησαν στα ελληνικά νοσοκομεία [εικόνες]

Τραυματικές χαρακτηρίζει ο Guardian τις εμπειρίες των γυναικών προσφύγων που γέννησαν στην Ελλάδα καθώς όπως εξηγεί σε εκτενές ρεπορτάζ του, στα υποστελεχωμένα νοσοκομεία προχωρούν σε ιατρικές επεμβάσεις χωρίς την συγκατάβαση των γυναικών, χωρίς την παρουσία μεταφραστή, και με τους συντρόφους αποκλεισμένους από τον τοκετό.

Στην πρώτη μαρτυρία, η Masooma Hezara, 23χρονη Αφγανή, εξηγεί τη δραματική της εμπειρία. Έχοντας φτάσει στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο, τον Σεπτέμβριο και στις 36 εβδομάδες κύησης γέννησε. Η ίδια ζούσε στο Ελληνικό, όπου οι συνθήκες όπως τις περιγράφει με λεπτομέρειες το ρεπορτάζ ήταν ακατάλληλες για μία έγκυο. Όπως λέει, αναγκάστηκε να περπατήσει 20 λεπτά για να φτάσει σε άλλο καταυλισμό και να βρει βοήθεια γιατί γιατρός στο Ελληνικό αρνήθηκε να καλέσει ασθενοφόρο. Από τον δεύτερο καταυλισμό μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο όπου ο άντρας της δεν μπόρεσε να μπει στην αίθουσα τοκετού. Χωρίς μεταφραστή, η 23χρονη κατάλαβε ότι γέννησε όταν άκουσε το κλάμα του μωρού της.

«Δεν γνώριζα τίποτα. Μου έκαναν μία ένεση στην πλάτη. Όταν άκουσα το μωρό μου να κλαίει, τότε συνειδητοποίησα τι συνέβη και λιποθύμησα. Ο άντρας μου ήταν έξω από την πόρτα και κανείς δεν μου έλεγε τι γινόταν», λέει και συνεχίζει τονίζοντας το πόσο τραυματική ήταν η εμπειρία αυτή: «Όταν σκέφτομαι πως γεννήθηκε το μωρό μου θυμώνω και νιώθω ότι θέλω να τη χτυπήσω. Είπα στους γιατρούς στον καταυλισμό πως νιώθω. Μου είπαν να παίρνω βαθιές ανάσες». Έκτοτε η νεαρή Αφγανή και προκειμένου να μην ξαναζήσει κάτι παρόμοιο ξεκίνησε αντισυλληπτικά.

Τη δική της εμπειρία διηγείται και μια άλλη 17χρονη πρόσφυγας από τη Συρία η Roubin Riyad Dour, η οποία διαμένει στον καταυλισμό της Ριτσώνας. «Ήθελα να έχω τη θεία μου μαζί μου, αλλά δεν με άφησαν. Ήμουν μόνη και αυτό με έκανε να νιώθω πολύ άσχημα», λέει και εξηγεί ότι οι γιατροί προχώρησαν σε αιδοιοτομή χωρίς να της προσφέρουν κάτι που θα περιόριζε τον πόνο. «Ικέτεψα για κάτι και κανείς δεν με βοήθησε. Είπα “πονάω πολύ, παρακαλώ, πονάω”, αλλά δεν έκαναν τίποτα. Με έκοψαν εκεί κάτω και με έραψαν και δεν μου έδωσαν τίποτα. Τα κατάλαβα όλα», λέει.

Η Roubin Riyad Dour. Myrto Papadopoulos for the Guardian

Στη τρίτη μαρτυρία, μία γυναίκα κουρδικής καταγωγής που διαμένει και αυτή στη Ριτσώνα, η Mizkeen Abdullah Mizkeen γέννησε το πέμπτο παιδί της στο νοσοκομείο της Χαλκίδας. Εκεί πήρε μαζί της έναν φίλο για να μεταφράσει και μία ηλικιωμένη γυναίκα που ήθελε να την υποστηρίξει, αλλά δεν άφησαν κανέναν μαζί της στον τοκετό. «Μου έκαναν ράμματα χωρίς αναισθητικό. Ο φίλος μου ήταν έξω από την πόρτα και προσπαθούσε να μιλήσει στους γιατρούς και να τους πει ότι πονούσα αλλά κανείς δεν άκουγε. Με άφησαν να γεννήσω σαν ζώο», λέει η Mizkeen.

Η Mizkeen Abdullah Mizkeen. Myrto Papadopoulos for the Guardian

Ο Guardian συνεχίζει το ρεπορτάζ παραθέτοντας τα αποτελέσματα μίας προκαταρκτικής έκθεσςη για τη προγεννητική φροντίδα, τη γέννηση και τη μεταγεννητική φροντίδα των προσφύγων στην Ελλάδα, η οποία γίνεται από τη νομική ομάδα Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Σύμφωνα με αυτή το 60% των 29 γυναικών που ερωτήθηκαν έκαναν καισαρική, κάτι που όπως τονίζει το δημοσίευμα συνάδει με τα υπερβολικά υψηλά ποσοστά καισαρικής που γίνονται στην χώρα μας. Επιπλέον τονίζεται ότι μόνο σε μία από τις γυναίκες πρόσφυγες έγινε επισκληρίδιος και στις υπόλοιπες περιπτώσεις έγινε πλήρης αναισθησία παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε κανένας τρόπος να έχουν το ιατρικό ιστορικό λόγω έλλειψης μετάφρασης. Παράλληλα, όλες οι γυναίκες υπέστησαν ιατρικές διαδικασίες για τις οποίες δεν είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους και χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να αμφισβητήσουν την απόφαση. Σε μία περίπτωση μάλιστα, πρόσφυγας δήλωσε στους ερευνητές ότι οι γιατροί της είπαν ότι μετά την καισαρική τής αφαίρεσαν τη μήτρα ενώ δεν γνώριζε το λόγο. Τέλος, από τις γυναίκες που δεν έγινε καισαρική, μόνο σε μία δόθηκε παυσίπονο παρά το γεγονός ότι οι υπόλοιπες προσπάθησαν να το ζητήσουν με χειρονομίες.

Όσον αφορά στις καισαρικές, ο Guardian τονίζει το υψηλό ποσοστό στην χώρα μας το οποίο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ξεπερνά το 50% τη στιγμή που ο μέσος όρος στις χώρες της ΕΕ είναι 25% και ο ίδιος ο ΠΟΥ προτείνει το ποσοστό να κυμαίνεται από 10 έως 15%.

Ο δρ. Κωνσταντίνος Σπιριούνης μαιευτήρας-γυναικολόγο και μέλος του τμήματος δημοτικών ιατρείων και δημόσιας υγείας στην Αθήνα, ο οποίος μέχρι τον περασμένο Ιούνιο εργαζόταν στο «Ελενα», αποδίδει την κατάσταση στα ελληνικά νοσοκομεία στην οικονομική κρίση λόγω της οποίας δεν γίνονται πλέον προσλήψεις. «Δεν γίνονται προσλήψεις στα νοσοκομεία και εμείς οι γιατροί στην Ελλάδα στα δημόσια νοσοκομεία έχουμε μάθει να κάνουμε τη δουλειά 2 και 3 ανθρώπων», λέει και συνεχίζει εξηγώντας ότι σε πολλές περιπτώσεις γιατροί και νοσηλευτές παραμένουν περισσότερο ακόμα και όταν τελειώσει η βάρδια τους γιατί δεν υπάρχει άλλος. «Ανησυχείς διαρκώς ότι θα κάνεις ένα λάθος ή θα σου ξεφύγει κάτι σημαντικό επειδή είσαι τόσο εξουθενωμένος» τονίζει ενώ σημειώνει ότι πολλές φορές οι γιατροί είναι εκείνοι που καλύπτουν τις ελλείψεις σε υλικά.

«Προσφέρουμε το ίδιο για όλους, είτε είστε Έλληνες είτε ξένοι. Για εμάς, η κραυγή ενός μωρού και η χαρά της μητέρας είναι η ίδια ανεξάρτητα από το πού προέρχονται», καταλήγει.

Από την πλευρά της η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ηλέκτρα Λήδα Κούτρα που συμμετείχε στην παραπάνω έρευνα, στέκεται στην ειδική μεταχείριση που πρέπει να έχουν οι γυναίκες πρόσφυγες και τονίζει ότι αυτές μετά τον τοκετό θα επιστρέψουν είτε σε έναν καταυλισμό είτε στους δρόμους όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι ακατάλληλες. «Η αντιμετώπιση των γυναικών προσφύγων “το ίδιο με τις Ελληνίδες” σημαίνει να τους μιλάς ελληνικά, χωρίς να τους δίνεις καμία επιλογή παρά άντρες μαιευτήρες, να μην μεταφράζεις τις ιατρικές οδηγίες κατά την έξοδο από το νοσοκομείο, και να μην λαμβάνεις υπόψιν όλες τις συνθήκες που θα αντιμετωπίσουν αργότερα», εξηγεί η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων τονίζοντας ότι όλα τα παραπάνω συνιστούν κατάφωρη παραβίαση και διάκριση σε βάρος τους.

Από την πλευρά της η Anita Dullard εκπρόσωπος της Διεθνούς Ομοσπονδίας του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου στην Ελλάδα, δηλώνει στον Guardian ότι οι ΜΚΟ κάνουν ό,τι μπορούν για να ανακουφίσουν την κατάσταση των προσφύγων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στους καταυλισμούς της Ελλάδας. Ειδικότερα για τις γυναίκες πρόσφυγες και τους τοκετούς αναφέρει ότι για την προγεννητική και τη μεταγεννητική φροντίδα, στου καταυλισμούς όπου είναι παρών ο Ερυθρός Σταυρός, υπάρχουν μαίες για να προσφέρουν εξειδικευμένη φροντίδα ενώ ταυτόχρονα προσφέροντας και ζεστά ρούχα, κλινοσκεπάσματα, πάνες και άλλα απαραίτητα υλικά αγαθά.

«Οι ακτιβιστές ελπίζουν ότι η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να αποτελέσει μία ευκαιρία για τις ιατρικές αρχές της Ελλάδας», σημειώνει η βρετανική εφημερίδα τονίζοντας ότι ήδη κάποιοι εξειδικευμένοι φορείς έχουν ξεκινήσει να ερευνούν νέες πρωτοβάθμιες δομές υγείας ώστε το σύστημα να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις.

«Αν λάβουμε υπόψη ότι το 20% των προσφύγων είναι γυναίκες και το 70% είναι σε αναπαραγωγική ηλικία, με ένα ποσοστό γονιμότητας του 3-4%, δεν είναι ένας μικρός αριθμός», λέει ο δρ Αγάπιος Τερζίδης, διαχειριστής κρίσεων υγείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και παιδίατρος στο Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) που αξιολογεί τις ανάγκες των κοριτσιών και των γυναικών προσφύγων που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία σε τρεις καταυλισμούς, της χώρας ως μέρος ενός συστήματος που πρόκειται να ξεδιπλωθεί σε εθνικό επίπεδο στις αρχές του 2017. Όπως εξηγεί γίνεται προσπάθεια προκειμένου το ελληνικό σύστημα υγείας να προσανατολιστεί και γύρω από τις ενέργειες και τους ρόλους που λαμβάνουν όχι μόνο οι γιατροί, αλλά και οι μαίες και οι νοσηλευτές που σήμερα παίζουν έναν πιο δευτερεύοντα ρόλο.