Όταν επιστρατεύονται η τεχνολογία και η έμπνευση, ο σχεδιασμός των κυβερνήσεων πάει περίπατο, μαζί με κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να καταλήγουν στα κρατικά ταμεία ως φορολογικά έσοδα.
Η ενοικίαση κατοικιών ως τουριστικών καταλυμάτων για κάποιες ημέρες, εβδομάδες ή μήνες, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Ωστόσο, η άνθιση που γνωρίζει στη χώρα μας είναι αντιστρόφως ανάλογη με τα αντανακλαστικά που επιδεικνύουν οι αρμόδιες Αρχές, με αποτέλεσμα μια ακόμα εστία φοροδιαφυγής να «ρουφάει» εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχει κάνει το υπουργείο Οικονομικών- όπως αποκαλύπτεται στον τόμο των 130 σελίδων που παρέδωσε ο Τ. Αλεξιάδης στη νέα υφυπουργό- τα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα ανέρχονται ήδη στα 250 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, αλλά με την ταχύτητα που αναπτύσσεται το φαινόμενο, οι απώλειες θα πολλαπλασιαστούν.
Πέρα από τον προβληματισμό και τις δράσεις που αναμένεται να αναληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης τρέχουν για να βουλώσουν την «τρύπα», αναπτύσσοντας ένα πρώτο «πακέτο» μέτρων. Τι περιλαμβάνει αυτό;
- Τη δημιουργία μητρώου καταλυμάτων που εκμισθώνονται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και σύνδεσης κάθε καταλύματος με τον αντίστοιχο ΑΤΑΚ (Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου).
- Τη συμφωνία με επιμέρους ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την παροχή πληροφοριών στη φορολογική διοίκηση ως προς τα εκμισθωμένα ακίνητα
- Τη διενέργεια ελέγχων από μικτά κλιμάκια για την εξασφάλιση συμμόρφωσης ως προς το δημιουργούμενο μητρώο.
- Την επιβολή διοικητικών και φορολογικών προστίμων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.
Το δεύτερο «πακέτο» μέτρων για την αντιμετώπιση της «σκιώδους φιλοξενίας» συζητείται ήδη με τους δανειστές και προβλέπει την επιβολή ειδικής φορολογίας με συντελεστές ως 45%. Συγκεκριμένα:
- Ο υποψήφιος εκμισθωτής πρέπει να είναι φυσικό πρόσωπο και να εγγραφεί σε ειδικό μητρώο της Γ.Γ.Δ.Ε., το οποίο θα αποτελεί την ταυτότητα του προς εκμίσθωση ακινήτου και θα συνοδεύει κάθε συναλλαγή. Η μη συμμόρφωση επισύρει πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ.
- Τίθεται όριο στον αριθμό των εκμισθούμενων ακινήτων ανά εκμεταλλευτή και στην ετήσια διάρκεια της μίσθωσης.
- Επιβάλλεται φόρος βραχυχρόνιας μίσθωσης ίσος με το 5% επί της αξίας της διανυκτέρευσης, ο οποίος θα αποδίδεται στο Ελληνικό Δημόσιο από οποιονδήποτε λειτουργεί ως ενδιάμεσος (κυρίως τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες)
- Οι εκμεταλλευτές των ακινήτων μέσω της οικονομίας διαμοιρασμού αποκτούν εισόδημα από ακίνητα και όχι από επιχειρηματική εκμετάλλευση. Έτσι η πλειοψηφία των εκμισθωτών που διαθέτουν ένα ή δύο ακίνητα τα οποία εκμισθώνουν και αποκτούν εισόδημα έως και 12.000 ευρώ /έτος φορολογούνται με το χαμηλό φορολογικό συντελεστή 15%. Αντίθετα, όσοι υποκρύπτονται πίσω από την οικονομία του διαμοιρασμού και λειτουργούν σκιώδη ξενοδοχειακά καταλύματα αποκτώντας υψηλά εισοδήματα χωρίς, μέχρι σήμερα, να αποδίδουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές επιβαρύνονται με φορολογικούς συντελεστές 35% και 45% επί των ακαθάριστων κερδών τους, γεγονός που λειτουργεί ως αντικίνητρο.
Το «κλειδί» του σχεδίου είναι αναμφίβολα η πρόσβαση στα στοιχεία αυτών των ακινήτων, κάτι που μόνο εύκολο δεν είναι. Γι’ αυτό, οι ελληνικές Αρχές θα αφενός θα επιδιώξουν συνεργασία με τεχνικές διευθύνσεις και παρόχους υπηρεσιών (ηλεκτρονικές πλατφόρμες) για την επιβολή φόρου επί της ηλεκτρονικής συναλλαγής σε πραγματικό χρόνο (real time), αφετέρου θα συνάψουν συμφωνίες για την παροχή στοιχείων των εκμισθούμενων κατοικιών- έστω δειγματοληπτικά- στις ελληνικές φορολογικές και ελεγκτικές Αρχές, εγχείρημα που θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας αν «τρέξει» με ανάλογη ευρωπαϊκή «ομπρέλα».