Καταδικαστική απόφαση εξέδωσε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης σχετικά με την Ενδιάμεση Συμφωνία μεταξύ ΠΓΔΜ και Ελλάδας. Το Δικαστήριο καταδίκασε τη χώρα μας επειδή εμπόδισε την είσοδο των Σκοπίων ωστόσο θεωρήθηκε αναρμόδιο στο να εμποδίσει την Ελλάδα από μελλοντικές αξιώσεις.
Λιγο παραπάνω από μία ώρα κράτησε η ανάγνωση του σκεπτικού και της απόφασης του Διεθνής Δικαστηρίου της Χάγης για τη διαφωνία Ελλάδας-ΠΓΔΜ όσον αφορά στο ελληνικό βέτο για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ το 2008. Η απόφαση προκάλεσε «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση, η οποία καλείται να διαχειριστεί το ευαίσθητο εθνικό θέμα διατηρώντας παράλληλα «ισορροπίες τρόμου» μεταξύ των κομμάτων της συμπολίτευσης.
Σε ότι αφορά την προσφυγή των Σκοπίων στο Διεθνές Δικαστήριο για την παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, το Δικαστήριο απεφάνθη με 14 ψήφους υπέρ και 2 κατά πως είναι αρμόδιο και έκρινε πως πράγματι η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 11 παρ. 1 της Συμφωνίας. Παράληλλα αναγνώρισε το δικαίωμα της ΠΓΔΜ να θέτει υποψηφιότητα για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς.
Τα επιχειρήματα της Ελλάδας δεν έπεισαν τους δικαστές καθώς δεν αποδείχθηκαν παραβιάσεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας εκ μέρους της ΠΓΔΜ, εκτός από την περίπτωση της χρήσης ενός συμβόλου, που απαγορεύεται. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η Ενδιάμεση Συμφωνία δεν περιέχει νομική υποχρέωση της ΠΓΔΜ να μην χρησιμοποιεί το συνταγματικό όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Από την άλλη, η δικαστική αρχή αναγνώρισε πως τα Σκόπια έχουν παραβιάσει το άρθρο 7 παρ. 2 της Συμφωνίας περί χρήσης συμβόλων όπως ο «ήλιος/άστρο της Βεργίνας» τα οποία έχουν κατοχυρωθεί ως ελληνικά.
Επιπλέον το Δικαστήριο θεώρησε εαυτό αναρμόδιο να επιβάλλει στην Αθήνα απόφαση που δεν θα της επιτρέπει να έχει μελλοντικές αξιώσεις από τα Σκόπια προκειμένου να εισέλθουν σε διεθνείς οργανισμούς.
Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (Αγγλικά).
Ικανοποιημένος από την απόφαση ο Γκρουέφσκι
Την ιδιαίτερη, όπως τη χαρακτήρισαν, ικανοποίηση τους για τη σημερινή απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (ΔΔΧ), σχετικά με την προσφυγή της ΠΓΔΜ κατά της Ελλάδας, εξέφρασαν ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεφσκι, ο πρόεδρος της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ και ο πρόεδρος της Βουλής, Τράικο Βελιάνοφσκι, μετά τη σύσκεψη που είχαν το μεσημέρι στα Σκόπια, στην οποία αποτίμησαν την απόφαση του Δικαστηρίου.
Ο κ. Γκρούεφσκι σε δήλωση του υπογράμμισε ότι το ΔΔΧ έκανε αποδεκτά όλα τα βασικά αιτήματα της ΠΓΔΜ και παράλληλα απέρριψε σχεδόν όλα τα επιχειρήματα της Ελλάδας.
"Με ιδιαίτερη ικανοποίηση διαπιστώνω ότι το Δικαστήριο έκανε αποδεκτή την προσφυγή της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και αποφάσισε ότι η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας και παρεμπόδισε αναιτιολόγητα την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ", ανέφερε ακόμη ο κ. Γκρούεφσκι.
"Η απόφαση είναι θετική για τη Δημοκρατία της Μακεδονίας και στο όνομα της κυβέρνησης και των πολιτών της χώρας μας χαιρετίζουμε την απόφαση και εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς το Δικαστήριο για το σεβασμό του νόμου και του δικαίου", πρόσθεσε.
Ο κ. Γκρούεφσκι τόνισε ότι η χώρα του θα σεβαστεί πλήρως την απόφαση του ΔΔΧ, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, σημαίνει πως η Ελλάδα δεν θα πρέπει να εμποδίζει την ΠΓΔΜ όσον αφορά την ενταξιακή της πορεία προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ
Παράλληλα ανέφερε πως η ΠΓΔΜ επιθυμεί να σημειωθεί πρόοδος τόσο στις σχέσεις με την Ελλάδα όσο και στην ενσωμάτωσή της σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ.
"Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για θριαμβολογία και ευφορία παρά το γεγονός ότι κάποιος μπορεί να ισχυριστεί πως υφίστανται σημαντικοί λόγοι γι' αυτό. Ζητούμε από τους πολίτες να σεβαστούν αυτή τη στάση", υπογράμμισε ο κ. Γκρούεφσκι, ο οποίος πρόσθεσε πως "δεν είναι σωστό να γίνεται λόγος για νικητές και ηττημένους, καθώς η Ελλάδα είναι γειτονική χώρα".
Η ΠΓΔΜ θα κρατήσει υπεύθυνη στάση και είναι έτοιμη να συνεργαστεί για την υλοποίηση της "Ατζέντας 2014", ανέφερε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, προσθέτοντας πως η χώρα του θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και μέτρα για την προώθηση της συνεργασίας και της φιλίας με την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Γκρούεφσκι, η ΠΓΔΜ θα συνεχίσει τις υπό τον ΟΗΕ διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ζητήματος του ονόματος και θα συμβάλλει στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης με την Ελλάδα, μέσω απευθείας συναντήσεων και μέσω της στήριξης των προσπαθειών του μεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς. "Η απόφαση του ΔΔΧ δεν αποτελεί εμπόδιο, αλλά θετικό momentum", κατέληξε ο κ. Γκρούεφσκι.
Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ, σε δήλωση του σημειώνει ότι "σήμερα είμαστε μάρτυρες μίας εξαιρετικά σημαντικής απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου υπέρ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας".
"Η ανώτατη δικαστική αρχή του διεθνούς δικαίου έκρινε ότι η Ελλάδα παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία και παρεμπόδισε την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας, ως εκ τούτου, απαιτεί από την Ελλάδα, όπως το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης απαιτεί, να σεβαστεί και να εφαρμόσει αποτελεσματικά την Ενδιάμεση Συμφωνία, που είναι το μοναδικό έγγραφο που ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας. Αντί η Ελλάδα να μας παρεμποδίζει πρέπει να στηρίξει την ένταξη μας σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ορίζει η Ενδιάμεση Συμφωνία", ανέφερε ακόμη ο κ. Ιβάνοφ.
Υπουργείο Εξωτερικών: Η απόφαση δεν αφορά το όνομα
Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών τονίζει ότι η σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης «δεν ασχολείται καθόλου με το θέμα της διαφοράς γύρω από το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, επιβεβαιώνοντας ότι η εν λόγω διαφορά πρέπει να επιλυθεί στο πλαίσιο που ορίζουν οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ» και τονίζει ότι η Ελλάδα «θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται με καλή πίστη για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης σχετικά με το όνομα».
Ολόκληρη η ανακοίνωση έχει ως εξής:
Σήμερα, 5 Δεκεμβρίου 2011, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ανακοίνωσε την απόφασή του στην Υπόθεση της προσφυγής της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας κατά της χώρας μας.
Με πλήρη σεβασμό προς το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ως βασικό δικαιοδοτικό όργανο του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, η Ελλάδα θα εξετάσει την Απόφαση.
Η προσφυγή αυτή, που ασκήθηκε μονομερώς από την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας κατά της Ελλάδας στις 17 Νοεμβρίου 2008, αποσκοπούσε κατ’ ουσίαν στο να παρακάμψει τη διαδικασία διαπραγματεύσεων υπό τον ΟΗΕ για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας και να εξαναγκάσει την Ελλάδα να μην ασκήσει στο μέλλον τις υποχρεώσεις της, που πηγάζουν από τη Συνθήκη του Βορείου Ατλαντικού (ΝΑΤΟ) ως προς την αξιολόγηση της υποψηφιότητας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Το Δικαστήριο με τη σημερινή του απόφαση, δεν ικανοποίησε την επιδίωξη αυτή της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Ειδικότερα η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας υπέβαλε δύο αιτήματα στο Δικαστήριο:
(α) να διαπιστώσει ότι η Ελλάδα παραβίασε τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της Ενδιάμεσης Συμφωνίας στη σύνοδο του Βουκουρεστίου του 2008, και,
β) να διατάξει τη χώρα μας να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί με τη διάταξη του άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας και να μην προβάλει αντίρρηση, άμεσα ή έμμεσα, στην εισδοχή της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ ή σε άλλους οργανισμούς στους οποίους η Ελλάδα είναι μέλος, εφόσον η χώρα αυτή θα αναφέρεται στους οργανισμούς αυτούς ως «πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», δηλαδή με την προσωρινή της ονομασία σύμφωνα με την απόφαση 817 (1993) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Ως προς το πρώτο αίτημα, το Δικαστήριο αξιολογώντας όλα τα πραγματικά περιστατικά που τέθηκαν υπόψη του, καθώς και τις δημόσιες τοποθετήσεις της Ελλάδας στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου, διαπίστωσε ότι η χώρα μας προέβαλε αντίρρηση στην ένταξη της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, τον Απρίλιο του 2008.
Το Δικαστήριο απέρριψε στο σύνολο του το δεύτερο αίτημα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, συμπεραίνοντας ότι δεν θεωρεί απαραίτητο να διατάξει την Ελλάδα να μην επαναλάβει παρόμοια συμπεριφορά στο μέλλον.
Η σημερινή Απόφαση δεν ασχολείται καθόλου με το θέμα της διαφοράς γύρω από το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, επιβεβαιώνοντας ότι η εν λόγω διαφορά πρέπει να επιλυθεί στο πλαίσιο που ορίζουν οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Το Δικαστήριο καλεί τα δύο μέρη να εμπλακούν σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. H σύσταση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι καλεί έμμεσα την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας να επιδείξει πνεύμα συμβιβασμού, έτσι ώστε οι διαπραγματεύσεις να απολήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση.
Η Απόφαση δεν αφορά και δεν θα μπορούσε να αφορά τη διαδικασία λήψης απόφασης στο ΝΑΤΟ, ούτε τα ουσιαστικά κριτήρια και απαιτήσεις που θέτει η Συμμαχία για την εισδοχή νέων μελών σε αυτή. Ειδικότερα, σχετικά με το ΝΑΤΟ, υπενθυμίζουμε ότι οι αποφάσεις του, συγκεκριμένα δε αυτές που ελήφθησαν στις Συνόδους Κορυφής του Βουκουρεστίου (2008), του Στρασβούργου (2009) και της Λισσαβόνας (2010), είναι ομόφωνες και αντανακλούν την κοινή πεποίθηση των μελών του ότι το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας θα πρέπει να επιλυθεί πριν από την πρόσκληση της για ένταξη στη Συμμαχία.
Η Ελλάδα θα λειτουργεί στο ΝΑΤΟ και στους άλλους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους είναι μέλος, με πλήρη ευθυγράμμιση στις ουσιαστικές και διαδικαστικές τους επιταγές, με εποικοδομητική διάθεση και καλή πίστη.
Η Ελλάδα, θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται με καλή πίστη για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης σχετικά με το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, σεβόμενη το πνεύμα και γράμμα των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης. Ελπίζουμε ότι η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας θα προσέλθει στις διαπραγματεύσεις αυτές με καλή πίστη, καθώς το ζήτημα της ονομασίας μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.