Η ελληνική κυβέρνηση διαφήμιζε το πρωί της Δευτέρας, 11 Ιουλίου, ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έδωσε οδηγίες για «σθεναρή υποστήριξη» στην Ισπανία και την Πορτογαλία κατά την συνεδρίαση του Eurogroup που θα επακολουθούσε.
Συνέβη ακριβώς το αντίθετο: Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης (Ecofin) κίνησαν σήμερα, Τρίτη, για πρώτη φορά στην ιστορία του ενιαίου νομίσματος, μία διαδικασία επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Πορτογαλίας και της Ισπανίας λόγω υπερβολικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Οι υπουργοί Οικονομικών διαπίστωσαν πως η Ισπανία και η Πορτογαλία «δεν έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα" για τη διόρθωση των ελλειμμάτων τους, με αποτέλεσμα να τεθεί σε λειτουργία μια διαδικασία επιβολής κυρώσεων, αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους».
Ετσι, η πρωθυπουργική εντολή προς τον Ευκλείδη Τσακαλώτο δεν ευοδώθηκε αφού οι εταίροι-δανειστές στοιχήθηκαν όλοι πίσω από την ίδια γραμμή: στις χώρες που δανείζονται πρέπει να γίνονται σεβαστοί οι κανόνες και οι συμφωνίες.
Είναι προφανές ότι η ελληνική πλευρά επιθυμούσε να μην επιβληθεί κανένα πρόστιμο, αφού και η ίδια φοβάται ότι στη νέα αξιολόγηση του προγράμματος που θα γίνει και στην Ελλάδα θα επιβληθούν μέτρα σε περίπτωση υπερβολικών ελλειμμάτων.
Πρόστιμα στους απείθαρχους
Η απόφαση των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. να εκκινήσει η διαδικασία κυρώσεων κατά των δύο χωρών λόγω των υψηλών τους ελλειμμάτων, ανοίγει όπως μεταδίδει το Reuters, τον δρόμο ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εισηγηθεί πιθανά πρόστιμα μέσα στις επόμενες 20 ημέρες.
Με βάση την εισήγηση της Κομισιόν που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν έλαβαν όλα τα αναγκαία μέτρα για να περιορίσουν τα ελλείμματά τους κατά τη διετία 2014, 2015.
Στη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup ο έλληνας υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις που είχε δώσει ο πρωθυπουργός, προσπάθησε να ταχθεί κατά της επιβολής κυρώσεων στις δύο χώρες, ενώ σε ανάλογο - καίτοι σαφώς πιο χλιαρό - κλίμα κινήθηκαν και οι ομόλογοί του της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Ωστόσο, τελικά επικράτησε και πάλι η σκληρή γραμμή των εταίρων, η οποία και επικυρώθηκε στη σημερινή συνεδρίαση του Ecofin.
Συμπέρασμα: το περίφημο «μέτωπο του Νότου» αργεί ακόμη πολύ.
Γιατί επιβάλλονται κυρώσεις σε Ισπανία-Πορτογαλία
Η Κομισιόν είχε δώσει εντολή για κυρώσεις εναντίον της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, από τις 7 Ιουλίου, διαπιστώνοντας ότι η Μαδρίτη έχει έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2015 5,1% του ΑΕΠ ενώ θα έπρεπε να έχει 4,2%.
Επίσης, η Λισαβόνα έχει έλλειμμα 4,4% ενώ θα έπρεπε να έχει 2,7%, όπως είχε συμφωνηθεί.
Η διαδικασία επιβολής προστίμων που επικύρωσε το Ecofin ανοίγει τον δρόμο σε κυρώσεις οι οποίες θα επιβληθούν στις δύο χώρες οι οποίες βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση. Η Ισπανία δεν έχει σχηματίσει κυβέρνηση ακόμη, περίπου ένα μήνα μετά τις εκλογές, ενώ η Πορτογαλία, η οποία κυβερνάται από μια συμμαχία της Αριστεράς, αρνείται να «πληρώσει» για την ανακεφαλαιοποίηση μιας μόνο μεγάλης τράπεζας, της Banco Internacional do Funchal S.A. (Banif), που προκάλεσε ένα μεγάλο μέρος του δημοσίου χρέους και είχε αποφασιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Οχι μεγάλα πρόστιμα
Ωστόσο, οι κεφαλές του Eurogroup, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο Πιέρ Μοσκοβισί και ο Μισέλ Σαπέν επέμειναν ότι δεν πρόκειται για «κυρώσεις», προφανώς για να απαλύνουν τις εντυπώσεις.
Η Μαδρίτη και η Λισαβόνα έχουν περιθώριο δέκα ημερών για να υπολογίσουν τι έγινε με τους προϋπολογισμούς τους και να διεκδικήσουν κάποια χάρη από τις Βρυξέλλες. Από την πλευρά της η Κομισιόν έχει περιθώριο 20 ημερών για να καθορίσει τις κυρώσεις οι οποίες μπορεί να κυμαίνονται από 0-0,2 του ΑΕΠ των δύο χωρών.
Οι υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup φάνηκαν όλοι στην ίδια γραμμή: δεν υπάρχει περίπτωση για μια χώρα να μη σέβεται τους κανόνες και τις συμφωνίες αλλά, από την άλλη, δεν υπάρχει θέμα πολύ σκληρών κυρώσεων. «Δεν πρέπει να επιβάλλουμε στην Πορτογαλία υπερβολική πειθαρχία» δήλωσε ο γάλλος Μισέλ Σαπέν.