Μια εβδομάδα έχουν περιθώριο οι Βρετανοί να αποφασίσουν για την παραμονή τους στην ΕΕ.
Την επόμενη Πέμπτη θα κληθούν να ψηφίσουν «ναι» ή «όχι» στην Ενωμένη Ευρώπη και τα ξημερώματα της επόμενης Παρασκευής όλος ο πλανήτης θα γνωρίζει αν το Brexit είναι γεγονός...
Και καθώς ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το κρίσιμο αυτό δημοψήφισμα όχι μόνο για τη Βρετανία αλλά για ολόκληρη την ΕΕ -καθώς αναμένεται να έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις- η ανησυχία φουντώνει. Kαι τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων των τελευταίων ημερών δικαιολογούν αυτόν τον φόβο, αφού δείχνουν προβάδισμα του Brexit.
Προβάδισμα από 1 έως 7 μονάδες στο Brexit δίνουν οι δημοσκοπήσεις
Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Brexit έχει προβάδισμα από 1 έως 7 μονάδες. Στη διαδικτυακή δημοσκόπηση της TNS που δημοσιεύθηκε χθες, η εκστρατεία υπέρ του Brexit καταγράφει προβάδισμα 7 μονάδων.Σύμφωνα με τα ευρήματα της, το 47% των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ της αποχώρησης της χώρας τους από την ΕΕ, με το 40% να υποστηρίζει την παραμονή της στους κόλπους της Ένωσης.Η TNS επισημαίνει ότι το 13% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν έχει αποφασίσει τι θα ψηφίσει ή ότι δεν σκοπεύει να πάει να ψηφίσει.
Δύο έρευνες της ICM για τον Guardian που είδαν το φως της δημοσιότητας τη Δευτέρα, δίνουν τη διαφορά στις 6 μονάδες (53%-47%), η μέτρηση της YouGov για τους Times, την ίδια μέρα, δείχνει την διαφορά στις 7 μονάδες (46%-39%), ενώ στην έρευνα της ORB για την Telegraph, η διαφορά βρίσκεται στην μια μονάδα (49%-48%).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η ψαλίδα εμφανίζεται σε σχεδόν όλες τις μετρήσεις να ανοίγει σε σχέση με τις προηγούμενες έρευνες τους.
Χθες δημοσιεύτηκε μια ακόμη δημοσκόπηση, αυτή της εταιρείας ComRes από την εφημερίδα The Sun, η οποία δίνει προβάδισμα κατά μια μονάδα στο Brexit. Συγκεκριμένα, στην εν λόγω δημοσκόπηση, το ποσοστό των Βρετανών που τάσσονται υπέρ της παραμονής ανέρχεται σε 46% και το ποσοστό όσων τάσσονται υπέρ της αποχώρησης από την Ένωση στο 45%.
Πλήρης αντιστροφή της δημοσκοπικής εικόνας σε ένα μήνα
Μια προηγούμενη δημοσκόπηση της ComRes, την οποία δημοσίευσαν την 19η Μαΐου η εφημερίδα Daily Mail και το τηλεοπτικό δίκτυο ITV, έδινε στο στρατόπεδο της παραμονής προβάδισμα 11 εκατοστιαίων μονάδων.
«Προφανώς υπήρξε σημαντική μετακίνηση τις τελευταίες εβδομάδες», συνόψισε ο Τομ Μλουτζίνσκι, επικεφαλής της διεύθυνσης πολιτικών ερευνών της ComRes, μιλώντας στη Σαν.
«Ενώ βλέπαμε την εκστρατεία υπέρ της παραμονής να διαθέτει άνετο προβάδισμα, μετά τα ντιμπέιτ και την επικέντρωση της προσοχής στη μετανάστευση, η διαφορά της από την εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης συρρικνώθηκε και πλέον βρίσκεται σε απόσταση επαφής», εξήγησε.
Brexit ποντάρουν και στα στοιχήματα
Χαρακτηριστικό επίσης της κατάστασης που διαμορφώνεται είναι και το γεγονός οτι στο 59% έπεσαν σήμερα, Τρίτη, οι πιθανότητες της επικράτησης της ψήφου υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από 78% την περασμένη εβδομάδα, βάσει των στοιχημάτων στο ανταλλακτήριο της Betfair.
Πιέζεται η στερλίνα
Η τάση αυτή πιέζει προς τα κάτω τη στερλίνα και οδήγησε σε απώλειες δισεκατομμυρίων λιρών στο χρηματιστήριο. Την ίδια ώρα ο πολύ σημαντικός δείκτης του επιχειρηματικόυ κλίματος, ο χρηματιστηριακός «S&P 500 Index» κατέγραψε χθες πτώση για τέταρτη συνεχή ημέρα.
Το πρωτοσέλιδο της Sun
Να σημειωθεί μάλιστα ότι αυτή την εβδομάδα ο μεγαλοεκδότης-ιδιοκτήτης της λαϊκίστικης εφημερίδας «Sun», Ρούπερτ Μέρντοχ, ο οποίος θεωρείται από τους πιο ισχυρούς παράγοντες διαμόρφωσης της βρετανικής κοινής γνώμης, έθεσε εαυτόν -και τα έντυπα της ιδιοκτησίας του- υπέρ της εκστρατείας της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Την Δευτερα, η ιδιαίτερα δημοφιλής «Sun» κυκλοφόρησε με ενα λογοπαίγνιο στο εξώφυλλο της, με την λέξη «Believe» (πίστεψε) και «Leave» (αποχώρηση), παίρνοντας ανοικτά θέση υπέρ του «Brexit», με το χαρακτηριστικό σύνθημα «Πίστεψε στην Βρετανία».
Αβεβαιότητα για τις επιπτώσεις του Brexit ακόμη και στο στρατόπεδο του... Leave
Ποια μορφή μπορεί να έχει ένα διαζύγιο ΕΕ και Βρετανίας μετά από 43 χρόνια συμβίωσης; Η ευρωβουλευτής των Εργατικών Γκλένις Γουίλμοτ τονίζει μιλώντας στη Deutsche Welle ότι ακόμα και οι υποστηρικτές του LEAVE, της αποχώρησης, δεν έχουν συγκεκριμένη απάντηση. «Όταν μιλάμε με κόσμο από το στρατόπεδο του LEAVE, μας λένε ότι δεν ξέρουν τι θα συμβεί και ποιά σχέση θα έχει η Βρετανία μετά από μία αποχώρηση. Μπορεί να υπάρχει μία εμπορική συνεργασία, μία ζώνη ελεύθερων συναλλαγών, μία σχέση αντίστοιχη με αυτή που έχει η Νορβηγία. Δεν έχουμε ιδέα τι θα συμβεί…». Αυτό που θα ήθελε ένας ευρω-σκεπτικιστής όπως ο Νάιτζελ Φάρατζ θα ήταν η Βρετανία να διατηρήσει εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη, χωρίς όμως να πληρώνει για την Ευρώπη. Θεωρητικά η Βρετανία θα μπορούσε να ενταχθεί στη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών EFTA, όπως η Νορβηγία. Σε αυτήν την περίπτωση θα συνεχίσει να έχει πρόσβαση στην ενιαία αγορά και στα κοινοτικά προγράμματα, αλλά δεν θα συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων και θα πληρώνει παρόλα αυτά μία ετήσια εισφορά. Αυτή τη στιγμή η Νορβηγία πληρώνει 866 εκ. ευρώ τον χρόνο. Τηρουμένων των αναλογιών και με βάση πληθυσμιακά κριτήρια η Βρετανία θα κατέβαλε σχεδόν επτά δισεκατομμύρια ετησίως. Δηλαδή μόλις δύο δισεκατομμύρια λιγότερα από αυτά που πληρώνει σήμερα ως πλήρες μέλος…
Το σχέδιο της ΕΚΤ σε περίπτωση Brexit
Τέτοια είναι η ανησυχία για τις επιπτώσεις ενός πιθανού Brexit, που σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, τα στελέχη της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σε συνεργασία με την (Κεντρική) Τράπεζα της Αγγλίας έχουν ήδη συγγράψει ένα κοινό ανακοινωθέν που θα κυκλοφορήσει τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Ιουνίου σε περίπτωση που τα exit polls δείξουν επικράτηση του «Brexit».
Σύμφωνα με τις πηγές του διεθνούς πρακτορείου, η ανακοίνωση θα τονίζει ότι οι θεσμοί θα «κάνουν ότι είναι απαραίτητο για να διασφαλιστεί η ρευστότητα στις αγορές», με απώτερο στόχο να καθησυχάσει τους αναστατωμένους, όπως προβλέπεται, επενδυτές.
Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι αρμόδιοι έχουν ήδη επεξεργασθεί σχέδια για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που προκύψουν στην πρόσβαση στα δυο νομισματα, με την δημιουργία ανοικτής γραμμής ανταλλαγής,«swap lines», μεταξύ των δυο Κεντρικών Τραπεζών.
Tι θα γίνει με τους Βρετανούς ευρωβουλευτές σε περίπτωση Brexit
To Brexit εκτός από αβεβαιότητα στην Ευρώπη μπορεί θα προκαλέσει και πρακτικά προβλήματα, όπως το τι θα γίνει με τους Βρετανούς ευρωβουλευτές. Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, σε περίπτωση που επικρατήσει το «ΟΧΙ» στην Ευρώπη, οι 73 ευρωβουλευτές από τη Βρετανία θα πρέπει να ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους. Ωστόσο η Γκλένις Γουίλμοτ, ευρωβουλευτής των Εργατικών, θεωρεί ότι οι εκπρόσωποι της Βρετανίας θα μπορούσαν να παραμείνουν στις Βρυξέλλες σχεδόν μέχρι το 2019, που ολοκληρώνεται η τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδος. Και αυτό γιατί ακόμη και η αποχώρηση από την Ευρώπη προϋποθέτει μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις.
Η Κομισιόν και το Συμβούλιο αποφεύγουν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο για τα σενάρια περί Brexit. Επιμένουν ότι δεν υπάρχουν ούτε Plan B, ούτε υποθέσεις εργασίας για την αποχώρηση. Σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο, αν ένα κράτος-μέλος θέλει να αποχωρήσει από την «Ευρώπη των 28», θα πρέπει να εκφράσει σχετικό αίτημα και οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν μέσα σε χρονικό διάστημα δύο ετών. Διαμφισβητούμενο παραμένει, εάν σε αυτή τη μεταβατική περίοδο το απερχόμενο κράτος-μέλος συμμετέχει στις ψηφοφορίες στο συμβούλιο υπουργών, συνεισφέρει στον κοινοτικό προϋπολογισμό και δικαιούται κοινοτικές επιδοτήσεις. Στις Βρυξέλλες λένε ανεπισήμως ότι σε περίπτωση Brexit η Βρετανία θα αποκλειστεί μάλλον γρήγορα από τη λήψη αποφάσεων. Ο αναλυτής Γιάννης Εμμανουηλίδης επισημαίνει ότι «είναι κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν. Μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Είναι μία καινούρια διαδικασία με πολλά ανοιχτά ερωτήματα».
Οσον αφορά στους Βρετανούς υπαλλήλους στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, το συνδικάτο των ευρω-υπαλλήλων υποστηρίζει ότι μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται κανονικά, γιατί η σύμβαση εργασίας στην Κομισιόν έχει υπογραφεί με συγκεκριμένα άτομα και όχι με τη βρετανική κυβέρνηση. Ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, αναλυτής στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC) επισημαίνει: «Για όσους έχουν βρετανικό διαβατήριο, θα ήταν μία δυσάρεστη εξέλιξη. Βέβαια υπάρχει τρόπος για να παραμείνουν και στο μέλλον ως υπάλληλοι. Αλλά νομίζω ότι και οι ίδιοι, και κυρίως οι νεότεροι, θα διερωτηθούν αν θέλουν να μείνουν από τη στιγμή που η χώρα τους έχει αποχωρήσει και αν αυτό θα βοηθούσε την καριέρα τους…».