«Μαύρη» ή μάλλον «κατάμαυρη» είναι η μελέτη του υπουργείου Εργασίας που συνοδεύει το νομοσχέδιο του Ασφαλιστικού.
Επί της ουσίας επιχειρεί να πείσει για το «δίκαιον» και το «αναλογικόν» του νέου συστήματος "πατώντας" στην παραδοχή ότι οι νέες συντάξεις θα καλύπτουν τις εύλογες (!) δαπάνες διαβίωσης κι ότι οι μισθοί με βάση τις οποίες θα υπολογίζονται αυτές οι συντάξεις διαμορφώνονται γύρω στα 1.000 ευρώ, αποδεχόμενο έτσι τη βαλκανοποίηση μισθών- συντάξεων.
Αφήνοντας κανείς στην άκρη το ότι δεν υπάρχει πουθενά η παραμικρή αναφορά- ούτε καν ως προοπτική- για επιστροφή της 13ης σύνταξης, αναμφίβολα προκαλεί έκπληξη κατ' αρχάς η επιχειρηματολογία για τις προωθούμενες αλλαγές, που βασίζεται σε αυστηρά τεχνοκρατικές διαπιστώσεις, ανάλογες με αυτές που βρίσκει κανείς σε Εκθέσεις του ΔΝΤ και άλλων διεθνών οργανισμών.
Για παράδειγμα, το ότι οι εισφορές μειώνονται όσο αυξάνεται η ανεργία και περιορίζεται το ΑΕΠ είναι μια γενική παραδοχή, που δεν θέλει και ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικών. Αυτό που θα περίμενε κανείς είναι ότι θα αποτελούσε αιχμή του δόρατος της ελληνικής επιχειρηματολογίας, το ότι θα πρέπει να αυξηθεί το ΑΕΠ για να αυξηθεί ο παρανομαστής του κλάσματος κι όχι ότι θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμητής, δηλαδή το ύψος των συντάξεων, για να βελτιωθεί η δυναμική της συνταξιοδοτικής δαπάνης.
Ωστόσο, απουσιάζει παντελώς μια τέτοια αναφορά και οι διαπιστώσεις περιορίζονται απλώς στο ότι μέσω των παρεμβάσεων- δηλαδή των περικοπών- καλύπτουμε τις απαιτήσεις των δανειστών.
Ουδείς απαντά, επίσης, στο ερώτημα πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για «νοικοκύρεμα» όταν το 2016 η συνταξιοδοτική δαπάνη είναι περίπου 600 εκατ. ευρώ μικρότερη από αυτή που θα είναι το 2019, αλλά παρά ταύτα χαρακτηρίζεται υπέρογκη μόνο και μόνο επειδή ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι στο 17,16% αντί 15,63% το 2019, όταν δηλαδή υποτίθεται θα έχει αυξηθεί το ΑΕΠ ανατρέποντας λογιστικά και μόνο την εικόνα της συνταξιοδοτικής δαπάνης.
Το κωμικοτραγικό είναι ότι το 2009, όπου υποτίθεται ότι η δαπάνη ήταν στο 13,71% του ΑΕΠ , δηλαδή εντός των προβλεπόμενων ορίων, σε απόλυτους αριθμούς έφτανε στα 32,555 δισ ευρώ, δηλαδή περίπου 2,5 δισ ευρώ παραπάνω από φέτος.
Ακόμα μεγαλύτερο είναι το σοκ όταν διαβάσει κανείς την επιχειρηματολογία για τα επίπεδα... διαβίωσης που διασφαλίζει το νέο σύστημα.
Τι λέει επί της ουσίας η μελέτη; Ότι όσοι αμείβονται σήμερα με 500- 600 ευρώ δεν θα πρέπει να ανησυχούν γιατί το νέο σύστημα τους διασφαλίζει στα βαθιά τους γεράματα μια... αξιοπρεπή ζωή, όπου θα καλύπτουν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Ποιες είναι αυτές; Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα του ΣΟΕ, που επικαλείται το υπουργείο Εργασίας, είναι οι δαπάνες για διατροφή, ρούχα, στέγαση, μόρφωση, ενημέρωση, δηλαδή είδη... πολυτελείας.
Αξιοπρεπή (αυτή είναι ακριβώς η λέξη που χρησιμοποιεί η μελέτη) διαβίωση εξασφαλίζει το σύστημα και για όσους έχουν υψηλότερο μισθό. Ποιος είναι αυτός ο μισθός, που θεωρείται από το υπουργείο Εργασίας υψηλός; 1.000 ευρώ και πάνω! Ξεπερνώντας το σοκ ότι αυτές οι αποδοχές θα θεωρούνται εφεξής ως υψηλές και προνομιακές, διαπιστώνει ότι πέρα από τροφή, νερό, ρούχα, στέγαση, το σύστημα του... υπόσχεται και συμμετοχή στην κοινωνική ζωή!
Ποια είναι αυτή η μικτή σύνταξη για εργαζόμενο με μέσες ακαθάριστες αποδοχές 1.500 ευρώ και 42 ολόκληρα χρόνια δουλειάς; 1.365 ευρώ μικτά, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι το επικουρικό θα μπορεί να του δώσει 279 ευρώ, άρα στην τσέπη γύρω στο 1.000άρικο.
Κι επειδή η μελέτη σε μεγάλο μέρος της αναλώνεται στο να πείσει ότι οι μελλοντικές συντάξεις διασφαλίζουν τα σημερινά επίπεδα διαβίωσης- πού είναι άραγε το όραμα για καλύτερες ημέρες και συνθήκες ζωής;- σημειώνεται ότι δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στην εκτόξευση των ασφαλιστικών εισφορών για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες, όπως επίσης στα νέα φορολογικά βάρη που βρίσκονται προ των πυλών, τα οποία επιδεινώνουν εν τέλει επιδεινώνουν τα επίπεδα διαβίωσης.