Η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες ολοκληρώθηκε με «λευκό καπνό», με τους «28» να καταλήγουν σε συμφωνία.
I. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την συνολική στρατηγική του για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Κάποια στοιχεία της κοινής μας ευρωπαϊκής απάντησης έχουν σήμερα υλοποιηθεί και παράγουν αποτελέσματα. Οι εργασίες επί άλλων στοιχείων προωθούνται επιμελώς προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατόν. Προτεραιότητα θα εξακολουθήσει να αποτελεί η αποκατάσταση του ελέγχου των εξωτερικών μας συνόρων.
2. Σύμφωνα με τις αποφάσεις των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της 7ης Μαρτίου και στο πλαίσιο του κοινού σχεδίου δράσης με την Τουρκία και της επέκτασής του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί:
- να προχωρήσουν οι εργασίες όσον αφορά τα κέντρα πρώτης υποδοχής έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος ώστε να τεθούν σε πλήρη λειτουργία όλα τα κέντρα πρώτης υποδοχής και να αυξηθούν οι διαθέσιμες σε αυτά ικανότητες υποδοχής είναι σκόπιμο να συνεχιστούν οι προσπάθειες αυτές, με την πλήρη συνδρομή της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης προς τις ελληνικές δομές ασύλου·
- να αξιοποιηθούν όλα τα δυνατά μέσα προς στήριξη των ικανοτήτων της Ελλάδας για την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου επανεισδοχής Ελλάδας-Τουρκίας και της Συμφωνίας επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας από την 1η Ιουνίου 2016. Τα κράτη μέλη δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένα να παράσχουν τα αναγκαία μέσα στην Ελλάδα σε σύντομο χρονικό διάστημα, μεταξύ άλλων και συνοριοφύλακες, εμπειρογνώμονες στον τομέα του ασύλου και διερμηνείς. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συντονίσει όλη την αναγκαία στήριξη προς την Ελλάδα, για την πλήρη εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, και να εκπονήσει επιχειρησιακό σχέδιο. Η Επιτροπή θα συντονίσει και θα οργανώσει από κοινού με τα κράτη μέλη και τους φορείς τις αναγκαίες δομές στήριξης ώστε η δήλωση να εφαρμοστεί αποτελεσματικά. H Επιτροπή θα υποβάλει τακτικά στο Συμβούλιο εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή της.
- να παρασχεθεί στήριξη έκτακτης ανάγκης ως συνδρομή στην Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κατάσταση. Η ταχεία έκδοση του κανονισμού σχετικά με τη στήριξη έκτακτης ανάγκης αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού που κατέθεσε η Επιτροπή θα πρέπει να εγκριθεί χωρίς καθυστέρηση. Καλούνται τα κράτη μέλη να προβούν σε άμεσες πρόσθετες συνεισφορές στο πλαίσιο του μηχανισμού πολιτικής προστασίας καθώς και να παράσχουν διμερή ανθρωπιστική βοήθεια·
- να επιταχυνθεί η μετεγκατάσταση από την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής των αναγκαίων ελέγχων ασφαλείας δεδομένου ότι ο αριθμός των αιτήσεων υπερβαίνει πλέον τον αριθμό των προσφορών, όπως καταδεικνύεται στην έκθεση της Επιτροπής της 16ης Μαρτίου, τα κράτη μέλη πρέπει σύντομα να προσφέρουν περισσότερες θέσεις, σύμφωνα με τις αναληφθείσες δεσμεύσεις.
3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την ανακοίνωση της Επιτροπής «Επόμενα επιχειρησιακά βήματα στη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας στον τομέα της μετανάστευσης», ιδίως ως προς το πώς μπορεί να θεωρηθεί απαράδεκτη αίτηση ασύλου μετανάστη που μεταβαίνει από την Τουρκία στην Ελλάδα, βάσει της αρχής της «πρώτης χώρας ασύλου» ή της «ασφαλούς τρίτης χώρας» που προβλέπει το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας δεν συνεπάγεται νέες δεσμεύσεις των κρατών μελών από άποψη μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης.
5. Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι αναμένει από την Τουρκία να τηρεί τα υψηλότερα πρότυπα σε θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, σεβασμού των θεμελιωδών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης.
6. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη στήριξή του προς την Ιορδανία και τον Λίβανο. Ζητεί να εκταμιευθούν ταχέως οι χρηματοδοτικές δεσμεύσεις και να λάβουν οριστική μορφή τα σύμφωνα της ΕΕ για την ενίσχυση της στήριξης προς τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στις δύο χώρες.
7. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απευθύνει έκκληση για ενίσχυση της συνεργασίας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, με στόχο την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
8. Σε συνέχεια των συμπερασμάτων που ενέκρινε τον Φεβρουάριο του 2016, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να παρουσιάσει στην σύνοδό του τον Ιούνιο συγκεκριμένη πρωτοβουλία με στόχο την ταχεία κινητοποίηση πρόσθετης χρηματοδότησης προς στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης, των υποδομών ζωτικής σημασίας και της κοινωνικής συνοχής στις χώρες της Νότιας Γειτονίας και των Δυτικών Βαλκανίων.
9. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βρίσκεται σε εγρήγορση όσον αφορά ενδεχόμενες νέες οδούς για τους παράτυπους μετανάστες και ζητεί να ληφθούν όλα τα μέτρα που μπορούν να καταστούν απαραίτητα εν προκειμένω. Στο πλαίσιο αυτό, παραμένει ζωτικής σημασίας η καταπολέμηση των παράνομων διακινητών παντού και με κάθε πρόσφορο μέσον. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να στηρίξει την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας, ως μόνη νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης, μεταξύ άλλων, έπειτα από αίτημά της, για την αποκατάσταση της σταθερότητας, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη διαχείριση της μετανάστευσης στην κεντρική Μεσόγειο.
10. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει εκ νέου τα προηγούμενα συμπεράσματά του σχετικά με τα διάφορα στοιχεία της συνολικής στρατηγικής και εκφράζει ικανοποίηση για την πρόοδο επί της προτάσεως για Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, η οποία είναι σκόπιμο να εγκριθεί το συντομότερο δυνατόν. Θα προχωρήσουν επίσης οι εργασίες σχετικά με τη μελλοντική αρχιτεκτονική της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού του Δουβλίνου.
II. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
11. Με σκοπό να καθοδηγήσει τις συζητήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2016, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε τους κατά προτεραιότητα τομείς πολιτικής της ετήσιας επισκόπησης της ανάπτυξης: αναζωογόνηση των επενδύσεων, συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών μας και εφαρμογή υπεύθυνων δημοσιονομικών πολιτικών. Οι προτεραιότητες αυτές θα αποτυπωθούν στα προσεχή εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων των κρατών μελών και στα προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης. Οι πολιτικές αυτές θα συμβάλουν στο να τεθεί η τρέχουσα ανάκαμψη σε περισσότερο βιώσιμη βάση και στην προώθηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη τη διαβούλευση της Επιτροπής σχετικά με τα κοινωνικά ζητήματα και τονίζει τη σημασία της εύρυθμης λειτουργίας των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.
12. Κατά την σύνοδό του τον Ιούνιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει την πρόοδο που θα έχει επιτευχθεί όσον αφορά την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Θα εγκρίνει επίσης θεματολόγιο όσον αφορά την εφαρμογή όλων των πτυχών της ενιαίας αγοράς, καθώς και την εφαρμογή των στρατηγικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ενιαία Αγορά, την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, με σκοπό να αξιοποιηθούν πλήρως το αναξιοποίητο αναπτυξιακό και παραγωγικό δυναμικό.
13. Λόγω της δυσχερούς κατάστασης της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας και λόγω της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας παγκοσμίως, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο να εξετάσει ταχέως την ανακοίνωση της Επιτροπής με σκοπό να αναλάβει αποφασιστική δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
14. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη την κατάσταση των αγροτών, ιδίως στους τομείς των γαλακτοκομικών προϊόντων και του χοίρειου κρέατος, οι οποίοι έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα από την πτώση των τιμών. Καλεί την Επιτροπή να δράσει με ταχείς ρυθμούς βάσει των αποτελεσμάτων της συνόδου του Συμβουλίου (Γεωργία) της 14ης Μαρτίου. Θα παρακολουθεί στενά την εξέλιξη αυτού του τόσο σημαντικού για την Ευρώπη τομέα.
15. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει ότι η Επιτροπή προτίθεται να δημοσιεύσει συντόμως ανακοίνωση σχετικά με σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ. Εκφράζει ικανοποίηση για την πρόθεση της Επιτροπής να συμπεριλάβει προτάσεις που θα παρέχουν αυξημένη ευελιξία στα κράτη μέλη σε ό,τι αφορά τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ και οι οποίες θα προβλέπουν τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν μηδενικούς συντελεστές ΦΠΑ για τα υγειονομικά προϊόντα.
III. ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
16. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την υποβολή από την Επιτροπή της δέσμης μέτρων για την ενεργειακή ασφάλεια καθώς και της ανακοίνωσης με τίτλο «Η πορεία μετά το Παρίσι». Προτρέπει τους νομοθέτες να εξακολουθήσουν τις εργασίες σχετικά με τις προτάσεις για ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ κατά προτεραιότητα με βάση τα προηγούμενα συμπεράσματά του και τις σχετικές στρατηγικές που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Υπενθύμισε επίσης τη σημασία της πλήρως λειτουργικής και διασυνδεδεμένης αγοράς ενέργειας. Με βάση την ανακοίνωση για το κλίμα, τονίζει την δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στο εσωτερικό της και να αυξήσει το μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση, όπως συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2014. Η προσαρμογή της νομοθεσίας με στόχο την εφαρμογή του πλαισίου αυτού παραμένει προτεραιότητα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει συντόμως όλες τις εναπομένουσες σχετικές προτάσεις προς τον σκοπό αυτόν για την ταχεία ενεργοποίηση της νομοθετικής διαδικασίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσβλέπει στην υπογραφή της συμφωνίας του Παρισιού, στις 22 Απριλίου στη Νέα Υόρκη, και τονίζει την ανάγκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να είναι σε θέση να κυρώσουν την συμφωνία του Παρισιού το συντομότερο δυνατόν και εγκαίρως, ούτως ώστε να αποτελέσουν συμβαλλόμενα μέρη της μόλις αυτή τεθεί σε ισχύ.
Τι ορίζει η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας
Σήμερα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συναντήθηκαν με τον τούρκο ομόλογό τους. Επρόκειτο για την τρίτη συνάντηση από τον Νοέμβριο του 2015 που ήταν αφιερωμένη στην εμβάθυνση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας καθώς και στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης.
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξέφρασαν θερμότατα συλλυπητήρια στον λαό της Τουρκίας μετά τη βομβιστική επίθεση της Κυριακής στην Άγκυρα. Καταδίκασαν απερίφραστα αυτή την αποτρόπαια πράξη και τόνισαν άλλη μια φορά ότι υποστηρίζουν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές της.
Η Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για την εφαρμογή του κοινού τους σχεδίου δράσης που ενεργοποιήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2015. Έχει σημειωθεί ήδη αρκετή πρόοδος, ιδίως με το άνοιγμα της αγοράς εργασίας της Τουρκίας στους Σύρους υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας, την εκ νέου θέσπιση της υποχρέωσης θεώρησης για τους Σύρους και άλλες εθνικότητες, την αναβάθμιση των προσπαθειών της τουρκικής ακτοφυλακής και αστυνομίας σε θέματα ασφάλειας και την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρχίσει να εκταμιεύει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ της διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία για συγκεκριμένα σχέδια και έχουν προχωρήσει οι εργασίες για την ελευθέρωση των θεωρήσεων και στο πλαίσιο των ενταξιακών συνομιλιών, μεταξύ άλλων με το άνοιγμα του Κεφαλαίου 17 τον περασμένο Δεκέμβριο. Στις 7 Μαρτίου 2016 η Τουρκία συμφώνησε περαιτέρω να δεχθεί την ταχεία επιστροφή όλων των μεταναστών που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας και μεταβαίνουν από την Τουρκία στην Ελλάδα και να κάνει δεκτούς στο έδαφός της όλους τους παράτυπους μετανάστες που συλλαμβάνονται σε τουρκικά ύδατα. Η Τουρκία και η ΕΕ συμφωνούν επίσης να αναβαθμίσουν τα μέτρα κατά των διακινητών μεταναστών και εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ανάληψη δραστηριότητας από το NATO στο Αιγαίο. Ταυτοχρόνως η Τουρκία και η ΕΕ αναγνωρίζουν ότι απαιτούνται περαιτέρω ταχείες και αποφασιστικές προσπάθειες.
Προκειμένου να εξαρθρωθεί το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών και να προσφερθεί στους μετανάστες μια εναλλακτική λύση ώστε να μη βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή τους, η ΕΕ και η Τουρκία αποφάσισαν σήμερα να δώσουν τέλος στην παράτυπη μετανάστευση από την Τουρκία προς την ΕΕ. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, συμφώνησαν ως προς τα εξής πρόσθετα σημεία δράσης:
1) Όλοι οι νέοι παράτυποι μετανάστες που φθάνουν στα ελληνικά νησιά μέσω Τουρκίας από τις 20 Μαρτίου 2016 και έπειτα θα επιστρέφονται σε αυτήν. Αυτό θα συμβαίνει σε πλήρη συμφωνία με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, άρα με αποκλεισμό κάθε είδους ομαδικών απελάσεων. Όλοι οι μετανάστες θα προστατεύονται σύμφωνα με τα σχετικά διεθνή πρότυπα και τηρουμένης της αρχής της μη επαναπροώθησης. Θα πρόκειται για προσωρινό και έκτακτο μέτρο που είναι απαραίτητο προκειμένου να σταματήσει ο ανθρώπινος πόνος και να αποκατασταθεί η δημόσια τάξη. Οι μετανάστες που φθάνουν στα ελληνικά νησιά θα καταγράφονται δεόντως και τυχόν αιτήσεις ασύλου θα διεκπεραιώνονται ατομικά από τις ελληνικές αρχές δυνάμει της οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Οι μετανάστες που δεν αιτούνται άσυλο ή η αίτηση των οποίων κρίνεται αβάσιμη ή απαράδεκτη βάσει της ως άνω οδηγίας θα επιστρέφονται στην Τουρκία. Η Τουρκία και η Ελλάδα, με τη συνδρομή των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ, θα λάβουν τα αναγκαία μέτρα και θα συνάπτουν εφόσον απαιτείται διμερείς διακανονισμούς, περιλαμβανομένης και της παρουσίας τούρκων αξιωματούχων στα ελληνικά νησιά και ελλήνων αξιωματούχων στην Τουρκία από τις 20 Μαρτίου 2016, για να εξασφαλίζεται η επικοινωνία και ως εκ τούτου να διευκολύνεται η απρόσκοπτη εφαρμογή των εν λόγω διακανονισμών. Η ΕΕ θα καλύψει τις δαπάνες των επιχειρήσεων επιστροφής παράτυπων μεταναστών.
2) Για κάθε επιστροφή Σύρου στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ, λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων τρωτότητας του ΟΗΕ. Θα συσταθεί μηχανισμός, με τη συνδρομή της Επιτροπής, των οργανισμών της ΕΕ και άλλων κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης και της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ο οποίος θα διασφαλίζει ότι η αρχή αυτή θα εφαρμόζεται από την ίδια ημέρα από την οποία αρχίζουν οι επιστροφές. Θα δοθεί προτεραιότητα στους μετανάστες που δεν έχουν προηγουμένως εισέλθει ή επιχειρήσει να εισέλθουν παρατύπως στην ΕΕ. Από την πλευρά της ΕΕ, η επανεγκατάσταση στο πλαίσιο του μηχανισμού αυτού θα υλοποιηθεί, κατ' αρχήν, με τήρηση των δεσμεύσεων που έχουν λάβει τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των συμπερασμάτων των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου στις 20 Ιουλίου 2015, σύμφωνα με τις οποίες παραμένουν 18.000 θέσεις επανεγκατάστασης. Οι τυχόν περαιτέρω ανάγκες επανεγκατάστασης θα υλοποιούνται μέσω παρόμοιου εθελοντικού διακανονισμού έως του ανώτατου ορίου 54.000 πρόσθετων ατόμων. Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επικροτούν την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει τροποποίηση στην απόφαση περί μετεγκατάστασης της 22ας Σεπτεμβρίου 2015, ώστε τυχόν δεσμεύσεις μετεγκατάστασης που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του εν λόγω διακανονισμού να συμψηφίζονται με μη διατεθείσες θέσεις δυνάμει της απόφασης. Εφόσον οι διακανονισμοί αυτοί δεν επιτύχουν τον στόχο του τερματισμού της παράτυπης μετανάστευσης και ο αριθμός των επιστροφών πλησιάσει τους αριθμούς που προβλέπονται ανωτέρω, ο μηχανισμός αυτός θα επανεξεταστεί. Εφόσον ο αριθμός των επιστροφών υπερβεί τους αριθμούς που προβλέπονται ανωτέρω, ο μηχανισμός αυτός θα καταργηθεί.
3) Η Τουρκία θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα με σκοπό να αποτρέψει το άνοιγμα νέων θαλάσσιων ή χερσαίων οδών παράνομης μετανάστευσης από την Τουρκία προς την ΕΕ και θα συνεργασθεί εν προκειμένω με τις γειτονικές χώρες καθώς και με την ΕΕ.
4) Όταν τείνουν να σταματήσουν οι παράτυπες διελεύσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ ή, τουλάχιστον μειωθούν σε σημαντικό βαθμό και κατά διατηρήσιμο τρόπο, θα ενεργοποιηθεί το εθελοντικό πρόγραμμα εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα συνεισφέρουν στο πρόγραμμα εθελοντικά.
5) Η εφαρμογή του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων θα επισπευσθεί σε όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη προκειμένου να αρθούν οι υποχρεώσεις θεώρησης για τους τούρκους πολίτες το αργότερο έως τα τέλη Ιουνίου του 2016, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν εκπληρωθεί όλα τα κριτήρια. Προς τούτο, η Τουρκία θα προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για να ανταποκριθεί στις εναπομένουσες απαιτήσεις ούτως ώστε να μπορέσει η Επιτροπή, μετά την απαιτούμενη αξιολόγηση της συμμόρφωσης προς τα κριτήρια, να υποβάλει κατάλληλη πρόταση έως τα τέλη Απριλίου, βάσει της οποίας θα λάβουν τελική απόφαση το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
6) Η ΕΕ, σε στενή συνεργασία με την Τουρκία, θα επισπεύσει περαιτέρω την εκταμίευση των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχαν αρχικά εγκριθεί στο πλαίσιο της διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και θα εξασφαλίσει την χρηματοδότηση περαιτέρω έργων για τα πρόσωπα που τελούν υπό προσωρινή προστασία και έχουν εντοπισθεί με ταχεία συμβολή της Τουρκίας πριν από το τέλος του Μαρτίου. Ένας πρώτος κατάλογος συγκεκριμένων σχεδίων για τους πρόσφυγες, ιδίως στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, των υποδομών, της διατροφής και άλλων εξόδων διαβίωσης, που μπορούν να χρηματοδοτηθούν ταχέως από τη διευκόλυνση, θα καταρτισθεί από κοινού, εντός μίας εβδομάδας. Όταν θα έχουν σχεδόν εξαντληθεί οι πόροι αυτοί και υπό την προϋπόθεση ότι οι ανωτέρω δεσμεύσεις έχουν εκπληρωθεί, η ΕΕ θα κινητοποιήσει συμπληρωματική χρηματοδότηση της διευκόλυνσης ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το τέλος του 2018.
7) Η ΕΕ και η Τουρκία σημείωσαν με ικανοποίηση τις διεξαγόμενες εργασίες για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης.
8) Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για νέα ενεργοποίηση της ενταξιακής διαδικασίας όπως ορίζεται στην κοινή τους δήλωση της 29ης Νοεμβρίου 2015. Εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το άνοιγμα του Κεφαλαίου 17 στις 14 Δεκεμβρίου 2015 και αποφάσισαν ως επόμενο βήμα να ανοίξουν το κεφάλαιο 33 κατά τη διάρκεια της ολλανδικής Προεδρίας. Σημείωσαν με ικανοποίηση ότι η Επιτροπή θα υποβάλει σχετική πρόταση τον Απρίλιο. Οι προπαρασκευαστικές εργασίες για το άνοιγμα άλλων κεφαλαίων θα συνεχιστούν με ταχύτερο ρυθμό, χωρίς να επηρεάζονται οι θέσεις των κρατών μελών σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.
9) Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεργασθούν με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια βελτίωσης των ανθρωπιστικών συνθηκών στο εσωτερικό της Συρίας, ιδίως σε ορισμένες περιοχές κοντά στα τουρκικά σύνορα, η οποία θα έδινε την δυνατότητα στον τοπικό πληθυσμό και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε ασφαλέστερες περιοχές.
Όλα αυτά τα στοιχεία θα προωθούνται εκ παραλλήλου και θα αποτελούν αντικείμενο μηνιαίας από κοινού παρακολούθησης.
Η ΕΕ και η Τουρκία αποφάσισαν να συναντηθούν εκ νέου, εφόσον παραστεί ανάγκη, σύμφωνα με την κοινή δήλωση της 29ης Νοεμβρίου 2015.