Ναι, είναι γεγονός εύκολα θα μπορούσε να το περάσει κανείς για κάποιο vintage joystick. Δεν είναι όμως. Είναι το κουμπί για την ενεργοποίηση ενός από τα φονικότερα όπλα στον κόσμο, των πυρηνικών όπλων της Βρετανίας.
Το συγκεκριμένο joystick, οποίο βρίσκεται στα χέρια δυο αξιωματικών του υποβρυχίου HMS Vigilant, ένα από τα τέσσερα βρετανικά που μεταφέρουν πυραύλους Trident οι οποίοι διαθέτουν πυρηνικές κεφαλές.
Ο 38χρονος αξιωματικός του υποβρυχίου HMS Vigilant, το όνομα του οποίου δεν δημοσιεύεται στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης για ευνόητους λόγους, πατέρας τριών παιδιών, έχει εκπαιδευτεί επί 16 χρόνια έτσι ώστε να μπορεί να κρατά στο χέρι του το χειριστήριο αυτό και να το πατήσει μόνο όταν ο διοικητής του προφέρει στο τηλέφωνο τις λέξεις «βλήματα για στρατηγική προβολή».
Ο αξιωματικός θα εκτελέσει την εντολή, θα πατήσει το κουμπί, χωρίς να γνωρίζει ούτε την τοποθεσία που θα χτυπηθεί, ούτε το τι συμβαίνει, ούτε ποιος είναι ο στόχος. Απλά, θα πατήσει τη σκανδάλη χωρίς να έχει κανένα δισταγμό.
Ο αξιωματούχος του HMS Vigilant, μιλώντας χθες για πρώτη φορά όπως σημειώνει η Daily Mail, είπε πως αυτό που κάνει είναι ένας συνδυασμός «τιμής και ευθύνης». Ερωτώμενος για το αν είναι ανά πάσα ώρα και στιγμή έτοιμος να πατήσει τη σκανδάλη απάντησε ναι, λέγοντας οι «πρέπει να δρούμε υπό τις διαταγές των πολιτικών επικεφαλής μας. Οταν είμαστε στη θάλασσα δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ακριβώς έχει συμβεί. Αρα λοιπόν πρέπει να τους έχουμε εμπιστοσύνη ότι ξέρουν τι κάνουν».
Ανέφερε ακόμη ότι είναι σημαντικό το γεγονός ότι κανένας δεν μπορεί να κάνει όλη τη διαδικασία μόνος του. Δεν μπορεί δηλαδή να εκτελέσει τη διαδικασία εκτόξευσης του πυραύλου μόνος του. Υπάρχουν πάντα δυο άτομα τα οποία κάνουν τη διαδικασία αυτή, ο ένας μπορεί να εκτελέσει ένα μέρος της διαδικασίας και ο άλλος την υπόλοιπη.
Ο πλωτάρχης του υποβρυχίου και ο αναπληρωτής του είναι οι μόνοι δυο άνδρες στο υποβρύχιο που έχουν πρόσβαση στο σημείο εκείνο που φυλάσσεται ασφαλώς το χειριστήριο. Βγαίνει έξω, από το σημείο στο οποίο φυλάσσεται, κάθε φορά που έχουν υπηρεσία κάτι που εξηγεί και το γεγονός ότι το κόκκινο χρώμα του χειριστηρίου έχει... φθαρεί.
Ο κωδικός για την ασφάλεια των πυρηνικών όπλων, φυλάσσεται μέσω ενός υψηλού συστήματος ασφαλείας, στο Υπουργείο Άμυνας και πρέπει να είναι ταυτόσημο με αυτό που φυλάσσεται στο πυρηνικό υποβρύχιο.
Σύμφωνα με το BBC, δυο αξιωματικοί, που περνούν από τεστ για την ψυχική σταθερότητα, κάθονται σε χωριστά τμήματα του υποβρυχίου και πληκτρολογούν τον κωδικό ταυτόχρονα σε έναν υπολογιστή, επιτρέποντας την έναρξη. Ο πρωθυπουργός δίνει το τελικό «πράσινο φως», αλλά για την τελική απόφαση εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας.
Τα δύο σενάρια στα οποία ο πλωτάρχης θα μπορούσε να πατήσει τη σκανδάλη
Στο πρώτο, ο πρωθυπουργός είναι ζωντανός και είναι αυτός που δίνει την εντολή για την πυρηνική επίθεση. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός στέλνει ένα κωδικοποιημένο μήνυμα του οποίου θα πρέπει να πιστοποιηθεί η αυθεντικότητα από τους υπευθύνους του υποβρυχίου. «Οι στόχοι κλειδώνουν από την ακτή και διαβιβάζονται στο υποβρύχιο, δεν μπορούμε να ξέρουμε τίποτα για αυτούς», συμπληρώνει. «Οταν λάβουμε το σήμα και επικυρώσουμε το περιεχόμενό του, αφού βεβαιωθούμε ότι την εντολή τη δίνει ο πρωθυπουργός και όχι κάποιος άλλος που προσπαθεί να μας κοροϊδέψει, τότε αρχίζουμε και ετοιμάζουμε τους πυραύλους για την εκτόξευση. Σταδιακά ξεκινά η αλυσίδα πυροδότησης κατά την οποία το προσωπικό του υποβρυχίου έχει ατομικές, μυστικές αποστολές που προκαλούν την εκτόξευση του πυραύλου. Σε όλη τη διαδικασία ενεργοποίησης δρούμε με την αρχή ελέγχου από δύο άνδρες, ώστε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει ποτέ μια στιγμή κατά την οποία ένα και μόνο πρόσωπο μετά τον πρωθυπουργό θα μπορούσε να έχει τον πλήρη έλεγχο του συστήματος όπλων».
Στο δεύτερο σενάριο, ο πρωθυπουργός είναι νεκρός. Οι κυβερνήτες του σκάφους, όμως, έχουν στα χέρια τους την απόρρητη επιστολή του πρωθυπουργού (την οποία γράφει λίγες ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του) για τις κινήσεις στις οποίες πρέπει να προχωρήσει στην περίπτωση που η Βρετανία καταστραφεί σε πυρηνική επίθεση. Σε αυτή τη περίπτωση, ο κυβερνήτης του υποβρυχίου θα πρέπει να εκτελέσει την εντολή.
Ακόμα και ο πρωθυπουργός λέγεται ότι δεν γνωρίζει που βρίσκονται ανά πάσα στιγμή τα υποβρύχια, τα οποία μπορούν να εκτοξεύουν τους πυραύλους Trident λίγο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Και τα τέσσερα υποβρύχια, τα οποία χρονολογούνται στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, είναι πυρηνοκίνητα και μπορούν να επιχειρούν για δεκαετίες χωρίς ανεφοδιασμό καυσίμων. Όταν όμως τα πυρηνικά καύσιμα τελειώσουν, τα υποβρύχια πρέπει ουσιαστικά να αντικατασταθούν.