Η γλώσσα μιας αυτοκρατορίας που απειλείται με εξαφάνιση -Μια ιδιαίτερη ιστορία [εικόνες]

Σε ένα μακρινό ταξίδι, που διήρκεσε 18 μήνες στρατιώτες ξεκίνησαν από την βορειοανατολική Κίνα, υπακούοντας το αίτημα του αυτοκράτορα, και έφτασαν στις πιο μακρινές δυτικές παρυφές της χώρας, εκεί που σήμερα είναι το Σιντζιάνγκ.

Παρηγοριά σε αυτό ταξίδι; Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής, οι στρατιώτες θα μπορούσαν να φέρουν τις οικογένειές τους.

«Ενιωθαν νοσταλγία και μια μέρα ονειρεύονταν να πάνε πίσω στα ανατολικά», λέει ο Τονγ Χάο, απόγονος των εποίκων, οι οποίοι έφτασαν αδυνατισμένοι και εξαντλημένοι. «Δυστυχώς, δεν ήταν έτσι», τονίζει.

Δυόμιση αιώνες αργότερα, περίπου 30.000 άνθρωποι σε αυτή την αγροτική κομητεία, έχουν εξάψει την εθνογραφική περιέργεια και τη γλωσσική φλέβα. Δεδομένου ότι η τελευταία «χούφτα» ανθρώπων, που μιλούν Μαντσού, έχασαν τη ζωή τους, οι Xibe είναι οι μοναδικοί κληρονόμοι της επίσημης γλώσσας, η οποία ομιλούνταν σε μία από τις πιο ισχυρές αυτοκρατορίες του κόσμου, που εκτεινόταν από την Ινδία μέχρι την Ρωσία.

Στις δεκαετίες μετά την επανάσταση του 1911 που οδήγησε τη δυναστεία των Qing στην κατάρρευση, η γλώσσα Μαντσού κρατήθηκε ζωντανή στις απομακρυσμένες περιοχές των ανατολικών, αλλά εξαφανίστηκε σε ολόκληρη τη χώρα μέχρι το 1940.

Για τους μελετητές της Μαντσού, η ανακάλυψη τόσων ομιλητών της γλώσσας έχει ένα απροσδόκητο καλό.

«Φανταστείτε αν μιλούσατε Λατινικά, κάποιος να μπορούσε να σας καταλάβει», δηλώνει ο Μαρκ Ελιοτ, εμπειρογνώμονας της γλώσσας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που θυμήθηκε την πρώτη του συνάντηση με παλιότερο Xibe.

«Ηταν κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ», είπε.

Παρά τις προσπάθειες της τοπικής αυτοδιοίκησης, για διατήρηση της γλώσσας, εκείνη βρίσκεται αντιμέτωπη με την κοινή μοίρα πολλών γλωσσών του κόσμου: η μείωση του αριθμού των ομιλητών, δημιουργεί την προοπτική εξαφάνισης.

Η γλώσσα Xibe εξελίχθηκε σταδιακά από Μαντσού, καθώς απορρόφησε λεξιλόγιο από το Καζακστάν, τη Μογγολία, ακόμη και τη Ρωσία. Οι μελετητές λένε ότι η φωνητική ποικιλία των Xibe, σε μια γλώσσα που επιτρέπει τους ομιλητές να παράγουν ήχους άλλων γλωσσών.

Τύπωση εφημερίδας σε Xibe

Παρά το γεγονός πως πολλοί ακόμα νέοι Xibe μιλούν στο σπίτι τους τη γλώσσα, μόνο μερικοί ξέρουν να γράφουν. Η γραφή αποτελείται από 121 γράμματα και η γραφή γίνεται κατακόρυφα από αριστερά προς δεξιά.

«Η γλώσσα δεν είναι μόνο εργαλείο επικοινωνίας, αλλά μας δένει με το ποιοι είμαστε και μας κάνει να αισθανόμαστε ο ένας κοντά στον άλλον», αναφέρει ο Χι Γέντζουν, δάσκαλος. «Αναρωτιέμαι πόσο καιρό μπορεί να επιβιώσει η μητρική μας γλώσσα», επισημαίνει.

«Παλέψαμε με τις άλλες ομάδες, αλλά υπήρχαν τόσοι λίγοι από εμάς και κανένας άλλος δεν μιλούσε τη γλώσσα μας, οπότε έπρεπε να μάθουμε τις δικές τους για να επιβιώσουμε», δήλωσε ο Τονγκ, αντιπρόεδρος μιας τοπικής ομάδας, που προωθεί την γλώσσα και την ιστορία της. «Αυτός είναι ο λόγος, που είμαστε καλοί στην εκμάθηση ξένων γλωσσών», δηλώνει.

Οι νέοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται να μάθουν τη γλώσσα, με πολλούς να υποστηρίζουν πως τα παιδιά θα μπορούσαν να μαθαίνουν Xibe στο σχολείο. Ωστόσο, μετά από αυτό και πάλι την ξεχνούν, απορροφούμενοι από την κινεζική γλώσσα.