Νίξον εναντίον Κένεντι -Το πρώτο ντιμπέιτ στην Ιστορία [εικόνες]

Ήταν 26 Σεπτεμβρίου 1960, όταν σε ένα μικρό στούντιο του τοπικού τηλεοπτικού σταθμού CBS στο Σικάγο, ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον (πρόεδρος ο Αιζενχάουερ) και ο νεαρός γερουσιαστής της Μασαχουσέτης, Τζον Κένεντι, έδιναν την πρώτη πολιτική τηλεμαχία, στην ιστορία των ΗΠΑ και ολόκληρο τον κόσμο, για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών!

Ο Νίξον ίδρωνε
Μπαίνοντας στο στούντιο του τοπικού CBS στο Σικάγο, το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου 1960, ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον ήταν κάτωχρος. Μόλις είχε χτυπήσει το προσφάτως εγχειρισμένο γόνατό του και πάλι με τον ίδιο τρόπο -κατεβαίνοντας από το αυτοκίνητο- και πονούσε.
Οι τρεις σταρ των αμερικανικών δικτύων που θα έκαναν τις ερωτήσεις στην πρώτη τηλεοπτική μονομαχία της ιστορίας -Γουίλιαμ Πάλεϊ (CBS), Ρόμπερτ Σάρνοφ (NBC), Λέοναρντ Γκόλντενσον (ABC) - πρόσεξαν ότι ο υποψήφιος πρόεδρος είχε χάσει βάρος και ίδρωνε.
«Εμοιαζε με άνθρωπο που πήγαινε σε κηδεία, τη δική του κηδεία, παρά σε ένα ντιμπέιτ», έγραψε την επόμενη μέρα ένας δημοσιογράφος.

Αλογο κούρσας
Δεκαπέντε λεπτά αργότερα έμπαινε στο στούντιο, λεπτός, ξεκούραστος και μαυρισμένος, ο σταρ της βραδιάς Τζον Κένεντι. «Εμοιαζε με αθλητή που απλώς ήρθε να τού φορέσουν το δαφνοστέφανο», παρατήρησε ο συντονιστής του ντιμπέιτ Χάουαρντ Κ. Σμιθ. Σε αντίθεση με τον Νίξον, ο οποίος τις προηγούμενες μέρες αρνήθηκε να προβάρει με τους συνεργάτες του πιθανές απαντήσεις, ο γερουσιαστής της Μασαχουσέτης είχε περάσει ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο με πρόβες και ξεκούραση. «Ο Νίξον δούλεψε σαν μουλάρι», έγραψε στο βιβλίο «Προεδρικές μονομαχίες» ο Αλαν Στρέντερ. «Διάβαζε τα πάντα, μέχρι και βιβλία, για να απαντήσει στις ερωτήσεις. Αντιθέτως, οι βοηθοί του Κένεντι χειρίζονταν τον υποψήφιό τους σαν άλογο κούρσας».
Ολα πήγαν στραβά εκείνο το βράδυ για τον Νίξον. Ακόμη και το γκρι κοστούμι που φορούσε τον έδειχνε χαμένο στο γκρι σκηνικό που οι δικοί του άνθρωποι είχαν προκρίνει. Οταν οι μακιγιέρ πλησίασαν τους δύο υποψηφίους, ο Κένεντι αρνήθηκε αμέσως. Ο Νίξον αρνήθηκε κι αυτός: «Δεν μπορώ να βάλω μέικαπ γιατί εγώ θα φαίνομαι με φτιασιδώματα και αυτός όχι», είπε. Αυτό που δεν ήξερε είναι ότι οι βοηθοί του Κένεντι ήδη είχαν βάλει κάποιες πινελιές μακιγιάζ στο πρόσωπο του υποψηφίου τους, όπως έχει γράψει ο Πάσχος Μανδραβέλης στην Καθημερινή.

Απωθητική εικόνα
Πολύ αργότερα, ο Νίξον παραδέχτηκε το λάθος του στο αυτοβιογραφικό βιβλίο «Εξι κρίσεις»: «Επικεντρώθηκα πολύ στην ουσία και όχι αρκετά στην εμφάνιση. Επρεπε να θυμάμαι ότι μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις». Και η εικόνα τού Νίξον που εξέπεμπαν τα 28 εκατομμύρια τηλεοπτικές συσκευές, που εκείνο το βράδυ είχαν συντονιστεί στο ντιμπέιτ, ήταν απωθητική. Ο Κένεντι «την ώρα που άκουγε τον αντίπαλό του έδειχνε προσηλωμένος, σε επαγρύπνηση και είχε ένα ίχνος χαμόγελου στα χείλη του. Ο Νίξον έδειχνε καταβεβλημένος. Οι γραμμές του προσώπου του έμοιαζαν με βαθιές ουλές. Είχε μια τρομακτική όψη», έγραψε ο ιστορικός των ΜΜΕ, Ερικ Μπάρνοου και μετέφερε ο Πάσχος Μανδραβέλης στην Καθημερινή..
Μια δημοσκόπηση της επόμενης μέρας έδειξε τη διαφορά. Το 48,7% εκείνων που άκουσαν τη μονομαχία στο ραδιόφωνο θεώρησαν ότι ο Ρίτσαρντ Νίξον είχε κερδίσει, έναντι του 21% που πρόκριναν τον Τζον Κένεντι. Από εκείνους που την είδαν στην τηλεόραση το 30,2% ανακήρυξαν νικητή τον Κένεντι έναντι 28,6% που επέλεξαν τον Νίξον.
Το πρόβλημα του Νίξον, όμως, ήταν πως οι τηλεθεατές ήταν 4,5 φορές περισσότεροι από τους ακροατές του ραδιοφώνου. Το 60% του ενήλικου πληθυσμού (περί τα 77 εκατομμύρια άτομα) είδαν τον Νίξον να ιδρώνει. Το 44% αυτών δήλωσαν ότι το τηλεοπτικό ντιμπέιτ επηρέασε την ψήφο τους και το 5% ότι ανέτρεψε την αρχική τους πρόθεση.

Ντιμπέτ παντού

Αυτή η πολιτική τηλεμαχία-ντιμπέιτ, υιοθετήθηκε από όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου και έγινε το βαρόμετρο για το νικητή και την επικράτηση ενός πολιτικού ηγέτη σε χώρα της Ευρώπης, Αμερικής και άλλες Ασιατικές χώρες.

Η δύναμη της εικόνας
Ακόμη και σήμερα διδάσκεται στις σχολές επικοινωνίας ως ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα για τη δύναμη της τηλεοπτικής εικόνας. Ένας έμπειρος, αλλά κουρασμένος και κάθιδρος (καθώς αρνήθηκε το μακιγιάζ) Νίξον βρέθηκε απέναντι στον νέο, δυναμικό και άκρως φωτογενή Κένεντι. Οι περίπου 61 εκατομμύρια ακροατές, που έζησαν την αντιπαράθεση μέσω ραδιοφώνου, θεώρησαν νικητή τον Νίξον. Για τους περισσότερους από 75 εκατομμύρια, που την παρακολούθησαν μέσω τηλεόρασης επικράτησε ο Κένεντι, ο οποίος απέκτησε από εκείνη τη στιγμή και το προβάδισμα στο δρόμο προς την κάλπη.

Η γκάφα
Ήταν τέτοιο το σοκ από την καταστροφική εμφάνιση Νίξον, που χρειάστηκε να περάσουν 16 χρόνια για να συμφωνήσουν οι Ρεπουμπλικάνοι σε νέο ντιμπέιτ. Η μάχη ανάμεσα στον Τζίμι Κάρτερ και τον Τζέραλντ Φορντ το 1976 ανέδειξε νικητή τον πρώτο χάρη σε γκάφα του Φορντ για την εξωτερική πολιτική.

Η Τζάκι παρακολουθεί από τα παρασκήνια το ντιμπέιτ που έκανε τον άντρα της πρόεδρο των ΗΠΑ:

Αυτό το ιστορικό ντιμπέιτ έχει σχολιαστεί όσο τίποτα στις ΗΠΑ. Ο Νίξον σκουτζούφλης και ο Κένεντι χαμογελαστός: