Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εξελέγη κυβέρνηση για να καταργήσει το Μνημόνιο, ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, τώρα ζητάει την παράτασή του για 9 επιπλέον μήνες, και μάλιστα με επιπλέον μέτρα.
Η νέα πρόταση που έριξε η Αθήνα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι η 9μηνη παράταση, μέχρι τον Μάρτιο του 2016 (οπότε και λήγει το πρόγραμμα του ΔΝΤ), του υπάρχοντος προγράμματος, δηλαδή του Μνημονίου.
Εξάλλου, και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης παραδέχθηκε χθες σε τηλεοπτική συνέντευξή του πως το Μνημόνιο δεν καταργείται. Στόχος της κυβέρνησης είναι να μπορέσει να παραμείνει υπό την οικονομική «προστασία» των Ευρωπαίων (ακόμα και αν το ΔΝΤ δεν δώσει άλλα χρήματα) τους επόμενους εννέα μήνες. Στο κυβερνητικό επιτελείο θεωρούν πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα βοηθούσε στην επανεκκίνηση της οικονομίας, αλλά και στην άρση της αβεβαιότητας.
Παλεύουν να μειώσουν τουλάχιστον το χρέος
Επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι η μείωση του χρέους μέσω της μεταφοράς των ομολόγων ύψους 27 δισ. ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ στον ESM, πέραν της χρήσης των 10,9 δισ. ευρώ που προορίζονται για το ΤΧΣ, «ώστε να πάρουμε ανάσα και να υπάρχει η δυνατότητα της ένταξης στην ποσοτική χαλάρωση», όπως εξηγούσαν.
Από πού θα πάρουμε χρήματα
Το σχετικό αίτημα χρηματοδότησης της ελληνικής πλευράς περιλαμβάνει τα κεφάλαια από το ευρωπαϊκό σκέλος του τρέχοντος προγράμματος, τα χρήματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), καθώς και την ανταλλαγή χρέους μεταξύ του ESM και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, η ελληνική πλευρά δηλώνει διατεθειμένη να συζητήσει τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμα τίποτα. Οι διαβουλεύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα, επισημαίνει η ελληνική πλευρά, ενώ τονίζει ότι με τις επαφές του πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες αποσκοπεί να βρεθεί πιο κοντά στη συμφωνία.
Μνημόνιο, μέτρα, αξιολόγηση -Απ' όλα έχει η συμφωνία
Στην ουσία πάντως, ακόμα και αν οι δανειστές αποδεχθούν την ελληνική πρόταση (ακόμα δεν υπάρχει καμία απάντηση, ούτε διαρροή), η Ελλάδα θα μπει και πάλι στη λογική «νέα μέτρα και χρήματα σε δόσεις, αλλά και αξιολόγηση». Ωστόσο, μέχρι τώρα τα μέτρα που θα πάρει η κυβέρνηση ούτε είναι ξεκάθαρα, ούτε έχουν εξειδικευτεί, με αποτέλεσμα να μην παίρνουν το «πράσινο φως» από τους Θεσμούς.
Μπορεί η 9μηνη παράταση να είναι πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως η κυβέρνηση προχωράει μόνη της, αφού το Μνημόνιο θα τη «δένει» με υποχρεώσεις και δεσμεύσεις που θα πρέπει να τηρεί και να μην παρεκκλίνει καθόλου από αυτές. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι πως δεν θα μπορέσει να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες. Με άλλα λόγια, θα μπουν στον «πάγο» και με τον πλέον επίσημο τρόπο οι προεκλογικές δεσμεύσεις.
Πώς φτάσαμε από την κατάργηση του Μνημονίου στην παράτασή του
Στην κυβέρνηση, τρεις εβδομάδες πριν τελειώσει και η τελευταία προθεσμία για συμφωνία, υποστηρίζουν πως η λύση της παράτασης του Μνημονίου είναι μία προσωρινή λύση για να μην πέσει η χώρα στα βράχια.
Μάλιστα η κυβέρνηση τονίζει πως δεν ζητάει νέα χρήματα από τους δανειστές, αλλά χρησιμοποιεί παλαιά και νέα «εργαλεία» στο πλαίσιο του υπάρχοντος προγράμματος που καλύπτουν χρηματοδοτικές ανάγκες ύψους 25-30 δισ. ευρώ. Επίσης, αν προκριθεί η πρόταση, οι δανειστές δεν θα χρειαστεί να δώσουν χρήματα ούτε νέα δάνεια (που δεν θα εγκρίνονταν από τα ξένα Κοινοβούλια που θα ζητούσαν νέο και πιο σκληρό Μνημόνιο), ενώ θα έχουν υπό την εποπτεία τους τη χώρα, μέχρι τουλάχιστον τον Μάρτιο του 2016.
Παράλληλα με την παράταση του Μνημονίου, το «σκληρό» ΔΝΤ παραμένει στο ελληνικό πρόγραμμα και προς το παρόν αφήνει πίσω τις σκέψεις για αποχώρηση, ενώ κρατάει τους Ευρωπαίους σε πρώτο πλάνο, καθώς θα αποχωρούσαν αφού το ευρωπαϊκό σκέλος του ελληνικού προγράμματος τελείωνε.
Τι κρύβει η εννεάμηνη παράταση
- Για οποιαδήποτε παράταση δεχτούν, οι Ευρωπαίοι δανειστές θα ζητήσουν και μέτρα.
- Μέσα στο διάστημα των 9 μηνών τα νέα μέτρα θα έρθουν σε δόσεις και όχι μέσα σε μία ημέρα.
- Επιστρέφει η αξιολόγηση. Μόλις η κυβέρνηση δεσμευτεί για τα νέα μέτρα, οι δανειστές θα μπορούν να ελέγχουν αν τηρείται η εκπλήρωσή τους.
Τι δίνει η Ελλάδα για να πάρει την παράταση
- Επώδυνες μεταρρυθμίσεις στα διαρθρωτικά, κρατώντας κάποιες «κόκκινες γραμμές», όπως η κατάργηση του ΕΚΑΣ, η υπαγωγή του ρεύματος στον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ, η μείωση των συντάξεων και τα εργασιακά. Ουσιαστικά, αυτά που ανέφερε και ο πρωθυπουργός στη Βουλή.
- Στα εργασιακά, η επαναφορά συλλογικών διαπραγματεύσεων και κατώτατου μισθού θα παραμείνουν στο συρτάρι μέχρι νεωτέρας.
- Μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα για το 2015 από το 0,75% στο 1% του ΑΕΠ. Αυτό μεταφράζεται σε επιπλέον μέτρα, που θα κυμανθούν στα 500 εκατομμύρια ευρώ.
Τι ζητάει -σε χρήματα- η Ελλάδα με την 9μηνη παράταση
- Στην ελληνική πρόταση περιλαμβάνεται ως προϋπόθεση να συμπεριληφθεί στη συμφωνία η διευθέτηση του χρέους, με χρονοδιαγράμματα και εργαλεία απομείωσης και παράλληλα η κυβέρνηση ζητάει:
- τα 3,8 δισ. από τις δόσεις των Ευρωπαίων,
- 6,5 δισ. χρεών προς την ΕΚΤ που πρέπει να πληρωθούν φέτος, αλλά θα ανταλλαγούν και θα μεταφερθούν στον ESM,
- τα 10,9 δισ. από το ΤΧΣ,
- το 1,2 δισ. που αναμένεται να επιστραφεί από την ΕΚΤ,
- τα κέρδη 1,9 δισ. από ελληνικά ομόλογα που θα επιστρέψουν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες,
- περίπου 1,5 δισ. που θα αποδώσουν το 2016 οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες από κέρδη τους από ελληνικά ομόλογα κατά το 2015,
- ενδεχόμενα 2-3 δισ. από αύξηση του ορίου δανεισμού μέσω εντόκων γραμματίων,
- πιθανώς 2-3 δισ. από πιλοτικές εκδόσεις νέων ομολόγων.