Λίγες ώρες πριν συναντηθεί με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ στις Βρυξέλλες, ο Αλέξης Τσίπρας παραχώρησε μεγάλη, αποκλειστική συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera.
Σε αυτήν εμφανίζεται αισιόδοξος πως θα υπάρξει συμφωνία δίχως να θιγούν οι μισθοί και οι συντάξεις, επισημαίνει πως δεν θέλει εκλογές και ότι το Grexit θα είναι καταστροφικό για την Ευρώπη.
Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ερ: Ποιες νέες προτάσεις σκοπεύετε να κάνετε στη συνάντηση με την κ. Μέρκελ και τον κ. Ολάντ στις Βρυξέλλες, προκειμένου να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός;
Αλ. Τσίπρας: «Νομίζω ότι οι αυριανές συζητήσεις θα αξιολογήσουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής. Θα θέσουμε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τη συμφωνία. Έχουμε υποβάλει πλήρες κείμενο, συμπεριλαμβανομένου του κοινού εδάφους που εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των τεχνικών διαπραγματεύσεων στην ομάδα των Βρυξελλών. Θα εργαστούμε για να γεφυρώσουμε το χάσμα σε θέματα όπως η κρατική χρηματοδότηση, προτείνοντας εναλλακτικές προτάσεις όπου οι απαιτήσεις είναι παράλογες και απαράδεκτες. Όλα αυτά, όμως, θα έχουν κάποιο νόημα αν τα θεσμικά όργανα (Κομισιόν, ΔΝΤ, ΕΚΤ) είναι πρόθυμα να βρούμε σοβαρές λύσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους. Θέλουμε να τελειώσει μια για πάντα αυτή η φρικτή συζήτηση για το Grexit, η οποία αποτελεί τροχοπέδη για την οικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια. Να μην ανακυκλώνουμε το πρόβλημα κάθε έξι μήνες».
Παράλογες και απαράδεκτες οι απαιτήσεις των Θεσμών. Πρέπει να βρούμε σοβαρές λύσεις τώρα για τη βιωσιμότητα του χρέους
Ερ: Σε ποια μέτρα έχουν συμφωνήσει ήδη οι πιστωτές και τι συζητούν ακόμη;
Αλ. Τσίπρας: «Πιστεύω ότι είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία για το πρωτογενές πλεόνασμα για τα επόμενα χρόνια. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια θετική στάση σε εναλλακτικές προτάσεις για περικοπές στις συντάξεις και την επιβολή των υπολειπόμενων μέτρων. Στόχος μας είναι τα μέτρα να περιέχουν το στοιχείο της αναδιανομής και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Το κύριο πράγμα είναι να καταλήξουμε σε συμφωνία, όχι μόνο για το κλείσιμο του ελληνικού προγράμματος βοήθειας χρέους, αλλά και για την αυγή μιας νέας ημέρας. Με άλλα λόγια, πώς η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στις αγορές με μια ανταγωνιστική οικονομία το ταχύτερο δυνατόν. Ζωτικής σημασίας γι' αυτό είναι μια λύση στο πρόβλημα της βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης. Υπάρχουν τεχνικές λύσεις που θα μπορούσαν να καταστήσουν ένα τρίτο πρόγραμμα βοήθειας περιττό, ενώ θα μπορούσαν να προσφέρουν μια βιώσιμη -μεσοπρόθεσμη- προοπτική αποπληρωμής του χρέους, έτσι ώστε να ξαναφέρουμε την Ελλάδα στις αγορές νωρίτερα από ό,τι μπορείτε να φανταστείτε».
Ερ: Γιατί δεν αρέσουν στα τρία θεσμικά όργανα οι προτάσεις σας;
Αλ. Τσίπρας: «Δεν πιστεύω ότι δεν τους αρέσουν. Το πρόβλημα είναι ότι μερικοί από αυτούς είναι απρόθυμοι να αναγνωρίσουν ότι οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων πέντε ετών έχουν αποτύχει, διότι κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν ένα κόστος. Η Ευρώπη και τα θεσμικά όργανα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η λιτότητα έχει αποτύχει. Αυτό δεν είναι μια εύκολη απόφαση, αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψη το οικονομικό κόστος της διαρκούς κρίσης ή, ακόμα χειρότερα, το ιστορικό κόστος της αποτυχίας».
Ερ: Τι δεν σας αρέσει από τις πρότασεις των θεσμικών οργάνων;
Αλ. Τσίπρας: «Η πρόταση ήταν ατυχής, αλλά αυτό συμβαίνει στις διαπραγματεύσεις. Είμαστε απογοητευμένοι διότι δεν αντικατοπτρίζει καθόλου τις συμφωνίες που έχουν ήδη επιτευχθεί στις διαπραγματεύσεις στο Brussels Group. Δεν μπορούμε να διατηρήσουμε ένα πρόγραμμα που έχει σαφώς αποτύχει. Δεν γίνεται να κληθούμε να εφαρμόσουμε μέτρα που κανένας άλλος δεν έχει εφαρμόσει στην Ευρώπη. Ή ότι η Ελλάδα θα πρέπει να υποχρεωθεί να ενεργεί σαν να μην έχουν μεσολαβήσει εκλογές που άλλαξαν την κυβέρνηση πριν από τέσσερις μήνες. Είναι ένα θέμα αρχής, αλλά και ουσίας. Μετά από πέντε χρόνια λιτότητας, είναι αδιανόητο ότι θα πρέπει να καταργήσουμε τις χαμηλότερες συντάξεις ή τις παροχές που πλήττουν τους φτωχότερους συμπολίτες μας. Ή να βάλουμε 10% επί του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας των νοικοκυριών σε μια χώρα όπου χιλιάδες άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα. Ή να καταργήσουμε το όφελος θέρμανσης όταν οι άνθρωποι πεθαίνουν από το κρύο. Αυτές είναι οι προτάσεις που δεν μπορούμε να δεχθούμε, όχι μόνο επειδή δεν εμπίπτουν στη λαϊκή εντολή μας, αλλά και διότι αν είχαμε συμφωνήσει με αυτούς, θα αντιμετωπίσουμε ένα πλήγμα για την Ευρώπη της δημοκρατίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης, το οποίο κάποιοι από εμάς εξακολουθούν να πιστεύουμε με πάθος».
Ατυχείς οι συγκρίσεις με Ιρλανδία και Πορτογαλία. Κανείς δεν έχει υποστεί όσα η Ελλάδα
Ερ: Η λιτότητα έχει εφαρμοστεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Γιατί πρέπει Ελλάδα να είναι διαφορετική από τους άλλους;
Αλ. Τσίπρας: «Η διαφορά είναι ότι στην Ελλάδα η λιτότητα έχει εφαρμοστεί με μια βιαιότητα που δεν έχουμε ξαναδεί και έφερε καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Είναι προφανές πως η χώρα έχει αναδιαμορφωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Η ανεργία ανέβηκε από το 12% στο 27% μέσα σε τρία χρόνια, το ΑΕΠ έπεσε κάτω από το 25% και μια συντριπτική φορολογική επιβάρυνση έχει επιβληθεί στη μεσαία τάξη και σε φτωχότερες τάξεις της κοινωνίας. Η ανθρωπιστική κρίση των αστέγων και όσων ζουν στις παρυφές της κοινωνίας αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Το μόνο που πρέπει να εξετάσουμε στα προγράμματα της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι οι συγκρίσεις είναι ατυχείς. Κανείς δεν έχει υποστεί όσα η Ελλάδα».
Ερ: Ολόκληρη η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους χαρακτηρίζεται από τη σύγκρουση μεταξύ των υποστηρικτών της λιτότητας και εκείνων που πιστεύουν στην τόνωση της ανάπτυξης. Είναι μόνο ζήτημα οικονομικής θεωρίας ή είναι μια πολιτική αντιπαράθεση;
Αλ. Τσίπρας: «Οι οικονομικές θεωρίες είναι κατασκευασμένες για να δημιουργήσουν αντίγραφα ασφαλείας των συγκεκριμένων κοινωνικών συμφερόντων. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν υπάρχει μόνο μία οικονομική θεωρία, αλλά πολλές. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να συγκρίνεις τους δείκτες των κοινωνικών ανισοτήτων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, πριν και μετά τη μεγάλη κρίση του 2008. Οι συνταγές που εφαρμόζονται έχουν σχεδιαστεί για να μειώσουν το κόστος της εργασίας και για την απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, με στόχο τη δημιουργία κινήτρων για υψηλότερα κέρδη, να αυξήσουν τις επενδύσεις. Η μεγάλη υπόσχεση ήταν ότι η ανάπτυξη θα επεκταθεί στο σύνολο της κοινωνίας. Δυστυχώς, δεν λειτούργησε. Είναι μια συνταγή που έχει επανειλημμένα αποτύχει παντού κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια».
Δεν θέλουμε να φοβίσουμε ή να εκβιάσουμε κανέναν
Ερ: Θα υπάρξει Grexit; Θα είναι δίκαιο για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους να πληρώσουν για μια ελληνική χρεοκοπία;
Αλ. Τσίπρας: «Δεν θέλουμε να φοβίσουμε ή να εκβιάσουμε κανέναν. Γνωρίζουμε ότι οι άλλοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες και ταυτόχρονα δείχνουν αλληλεγγύη. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένα κυρίαρχο κράτος με την υποχρέωση προς τους πολίτες της και προς τη διεθνή κοινότητα και να συζητήσουμε την οικονομική και την γεωπολιτική σταθερότητα με όλους. Θέλω να το καταστήσω σαφές: Η Ελλάδα λαμβάνει δάνεια. Κανείς δεν μας χαρίζει χρήματα. Σύμφωνα με το γερμανικό Κοινοβούλιο, η Γερμανία έχει κερδίσει 360 εκατομμύρια ευρώ από δάνεια που χορηγούνται για εμάς».
Η Γερμανία έχει κερδίσει 360 εκατομμύρια ευρώ από δάνεια που χορηγούνται σε εμάς
Ερ: Η πτώχευση της Ελλάδας θα σημαίνει και πτώχευση του ευρώ;
Αλ. Τσίπρας: «Νομίζω ότι είναι προφανές. Θα ήταν η αρχή του τέλους για την Ευρωζώνη. Εάν η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης δεν είναι σε θέση να χειριστεί ένα πρόβλημα, όπως η Ελλάδα, η οποία αντιπροσωπεύει το 2% της οικονομίας της, πώς θα αντιδράσουν οι αγορές για τις χώρες με πολύ μεγαλύτερα προβλήματα, όπως η Ισπανία και η Ιταλία με το δημόσιο χρέος της δύο δισ. ευρώ; Εάν η Ελλάδα αποχωρήσει, οι αγορές θα αναζητήσει αμέσως τον επόμενο. Εάν οι διαπραγματεύσεις καταρρεύσουν, το κόστος για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους θα είναι τεράστιο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Το λέω αυτό για να καταστεί σαφές ότι η κυβέρνησή μου δεν διαπραγματεύεται εγωιστικά. Το αντίθετο μάλιστα. Εάν η Ελλάδα πάρει κάτι καλό από αυτές τις διαπραγματεύσεις -για παράδειγμα, μια χαλάρωση της λιτότητας- ο δρόμος θα ανοίξει για όλους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι χώρες, ειδικά εκείνες της Νότιας Ευρώπης, θα πρέπει να στηρίξουν την ελληνική πρόταση - είναι προς το συμφέρον τους».
Είναι προς το συμφέρον των χωρών της Νότιας Ευρώπης να στηρίξουν την ελληνική πρόταση
Ερ: Για τον Ματέο Ρέντσι είναι αδιανόητο ότι οι Ιταλοί θα πρέπει να πληρώσουν για τις πρόωρες συντάξεις στην Ελλάδα.
Αλ. Τσίπρας: «Θα πρέπει να μιλήσω με τον Mατέο και θα του εξηγήσω ότι σε αυτό το σημείο κάνει λάθος. Έχουμε ήδη δεσμευτεί για την κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης. Σε κάθε περίπτωση, οι συγκρίσεις δεν ευσταθούν. Σε πέντε χρόνια στην Ελλάδα, έχουμε μείωση των συντάξεων στο 44%, μειωμένες αποδοχές του ιδιωτικού τομέα στο 32%, καταστράφηκε η αγορά εργασίας, συνετρίβη το κράτος πρόνοιας, έγινε αφαίμαξη των εργαζομένων και η μεσαία τάξη πλήρωσε φόρους και φτάσαμε στο 1,5 εκατ. ανέργους σε μια χώρα με ενεργό πληθυσμό έξι εκατομμυρίων. Δυστυχώς, οι χώρες της νότιας Ευρώπης δεν παρουσιάζουν ένα ενιαίο μέτωπο. Κάποιοι προσποιούνται ότι το θέμα δεν τους αφορά για να διατηρηθούν οι αγορές ήσυχες».
Ερ: Πώς μπορεί να αναδυθεί η Ελλάδα από την κρίση;
Αλ. Τσίπρας:«Το βασικό ζήτημα είναι ότι ολόκληρο το βάρος της κρίσης έχει πέσει στους ώμους των φτωχών και της μεσαίας τάξης. Αυτό που θα περίμενε κανείς από τους εταίρους μας θα ήταν να έδιναν την ευκαιρία να επωφεληθούν από το γεγονός ότι η Ελλάδα επιτέλους έχει μια κυβέρνηση έτοιμη να χτυπήσει την οικονομική ολιγαρχία και ότι θα μας βοηθήσουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, του λαθρεμπορίου και της παράνομης απασχόλησης. Είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να κάνουμε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Μόνο αυτό θα επαναβεβαιώσει τη νομιμότητα της Ευρώπης στα μάτια των πολιτών της, αλλά και στα ελληνικά μάτια. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη και την Ελλάδα».
Δεν θα απογοητεύσουμε τον ελληνικό λαό
Ερ: Αν στο τέλος δεν υπάρξει συμφωνία, θα πάτε σε εκλογές:
Αλ. Τσίπρας: «Δεν προβλέπω, ούτε θέλω εκλογές. Λάβαμε μια εκλογική εντολή πριν από μόλις τρεις μήνες και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι έχουμε επεκτείνει την επιρροή μας. Στα τέσσερα χρόνια που απομένουν, θα συνεχίσουμε το έργο μας μέχρι την ολοκλήρωση. Εμείς δεν θα απογοητεύσουμε τον ελληνικό λαό».