Μοιάζει με κάτι βγαλμένο από την επιστημονική φαντασία. Κι όμως, μέσα σε ένα βουνό, σε ένα από τα πιο απομακρυσμένα σημεία του πλανήτη, κρύβεται η σωτηρία της ανθρωπότητας.
Στο νησί Σπίτσμπεργκεν, στο αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, ένα από τα πιο απομακρυσμένα σημεία της Γης, το οποίο είναι καλυμμένο στο μεγαλύτερο μέρος του από πάγο και βρίσκεται εκατοντάδες μίλια μακριά από τη Νορβηγία στην οποία ανήκει, μία πύλη οδηγεί στο εσωτερικό ενός παγωμένου βουνού.
Εκεί, μετά από ένα μακρύ διάδρομο και έναν παγωμένο θάλαμο, υπάρχει ένα δωμάτιο με θερμοκρασία -18 βαθμούς Κελσίου, που δεν περιλαμβάνει τίποτα άλλο από σειρές κοντέινερ. Δεν είναι κάποιο μυστικό πείραμα. Εκεί βρίσκονται απλοί, ταπεινοί σπόροι, που διατηρούνται παγωμένοι. Στο πιο αισιόδοξο σενάριο, δεν θα χρειαστεί να βγουν ποτέ από εκεί μέσα.
Είναι το αποκορύφωμα της πανάρχαιας ανθρώπινης προσπάθειας για την αποθήκευση σπόρων, ώστε να διατηρηθεί η αγροτική ποικιλομορφία και να υπάρχει λύση αν προκύψει μία οικολογική καταστροφή που θα εξαλείψει όλες τις καλλιέργειες. Το Global Seed Vault (παγκόσμιο θησαυροφυλάκιο σπόρων) περιγράφεται ως η «απόλυτη ασφάλεια για την προμήθεια του κόσμου σε τρόφιμα, προσφέροντας επιλογές για τις μελλοντικές γενιές προκειμένου να ξεπεράσουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης του πληθυσμού», όπως γράφει η Washington Post.
Το θησαυροφυλάκιο το δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση της Νορβηγίας και είναι εφεδρικό των... εφεδρικών, καθώς πολλές χώρες διαθέτουν «τράπεζες» σπόρων που υπάρχουν για να παρέχουν αποθέματα σε περίπτωση που προκληθεί καταστροφή καλλιεργειών. Στο Σπίτσμπεργκεν υπάρχει η λύση αν καταστραφούν και αυτές οι «τράπεζες».
Οι σπόροι αποξηραίνονται και αποθηκεύονται σε χαμηλές θερμοκρασίες σε σφραγισμένα, αεροστεγή πακέτα. Ο φυτικός ιστός μπορεί να διατηρηθεί σε υγρό άζωτο. Φυτά οι σπόροι των οποίων δεν μπορούν να αντέξουν τίποτα από τα δύο ή πολλαπλασιάζονται χωρίς σπόρους, διατηρούνται σε θερμοκήπια. Η ικανότητα αναπαραγωγής των δειγμάτων εξετάζεται ανά διαστήματα.
Τι αποθέματα έχουν διάφορες περιοχές