Με διπλωματικό μεν, αλλά πέρα για πέρα αμήχανο τρόπο σχολίασε τα ευρήματα στην Αμφίπολη ο Μάθιου Νίμιτς, απεσταλμένος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του μετά τη συνάντηση που είχε χθες το βράδυ στη Νέα Υόρκη με τους αντιπροσώπους της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, πρέσβεις Αδαμάντιο Βασιλάκη και Βάσκο Ναουμόφσκι, αντίστοιχα, για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων.
Απαντώντας στην ερώτηση αν επιθυμεί να σχολιάσει τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανασκαφές στη Βόρεια Ελλάδα και ότι «σύμφωνα με τις ελληνικές Αρχές είναι απόδειξη της ελληνικότητας ολόκληρης της περιοχής», ο κ. Νίμιτς δήλωσε: «Μου αρέσει να επισκέπτομαι αρχαιολογικές ανασκαφές. Έχω επισκεφτεί πολλές και είδα αρχαιολογικούς θησαυρούς σε πολλά μέρη της περιοχής και στις δύο εμπλεκόμενες χώρες και σε ολόκληρο τον κόσμο. Αγαπώ την αρχαιολογία. Θα ενθάρρυνα, λοιπόν, επιπλέον αρχαιολογικές εξελίξεις και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα υπάρξουν και άλλες ανακαλύψεις για τους αρχαίους Μακεδόνες, οι οποίοι είχαν σημαντική συμβολή στον παγκόσμιο πολιτισμό».
Πάντως, ούτε στη χθεσινή συνάντηση υπήρξε κάποια συμφωνία για την ημερομηνία έναρξης των συζητήσεων. Ο Μάθιου Νίμιτς επισήμανε απλά ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν τους «επόμενους μήνες», χωρίς αυτή τη φορά να διευκρινίσει αν θα ξανακαλέσει τους αντιπροσώπους της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ στη Νέα Υόρκη ή αν θα μεταβεί ο ίδιος στις δυο χώρες και πότε.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Νίμιτς τόνισε ότι «δεν πετύχαμε καμία πρόοδο (κατά τη σημερινή συνάντηση)» και ότι «οι δυο πλευρές έχουν μια καλύτερη διαμορφωμένη ιδέα για τον στόχο των συνομιλιών», προσθέτοντας επίσης ότι «χρειάζεται μεγαλύτερη ευελιξία». Παράλληλα, υποστήριξε ότι «θα χρειαστεί περισσότερη διαλλακτικότητα» και εξέφρασε την αισιοδοξία ότι «τελικά, θα υπάρξει λύση», ενώ υπογράμμισε το γεγονός ότι «εγώ είμαι ένας διαμεσολαβητής, δεν είμαι διαιτητής».
Αναλυτικότερα, ο κ. Νίμιτς ανέφερε αρχικά ότι «μόλις ολοκληρώσαμε ακόμη ένα γύρο συζητήσεων, υπό την ευθύνη του Γενικού Γραμματέα, σχετικά με το θέμα της ονομασίας. Οι πρέσβεις Ναουμόφσκι και Βασιλάκης συμμετείχαν εκ μέρους των κυβερνήσεών τους. Συναντήθηκα με τον καθένα τους ξεχωριστά χθες για αρκετές ώρες και στη συνέχεια συναντηθήκαμε για περίπου δύο ώρες σήμερα το πρωί (ώρα Νέας Υόρκης). Μιλήσαμε για την κατάσταση των διαπραγματεύσεων, μιλήσαμε για τα βασικά θέματα, το θέμα του ονόματος, τις διάφορες προσεγγίσεις προς μια λύση. Και οι δύο πλευρές επανέλαβαν την ειλικρινή τους επιθυμία για την επίλυση του θέματος και για την ανάπτυξη καλών σχέσεων, για ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή».
Σε ερώτηση αν υπήρξε «κάποια πρόοδος» από τις σημερινές συνομιλίες, ο προσωπικός απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ τόνισε: «Αν ως πρόοδο εννοείτε κάποια υπέρβαση προς μια επίλυση, θα έλεγα ότι δεν επιτύχαμε τέτοια αποτελέσματα. Συζητήσαμε σχετικά με ορισμένες ιδέες του παρελθόντος, σε ποιο βαθμό θα μπορούσαν να επιτύχουν, σε ποιο βαθμό χρειάζονται επιπλέον βελτιώσεις. Οπότε νομίζω ότι και οι δύο πλευρές έχουν μια καλύτερη άποψη-εικόνα πού βρίσκονται οι δυσκολίες. Από την άλλη πλευρά ευελπιστώ ότι θα επιστρέψουν στις κυβερνήσεις τους και θα σκεφτούν σοβαρά γι’ αυτά τα θέματα. Έκανα ορισμένες δικές μου παρατηρήσεις σχετικά με το πού θα χρειαστεί περισσότερη διαλλακτικότητα, νομίζω ότι είναι πολύ χρήσιμο. Αυτή ήταν η πρώτη συνάντηση για τον πρέσβη Ναουμόφσκι, ο οποίος ανέλαβε αυτόν το ρόλο από τον πρέσβη Γιολέφσκι. Νομίζω ότι ήταν πολύ χρήσιμο γι’ αυτόν να ακούσει απευθείας από τον πρέσβη Βασιλάκη τις ελληνικές θέσεις, απευθείας από έναν πολύ έμπειρο διαπραγματευτή σε αυτό το θέμα».
Σε άλλη ερώτηση ότι «στο Συμβούλιο Ασφαλείας (του ΟΗΕ) οι Παλαιστίνιοι πρότειναν να τεθεί ένα χρονικό όριο για το ψήφισμα τερματισμού της κατοχής και αν θα μπορούσε να τεθεί ένα χρονοδιάγραμμα για την επίλυση αυτού του ζητήματος, το οποίο όπως φαίνεται δεν έχει τέλος, και πώς αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει», ο κ. Νίμιτς διατύπωσε την άποψη ότι «πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί όταν θέτουμε χρονοδιαγράμματα σε διαπραγματεύσεις, γιατί το θέμα είναι τι γίνεται αν χαθεί η προθεσμία», όπως είπε, προσθέτοντας στη συνέχεια:
«Συμμετείχα σε πολλές διαπραγματεύσεις στη ζωή μου και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, όπου ζητείται να τεθεί μια προθεσμία. Η απάντησή μου είναι "αν θέσω ένα χρονικό όριο, ποιες θα είναι οι συνέπειες;" Θα μπορούσα να πω ότι αν δεν το επιλύσουμε μέχρι εκείνη την ημέρα θα παραιτηθώ, ή ότι θα προχωρήσουμε στο επόμενο επίπεδο, ή κάτι τέτοιο. Συνήθως, χρειάζεται η συμφωνία των μερών για μια τέτοια απόφαση. Εγώ είμαι ένας διαμεσολαβητής, δεν είμαι διαιτητής και γι' αυτό τον λόγο θα ήμουν πολύ προσεκτικός. Πρόκειται για δύο γειτονικές χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα που έχει πολλές ιστορικές προεκτάσεις. Οι δύο χώρες θα πρέπει να μάθουν να ζουν μαζί για πάντα, εκτός και αν η μετακίνηση των τεκτονικών πλακών τις απομακρύνει. Αυτό όμως θα χρειαζότανε εκατομμύρια χρόνια και είναι απίθανο. Θα πρέπει λοιπόν να μάθουν να συμβιώνουν και να μάθουν να προσαρμόζονται στις δυσκολίες διαφορετικών ανθρώπων που έχουν διαφορετικές απόψεις για την ιστορία. Δεν βλέπω κάποιον λόγο να τεθεί ένα χρονοδιάγραμμα. Θα έλεγα, επίσης, ότι πρόκειται για γειτονικές χώρες που έχουν διπλωματικές σχέσεις, οι πολίτες μπορούν να πηγαίνουν από τη μία χώρα στην άλλη, υπάρχουν εμπορικές σχέσεις, επενδύσεις. Η κατάσταση δεν συγκρίνεται με τη Μέση Ανατολή και νομίζω ότι τελικά θα υπάρξει λύση. Δεν είμαι σε θέση να θέσω ένα χρονικό όριο παρά μόνο για τη δική μου συμμετοχή ίσως».
Σε άλλη ερώτηση σχετικά με το πιο είναι το σχόλιό του για το ότι «η ΕΕ είναι απογοητευμένη από ένα πρόβλημα που υπάρχει εδώ και είκοσι χρόνια, το ίδιο και η Ουάσιγκτον και πως πιέζουν για την εξεύρεση μιας λύσης», ο κ. Νίμιτς ανέφερε:
«Τα μέλη της ΕΕ ενδιαφέρονται πολύ γι’ αυτό το θέμα. Βεβαίως, το θέμα της διεύρυνσης και της εισόδου της ΠΓΔΜ στην ΕΕ είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και κατά συνέπεια υπάρχει η πραγματική επιθυμία να υπάρξει αυτή η κίνηση. Η ΕΕ και θα έλεγα και οι ΗΠΑ παροτρύνουν τις δύο πλευρές να προσπαθήσουν να βρουν μια λύση και θα έλεγα ότι μου έδωσαν πολλή υποστήριξη να προωθήσω αυτή τη διαδικασία. Και εκτιμώ κάθε βοήθεια που μπορώ να λάβω από την ΕΕ. Και υπήρξαν χρήσιμοι και στο παρελθόν».
Τέλος, απαντώντας στην ερώτηση «αν έχει κουραστεί προσωπικά απ' αυτή την κατάσταση», σημείωσε ότι «θα πρέπει να γνωρίζετε ότι πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο ζήτημα και κάθε χρόνο δέχομαι την ερώτηση από τον ΟΗΕ και τον Γενικό Γραμματέα αν θέλω να συνεχίσω σε αυτόν το ρόλο για έναν ακόμη χρόνο και μέχρι στιγμής απαντώ θετικά. Συνήθως, συσκέπτομαι με τις δύο πλευρές για να διαπιστώσω αν δέχονται να συνεχίσω και αν πιστεύουν ότι είναι χρήσιμο, και πιστεύω ότι είναι μια χρήσιμη διαδικασία για την προσπάθεια εξεύρεσης ενός τρόπου επίλυσης του ζητήματος, είτε είναι πιθανό είτε όχι. Κάποια μέρα θα κουραστώ και θα συνταξιοδοτηθώ, αλλά αυτό είναι φυσικό όντας θνητός».