Στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναζητούν την καλύτερη δυνατή λύση για την Ελλάδα στην μετά το μνημόνιο εποχή. Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα του Reuters τα σχέδια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι τρία. Και στις τρεις περιπτώσεις αναζητείται μία ισορροπία ανάμεσα στην εσωτερική πολιτική σκηνή στην Ελλάδα και τον καθησυχασμό των αγορών.
Μάλιστα στο δημοσίευμα του Reuters υπενθυμίζεται πως η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει με βεβαιότητα πως η έξοδος από το Μνημόνιο είναι εφικτή, αλλά στο άκουσμα αυτό οι επενδυτές αντέδρασαν νευρικά. Ο συντάκτης του άρθρου αναφέρει πως οι λύσεις που μπορούν να προταθούν είναι τρεις, με κοινό παρανομαστή σε όλες το μαξιλάρι του ΤΧΣ, ύψους 11,5 δισ. ευρώ.
Η πρώτη λύση: Χρονοβόρα και με τους πιο σκληρούς όρους
Σύμφωνε με το Reuters η πρώτη λύση προβλέπει ότι:
1. Το ποσό που περίσσεψε από την ανακεφαλαιοποίηση, που έχει τη μορφή ομολόγων του EFSF θα επιστραφεί στο Ταμείο και η Ελλάδα θα κάνει αίτηση για μια πιστωτική γραμμή (ECCL) από τον ESM, τον διάδοχο του EFSF.
Αυτό θα επιτρέψει στην Ελλάδα να δηλώνει ότι δεν είναι σε πρόγραμμα και επιτρέπει στους υπουργούς Οικονομικών να αυξήσουν το ποσό αν είναι απαραίτητο. Παράλληλα, θέτει ένα καθαρό πλαίσιο για τη διαθεσιμότητα των κεφαλαίων, ακόμα και αν δεν χρειαστούν. Αυτή η επιλογή είναι παράλληλα και σχετικά χρονοβόρα –απαιτούνται τουλάχιστον πέντε εβδομάδες για να ολοκληρωθεί- και ποιο «σκληρή» σε όρους γιατί η γραμμή ECCL μπορεί να ακυρωθεί αν η χώρα δεν καταφέρει να εκπληρώσει τους όρους αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις. Αν συμβεί κάτι τέτοιο η Αθήνα θα πρέπει να αιτηθεί για νέα διάσωση. Παράλληλα σημαίνει ότι η Αθήνα θα πρέπει να υπογράψει ένα νέο Μνημόνιο. Κάτι που σίγουρα δεν θέλει η κυβέρνηση.
Η δεύτερη λύση: Αν η Ελλάδα δεν πετύχει του στόχους, δεν θα πάρει τα χρήματα
Η δεύτερη επιλογή που αναφέρει το Reuters απαιτεί λιγότερο χρόνο, τρεις εβδομάδες.
Με βάση αυτό το σενάριο η χρήση του μαξιλαριού του ΤΧΣ θα επεκταθεί πέραν του 2014 και θα αλλάξουν τα έγγραφα προκειμένου να επιτρέπεται να αξιοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους και όχι μόνο για τις τράπεζες. Ετσι, τα χρήματα θα γίνουν ένα «μαξιλάρι» στο οποίο θα μπορεί να στηριχθεί η Ελλάδα. Αυτό όμως θα έχει μέγεθος έως 11 δισ. ευρώ.
Το EFSF θα μπορεί να πάρει πίσω τα ομόλογα δίνοντας μετρητό στην Αθήνα αν η τελευταία πετύχει τους συμφωνημένους στόχους, αλλά δεν θα υπάρξει ανάγκη για υπογραφή Μνημονίου. Αν η Ελλάδα δεν πετύχει τους στόχους, δεν θα πάρει τα χρήματα, αλλά το ποσό θα παραμένει στην άκρη για να αξιοποιηθεί όποτε επιτευχθούν οι στόχοι. Η Κομισιόν θα παρακολουθεί την πορεία των μεταρρυθμίσεων με βάση τους κανόνες της ΕΕ, ενώ ο ρόλος της ΕΚΤ και του ΔΝΤ θα πρέπει να προσδιοριστούν. Το ΔΝΤ θα έχει στην καλύτερη περίπτωση ρόλο «παρατηρητή».
Τρίτη λύση: Επεκταση του υφιστάμενου προγράμματος για έξι έως 15 μήνες
Η τρίτη λύση είναι πρακτικά να επεκταθεί το υφιστάμενο πρόγραμμα για έξι έως 15 μήνες, κάτι που απαιτεί 2-3 εβδομάδες ώστε να πάρει τις εγκρίσεις. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα δώσει χρόνο στην Ελλάδα να καλύψει τα κριτήρια για να εισπράξει από την ΕΕ την δόση του 1,8 δισ. ευρώ που απομένει, χρήματα που θα χαθούν αν δεν διατεθούν εντός του 2014.
Μετά οι υπουργοί Οικονομικών θα συμφωνήσουν ότι τα 11 δισ. ευρώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς αφού προηγουμένως επιστρέψουν στον EFSF στα τέλη της χρονιάς. Εξαιτίας του γεγονότος ότι θα γίνει αυτή η επιστροφή αυτόματα θα μειωθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Ο ρόλος του ΔΝΤ θα πρέπει να αποφασιστεί, αλλά θα βρεθεί τρόπος να μην γίνεται αναφορά σε Μνημόνιο μέσα από τη χρήση του όρου «επιστολή προθέσεων» (letter of intent). Ακόμα και έτσι, όμως, σημειώνει το Reuters αυτή η επιλογή αφήνει το πολιτικό «στίγμα» στην Ελλάδα ότι βρίσκεται ακόμα σε πρόγραμμα.