Η Γερμανία αναζητεί εργατικό δυναμικό, οι χώρες του Νότου πλήττονται από την ανεργία, μια νέα μορφή μετανάστευσης εμφανίζεται στην Ευρώπη, ωστόσο στην... εξίσωση υπάρχει και ένας απρόβλεπτος παράγοντας που μπορεί να μετατρέψει το όνειρο της εργασίας σε... κόλαση.
Το ρεπορτάζ της Deutsche Welle δείχνει την αθέατη πλευρά της αγοράς εργασίας στη Γερμανία, όπου πέραν των δεδομένων ευκαιριών που προσφέρει στους ανέργους του Νότου, κρύβει και πολλές παγίδες από τις οποίες δεν βγαίνει κανείς εύκολα.
Συγκεκριμένα, αυτό που προκύπτει από τη σχετικά έρευνα είναι ότι τα συμβόλαια που καλούνται να υπογράψουν οι εργαζόμενοι και ιδιαίτερα οι κρυφοί όροι που υπάρχουν σε αυτά, μετατρέπουν την εργασία τους σε απόλυτη δέσμευση. Σε τέτοιο σημείο που να γίνεται λόγος για εκμεταλλεύση ανθρώπινου δυναμικού.
Τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά: η 23χρονη Μαρία Σάντσες, νοσοκόμα στο επάγγελμα, ήρθε στη Γερμανία εμφορούμενη από μεγάλες ελπίδες. Στη Μαδρίτη δεν έχει δουλειά, αλλά τώρα στο Βερολίνο επιτέλους απέκτησε μέσω μιας ιδιωτικής εταιρείας νοσηλευτικού προσωπικού. Όμως, στο συμβόλαιο που υπέγραψε, υπάρχει μια ρήτρα, που της δημιουργεί ανησυχία.
«Εξαρτώνται από τον εργοδότη»
Η νεαρή Ισπανίδα είναι τόσο δυσαρεστημένη από τη θέση εργασίας, που πολύ θα ήθελε να αλλάξει εργοδότη. Όμως δεν είναι εύκολο. Διότι, εάν σπάσει το συμβόλαιο πριν τη λήξη του, θα πρέπει να πληρώσει 6.600 ευρώ. Τι ακριβώς καλύπτει αυτό το ποσό, παραμένει άγνωστο. «Το συμβόλαιο είναι πολύ γενικό, δεν ξεκαθαρίζει τις επιμέρους περιπτώσεις» λέει μιλώντας στη DW η Σάντσες. Τέτοιες περιπτώσεις συμβαίνουν πολύ συχνά σύμφωνα με τον Κάλε Κούνκελ, γραμματέα του συνδικάτου παροχής υπηρεσιών Ver.di, ο οποίος έχει χειριστεί πάνω από 100 ανάλογες υποθέσεις ξένων μισθωτών από Ισπανία, Ελλάδα ή Πορτογαλία.
«Αυτό σημαίνει ότι θα έχουν χρέη ανάμεσα στα 6.600 μέχρι 10.000 ευρώ στη χειρότερη περίπτωση. Με τον τρόπο αυτό εξαρτώνται ντε φάκτο από τον εργοδότη τους υπό την απειλή χρεών και μάλιστα υπέρογκων». Πρόκειται για συμβόλαια εντελώς αδιαφανή που παγιδεύουν τους εργαζόμενους με δραματικές επιπτώσεις. Γιατί πολλοί θα ήθελαν να αλλάξουν θέση εργασίας από τη στιγμή που η πληρωμή είναι κάκιστη».
«Κλοπή ανθρώπινου δυναμικού»
«Οι συνάδελφοι διαπιστώνουν, όταν έρχονται στη Γερμανία, ότι ναι μεν έχουν θέση εργασίας, αλλά πληρώνονται πολύ πιο κάτω από όσο θα μπορούσαν να κερδίσουν, αλλά δεν μπορούν να βγουν από τα συμβόλαιά του». Για παράδειγμα, η Εταιρεία Εντατικής Ιατρικής (GIP) δεν έχει εποπτικό συμβούλιο και δεν έχει υπογράψει συλλογική σύμβαση εργασίας. Στους εργαζόμενούς της δίνει 9,50 ευρώ την ώρα, όταν στο δημόσιο τομέα και στη Διακονία οι νοσηλευτές παίρνουν 30 με 40% περισσότερο την ώρα. Επί πλέον, σε περίπτωση ασθένειας ή διακοπών, το ποσό συρρικνώνεται και αντιστοιχεί σε 6 με 7 ώρες το 12ωρο. «Είναι κλοπή του ανθρώπινου δυναμικού» λέει ο Κάλε Κούνκελ γεμάτος οργή. «Με τον τρόπο αυτό το επάγγελμα του νοσηλευτή δεν γίνεται πιο ελκυστικό».
Ενώ στο ισπανικό σύστημα υγείας οι θέσεις εργασίας καταργούνται, στη Γερμανία υπάρχει έλλειψη 30.000 θέσεων εργασίας. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα γίνουν μάλιστα 220.000. Εδώ και μερικά χρόνια η χώρα έχει ξεκινήσει εκστρατεία αναζήτησης προσωπικό από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από τις χώρες του νότου, όπως την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία.
Αλλά δεν είναι μόνο τα απαράδεκτα συμβόλαια, που «εξοντώνουν» τους ξένους εργαζόμενους, αλλά και οι απαράδεκτες συνθήκες εργασίες. Οι νοσηλευτές παίρνουν εντολή να χρησιμοποιούν λιγότερα υλικά και φαρμακευτικές αλοιφές για να κάνουν οικονομία. Επιπλέον, στην Ισπανία για παράδειγμα, η νοσηλευτική είναι πανεπιστημιακός κλάδος, ο γιατρός κάνει τη διάγνωση και οι νοσοκόμοι αναλαμβάνουν πολλά από τα καθήκοντά του. Στη Γερμανία, είναι αλλιώς, το επάγγελμα μαθαίνεται στην πράξη.