Χρειάστηκαν λιγότερες από 24 ώρες για να γίνει γνωστό το όνομα της Σαμπιχά Σουλεϊμάν σε όλη τη χώρα, να γίνει η αιχμή της πιο πρόσφατης κόντρας στο πολιτικό μας σύστημα. Οι αναφορές σε εκείνη ως σύμβολο αντιπαράθεσης, χωρίς να εξηγείται ποια είναι και τι κάνει, αυξήθηκαν με γεωμετρική πρόοδο μέσα σε λίγες ώρες, γράφει η Ελενα Παπαδημητρίου στο protagon.gr και μας εξηγεί τι πραγματικά συμβαίνει.
Κι ας είχαν προηγηθεί δέκα χρόνια δράσης της στο Δροσερό της Ξάνθης. Από εκεί όπου κατάγεται δηλαδή, εκεί όπου βρίσκεται ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς Ρομά της Ελλάδας.
Στα πανηγύρια με λουλούδια
Ρομά και Ελληνίδα μουσουλμάνα η ίδια, όταν ήταν μικρή ταξίδευε σε όλη την Ελλάδα με την οικογένειά της, πουλώντας λουλούδια σε πανηγύρια και γιορτές μέχρι τα δεκατέσσερά της, οπότε και παντρεύτηκε. Διεκδίκησε το δικαίωμά της στη μόρφωση κι όχι μόνο τη δική της (σήμερα, στα 38 της χρόνια, τελειώνει το γυμνάσιο) αλλά και των υπόλοιπων κοριτσιών του οικισμού και το 2006 δημιούργησε την «Ελπίδα», έναν σύλλογο που στοχεύει στην εκπαίδευση των παιδιών, αλλά και στις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στο Δροσερό.
Εκπαίδευση στον καταυλισμό
Πρακτικά, επικεντρώνεται στην εκπαίδευση ανηλίκων και ενηλίκων με τη λειτουργία ελληνικών παιδικών σταθμών και σχολείων και στις παρεμβάσεις για τη βελτίωση των υποδομών στον καταυλισμό. Μέχρι σήμερα, η Σαμπιχά έχει πάρει μέρος σε πολλά ευρωπαϊκά συνέδρια και διαβουλεύσεις για την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών Ρομά και έχει κερδίσει, μεταξύ άλλων, το Διεθνές Βραβείο Γυναικείου Θάρρους για τη σταθερή παρουσία της στην ανάδειξη και αντιμετώπιση των θεμάτων της κοινότητας των Ρομά. Αυτό είναι το βιογραφικό της, εν συντομία.
Γλώσσα μου τα ρομάνι
Σχετικά με τις θέσεις της, παραθέτω τα λόγια της, ολόκληρη την ομιλία της στο 5ο συνέδριο του ΟΗΕ για τις μειονότητες, που έλαβε χώρα στη Γενεύη στις 27 και 28 Νοεμβρίου του 2012.
«Ονομάζομαι Σαμπιχά Σουλεϊμάν, είμαι Μουσουλμάνα Ρομά από την Ξάνθη στην Ελλάδα και πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Δροσερού «Η Ελπίδα». Ζητώ συγνώμη που δεν μπορώ να μιλήσω απ’ ευθείας σε κάποια από τις γλώσσες που χρησιμοποιούνται στο συνέδριο αλλά δεν τις έμαθα ποτέ. Η μητρική μου γλώσσα είναι ρομάνι, η γλώσσα των Τσιγγάνων.
Υποχρεώθηκα να μάθω τούρκικα
Πάρα ταύτα επειδή είμαι μουσουλμάνα της Θράκης υποχρεώθηκα να πάω σε σχολείο όπου διδάχθηκα μια τρίτη γλώσσα, τα τούρκικα. Αυτό κάνουν κάθε χρόνο εκατοντάδες Έλληνες πολίτες μουσουλμάνοι Ρομά με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε σήμερα μειονότητα εντός της μειονότητας. Το ίδιο συναίσθημα της μειονότητας μέσα στη μειονότητα το αισθανόμαστε σε κάθε βήμα μας μέσα στην κοινωνία. Οι μουσουλμάνοι τουρκικής καταγωγής προσπαθούν να μας επιβάλλουν εκτός από τη γλώσσα τους και την ταυτότητά τους. Ξοδεύουν πολλά λεφτά για να χτίσουν τζαμιά μέσα στους οικισμούς μας. Μας λένε ότι οι Τσιγγάνοι πεθαίνουν νέοι επειδή δεν είναι καλοί Τούρκοι και πιστοί μουσουλμάνοι. Εμείς, όμως, ξέρουμε ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι περισσότερα σχολεία και νοσοκομεία όχι τζαμιά που άλλωστε η Θράκη έχει πολλά.
Εδώ και χρόνια επιμένουν να φτιάξουν σωματεία και να τα ονομάσουν "τουρκικά". Στη συνέχεια προσπαθούν να μας γράψουν σε αυτά τα σωματεία για να μας υποχρεώσουν κι εμάς να πούμε ότι είμαστε Τούρκοι. Πριν μερικά χρόνια το ελληνικό κράτος όρισε να πηγαίνουμε υποχρεωτικά σε νηπιαγωγεία. Οι τουρκικής καταγωγής Μουσουλμάνοι έφτιαξαν δικά τους νηπιαγωγεία όπου διδάσκονται μόνον τουρκικά. Μας πιέζουν να γραφτούμε σε αυτά τα νηπιαγωγεία. Θέλουμε να έχουμε καλή εκπαίδευση στη γλώσσα του κράτους που ζούμε.
Το κράτος δεν κάνει αρκετά. Θέλουμε περισσότερα δημόσια σχολεία. Θέλουμε να μας προστατεύει επειδή είμαστε μουσουλμάνες γυναίκες με δικαιώματα που παραβιάζονται διαρκώς από ανθρώπους που νομίζουν ότι είναι δικαίωμά τους να φέρονται άσχημα στις γυναίκες τους. Περιμένουμε την πραγματική βοήθεια από το ελληνικό κράτος. Η Διακήρυξη του ΟΗΕ για τις μειονότητες λέει ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ιδιαίτερη ταυτότητα και ο πολιτισμός μας. Αυτό δεν ισχύει μόνον για το κράτος στο οποίο ζούμε αλλά και για τους μειονοτικούς συμπολίτες μας. Οι τελευταίοι προσπαθούν να μας επιβάλλουν την τουρκική ταυτότητα αντί της δικής μας ταυτότητας των Ρομά. Δεν θέλουμε να αλλάξουμε τη δική μας ταυτότητα με μία άλλη. Θέλουμε να μας αφήσουν ήσυχους και να μην παίζουν πολιτικά παιχνίδια εις βάρος μας».
Καταγγέλλει υποχρεωτικό εκτουρκισμό των μουσουλμάνων Ξάνθης
Η Σαμπιχά καταγγέλλει υποχρεωτικό εκτουρκισμό των μουσουλμάνων της περιοχής της, κι αυτό είναι που προκαλεί αντιδράσεις. Οι τουρκογενείς της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης απαντούν κατηγορώντας την ως εθνικίστρια και συνεργάτιδα του «Δικτύου 21» κατά το παρελθόν. Η ανακοίνωση του ονόματός της στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, την προηγούμενη εβδομάδα, σκόρπισε θύελλες καθώς τα στελέχη της μειονότητας του κόμματος στη Θράκη άσκησαν ισχυρές πιέσεις στην Κουμουνδούρου και κατάφεραν τελικά να εκτοπίσουν τη Σαμπιχά από το ψηφοδέλτιο και στη θέση της να μπει ο Μεστάν Οσμάν Ουμίζ. Για «ψευδείς και συκοφαντικούς ισχυρισμούς» μιλά η Σαμπιχά, ενώ καλεί τους «αριστερούς που διέπρεψαν εναντίον μας τις τελευταίες ημέρες στα μέσα ενημέρωσης, να προσπαθήσουν να συγκρατήσουν τον αβυσσαλέο τους ρατσισμό».
Ουδείς μπορεί να παραβλέπει τις λεπτές ισορροπίες και την αναγκαιότητα για προσεκτικούς χειρισμούς σε ό,τι αφορά τη μουσουλμανική μειονότητα της δυτικής Θράκης, που είναι έτσι κι αλλιώς ένα περίπλοκο κι άγνωστο στο βάθος του, για τους περισσότερους, ζήτημα. Η υπόθεση της υποψηφιότητας της Σαμπιχά και η απόσυρσή της καταδεικνύουν, για μια φορά ακόμη, πόσο σκληρή είναι η μάχη της επιρροής στην περιοχή. Κι αν η μία πλευρά νιώθει πως πολιτικά κέρδισε διώχνοντάς τη Σαμπιχά από το ψηφοδέλτιο, ποιος μπορεί να ορίσει με βεβαιότητα ποιος είναι ο νικητής και ποιος ο χαμένος;