Μια δήλωση του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Σταθάκη ότι «Στο 5% του ΑΕΠ ανέρχεται το επαχθές χρέος της χώρας», προκάλεσε αναταραχή για το τι εννοεί η αξιωματική αντιπολίτευση, για το τι θα κάνει με το δημόσιο χρέος. Προκάλεσε όμως και ερωτήματα: Τι είναι το επαχθές χρέος;
Οι εξηγήσεις Σταθάκη:
Όπως εξήγησε ο κ. Σταθάκης, το επαχθές χρέος στην περίπτωση της Ελλάδας είναι περιορισμένο. «Είναι τα εξοπλιστικά προγράμματα και ο εξηλεκτρισμός του ΟΣΕ, που δεν έγινε ποτέ. Είναι περίπου στο 5%. Η μεγάλη πλειοψηφία του χρέους, πάνω από το 90%, είναι παραδοσιακό, δημόσιο χρέος των αγορών, δηλαδή των ομολόγων. Εκεί δεν υπάρχει νομική διαδικασία για να αμφισβητηθεί».
Ωστόσο, ο κ. Σταθάκης χαρακτήρισε «μη βιώσιμο» το δημόσιο χρέος, τονίζοντας πως (το ελληνικό χρέος) έχει ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης 9 δισεκ. ευρώ για τα επόμενα 30 χρόνια.
«Η σημερινή κατάσταση» είπε ο κ. Σταθάκης «καθιστά το χρέος μη βιώσιμο, διότι, από τώρα μέχρι το 2020, αυτά το 9 δισεκ. ευρώ πρέπει να προκύπτουν από πλεόνασμα του προϋπολογισμού και από ιδιωτικοποιήσεις. Είναι κοινή πεποίθηση ότι αυτό είναι αδύνατο για τη σημερινή οικονομία και δεν έχει συμβεί ξανά και ιστορικά. Επίσης η μακρά αυτή περίοδος πρέπει να περιλαμβάνει και χρηματοδοτικούς πόρους για την ανάκαμψη της οικονομίας, που υπό αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο να βρεθούν» πρόσθεσε ο κ. Σταθάκης.
Όπως τόνισε μάλιστα, μόνο με την ελάφρυνση του χρέους θα καταφέρει να απεμπλακεί η οικονομία από τη σημερινή «παγίδα χρέους». Συγκεκριμένα, ο κ. Σταθάκης είπε ότι «πρέπει να βρεθεί φόρμουλα βιώσιμου χρέους, που σημαίνει τεράστιες ελαφρύνεις έως και μηδενικά τοκοχρεολύσια, μέχρι να γυρίσει η οικονομία σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αυτό (θα) ισχύει για τα πρώτα τρία-τέσσερα χρόνια, και μετά, με μειωμένο το χρέος κατά 30-40%, να μπορεί να εξυπηρετείται στο μέλλον» ανέφερε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Πυρά από τη ΝΔ για το 5%
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου δίνοντας απάντηση στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, για την τοποθέτηση του βουλευτή Γ. Σταθάκη για το «επαχθές χρέος», δήλωσε ότι «είναι αλήθεια ότι αδυνατούμε να καταλάβουμε τις θέσεις» του ΣΥΡΙΖΑ» και υπέβαλλε τις εξής δύο ερωτήσεις:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαγράψει μόνον το «επαχθές» ή το «μεγαλύτερο μέρος» του χρέους που αναγνωρίζει ως νόμιμο; Η «μονομερής διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους» που ζητά, τελικά αφορά μόνον το 5%, όπως μας αποκάλυψε ο κ. Σταθάκης;» ρώτησε ο κ. Κεδίκογλου.
Νωρίτερα, και απαντώντας σε προηγούμενη ανακοίνωση του κ. Κεδίκογλου, το γραφείο Τύπου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημείωνε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους και αποπληρωμή του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης, ανεξάρτητα από το αν αυτό χαρακτηριστεί ως «επαχθές» ή όχι, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής ρύθμισης για το χρέος, που διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και την ανάκαμψη της οικονομίας».
Πυρά και από το ΠΑΣΟΚ
Σχολιάζοντας την εκτίμηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ότι το λεγόμενο «επαχθές» χρέος της Ελλάδας ανέρχεται μόλις στο 5%, έσπευσε να σχολιάσει και το ΠΑΣΟΚ και θύμισε τι απαντούσε ο Βαγγέλης Βενιζέλος σε όσους το 2012 »έταζαν διαγραφή του επαχθούς χρέους».
«Όταν στις εκλογές του 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συν αυτώ αντιμνημονιακοί έταζαν διαγραφή του επαχθούς χρέους, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τους απαντούσε:
«Επειδή ακούω αυτή την εύκολη ρητορική, περί του "επαχθούς χρέους" που λένε ορισμένες πολιτικές δυνάμεις: Εχει γίνει αντιληπτό στη χώρα μας ότι από τα 210 δισεκατομμύρια χρέους, που είχαν οι ιδιώτες στα χέρια τους διεθνώς, αφαιρέσαμε το 53,5% σε ονομαστική αξία και το 75% σε καθαρά παρούσα αξία; Δηλαδή τους αφήσαμε μόλις το 25% σε όρους καθαρής παρούσας αξίας;
Τι παραπάνω μείωση χρέους φαντάζονται κάποιοι; Το υπόλοιπο ελληνικό χρέος, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται στα χέρια των κρατών και του EFSF που μας δανείζουν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Όλο το χρέος που έχουν οι ιδιώτες κ. Σιδέρη, αυτή τη στιγμή, όλο το ελληνικό δημόσιο χρέος που έχουν οι ιδιώτες, είναι 63 δισεκατομμύρια. Ήταν 210 δισ και έμεινε 63 δις. Έχετε δει πουθενά στο εξωτερικό παρόμοια μείωση χρέους, παρόμοια άφεση χρέους;
Βεβαίως, είμαι ένθερμος οπαδός της διεθνούς ανάλυσης που γίνεται από τους πιο έγκυρους αναλυτές της διάρθρωσης του χρέους. Γιατί έχω την τύχη να είμαι ο μόνος Υπουργός Οικονομικών των τελευταίων δεκαετιών, επί της θητείας του οποίου υπήρξε δραστική μείωση χρέους. Όλες οι άλλες Κυβερνήσεις ταυτίστηκαν με μικρές ή μεγάλες αυξήσεις χρέους. (Ευ. Βενιζέλος 27.05.2012)».
» Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δια του κ. Σταθάκη επιτέλους παραδέχθηκε ποιοι πραγματικά διέγραψαν το «επαχθές χρέος». Αναμένουμε και την δημόσια παραδοχή τους ότι το ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε το μόνο υπαρκτό σχέδιο ασφαλούς εξόδου από την κρίση».
Οι εξηγήσεις που δίνει η «γαλάζια» ομάδα αλήθειας για όσα έλεγε παλιά ο ΣΥΡΙΖΑ
Ψέμα: «Το χρέος είναι επαχθές / απεχθές / ειδεχθές και δεν πρέπει να το πληρώσουμε».
Το τελευταίο διάστημα έχουμε ακούσει και διαβάσει αρκετά επίθετα για το ελληνικό χρέος και μαζί με αυτά τη μονομερή διαγραφή του. Με άλλα λόγια δεν χρωστάμε σε κανέναν και τίποτα. Όσοι συμφωνούν με αυτή την άποψη προτείνουν μια διαδικασία στα πρότυπα όσων εφαρμόστηκαν στο Εκουαδόρ και στην Αϊτή.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, επαχθές λέγεται το χρέος που δημιουργείται από απολυταρχικά καθεστώτα, όταν ο εκάστοτε δικτάτορας λαμβάνει δάνειο για δική του πρόσοδο και όχι για τον λαό.
Από τη στιγμή που η χώρα δεν διαθέτει νομικά επιχειρήματα για να χαρακτηρίσει μέρος του χρέους της επαχθές, οποιαδήποτε μονομερής άρνηση πληρωμής θα οδηγούσε σε άμεση χρεοκοπία με καταστροφικές συνέπειες.
Σε κάθε περίπτωση, μέσω του PSI, η Ελλάδα ελαφρύνθηκε από ένα σημαντικό μέρος του χρέους. Πηγή «Ομάδα Αλήθειας».
Τι είναι το επαχθές χρέος;
Ζητήματα ορολογίας του Χρέους: Ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο «επαχθές χρέος» (odious dept) ήταν ο ρώσος διεθνολόγος Alexander N. Sack στο Παρίσι το 1927. Προσδιόρισε εκείνο το χρέος που είναι σε βάρος του λαού, για το οποίο δεν ρωτήθηκε ποτέ (χωρίς συναίνεση) και εν πλήρη γνώση των πιστωτών. Στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιούνται εναλλακτικοί όροι για να αποδώσουν το χαρακτήρα του. «Επαχθές» χρέος = «δυσβάστακτο» χρέος, «ειδεχθές» = «αποτρόπαιο», «απεχθές» = «επονείδιστο» ή «βλαβερό» χρέος, κά.
Ποιο είναι το συνολικό ύψος του δημοσίου χρέους και ποιο είναι «επαχθές» χρέος; Με βάση τα στοιχεία του Προϋπολογισμού του 2011, το χρέος της «κεντρικής κυβέρνησης» από 298,5 δις € το 2009 ( ή 127% του ΑΕΠ), ανέβηκε σε 343 δις € το 2010 (ή 148% ΑΕΠ) και προβλέπεται να σκαρφαλώσει στα 362 δις € το 2011 (ή 158,6% του ΑΕΠ). Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς γύρω στο 80-85% του δημόσιου χρέους ανήκει στην κατηγορία του «επαχθούς» χρέους.Πηγή «Αριστερό Βήμα»
Διαγραφή όλου του χρέους ή μόνο του επαχθούς χρέους
Ο «πόλεμος» μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και κυβέρνησης προκλήθηκε, συμπερασματικά, από το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παλαιότερα υποσχόταν ότι θα διεκδικήσει «μονομερή διαγραφή ολόκληρου του χρέους» ενώ τώρα, σιγά-σιγά έρχεται σε πιο ρεαλιστικές θέσεις και αναγνωρίζει ότι μόνο το 5% του δημόσιου χρέους είναι «επαχθές» και μόνο αυτό η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει για διαγραφή.