Όταν στην Ελλάδα η ύφεση (για πέμπτη συνεχή χρονιά...) είναι στο 5,6%, ενώ κατά τις εκτιμήσεις του μνημονίου (α' και β') έπρεπε να υπάρχει ανάπτυξη λίγο πάνω από το 1%, όταν η ανεργία έχει σκαρφαλώσει στο 27 %, ενώ προβλεπόταν να κυμαίνεται στο 14 %, κι' όταν το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε απόλυτους αριθμούς υψηλότερα απ' όσο προ κρίσεως και παραμένει δραματικά μη βιώσιμο, δεν χρειάζεται να είσαι... νομπελίστας οικονομολόγος για να διαπιστώσεις πως τα πράγματα δεν πάνε διόλου καλά. Και πως τα success story της κυβέρνησης έχουν κοντά επικοινωνιακά ποδάρια... Αρκεί να είσαι ο μέσος νεοέλληνας του οποίου το εισόδημα έχει μειωθεί κατά 50% μέσα σε τρία χρόνια, και το επίπεδο διαβίωσής του κατά πολύ περισσότερο, γιατί σαν να μην έφθανε που τού μείωσαν μισθούς και συντάξεις, του αύξησαν ταυτόχρονα ( σε σημείο που ν' αδυνατεί ν' ανταποκριθεί...) κάθε φόρο. Κινητό και ακίνητο...
Η «συνταγή», δεν έπιασε. Τ' ομολογούν και... οι γιατροί. Στην αρχή με το λάθος «πολλαπλασιαστή», τώρα με την μη σωστή εκτίμηση των επιπτώσεων της συνταγής λιτότητας και της πορείας του χρέους, όπως παραδέχεται το ΔΝΤ (επιρρίπτοντας τις ευθύνες, όμως, περισσότερο στην ΕΕ και την Γερμανία) στην τελευταία έκθεσή του. Το ότι, όμως, η συνταγή αποδείχθηκε λάθος, δεν σημαίνει επ' ουδενί πως δεν υπήρξε... ασθένεια και δεν χρειαζόταν θεραπεία. 'Όπως με περίσσια προχειρότητα και λαϊκισμό επιχειρούν να μας «πείσουν» (και λόγω απόγνωσης, είμαστε έτοιμοι να πεισθούμε...) τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα περισσότερα ΜΜΕ-ακόμη κι' εκείνα που είχαν πρωτοστατήσει στην εκστρατεία υποστήριξης του πρώτου μνημονίου...
Είναι αλήθεια πως η Ελλάδα αποτέλεσε το «πειραματόζωο» στην προσπάθεια αντιμετώπισης της ευρωπαϊκής εκδοχής της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Γιατί ήταν ο πιο αδύναμος κρίκος της παρέας, με τεράστιο χρέος, μη ανταγωνιστική και παραγωγική οικονομία, ανύπαρκτη δημόσια διοίκηση, χρόνια σωρευμένα προβλήματα κράτους «ξέφραγο αμπέλι», μ' ένα παγιωμένα άθλιο πελατειακό πολιτικό σύστημα. Παράλληλα, στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν υπήρχαν και οι μηχανισμοί αντιμετώπισης τέτοιας εκτάσεως και βάθους κρίσεων, που θεωρούνταν μέχρι το 2008 απίθανο να συμβούν. Την ώρα που το πρόβλημα έσκασε και γιγαντωνόταν, προέκυψε και η σπουδή για την εξεύρεση τρόπων αντιμετώπισης και επίλυσής του. Αναπόφευκτο, ο αδύναμος κρίκος να «προσφερθεί» ως «του κασίδη το κεφάλι».. Ένας, μάλιστα, αδύναμος κρίκος τόσο σμπαραλιασμένος ως κρατική υπόσταση, που ούτε οι ίδιοι οι δανειστές μας το πίστευαν..
Σωστά επισημαίνει το ΔΝΤ πως η πρώτη σκέψη της ΕΕ (και των ηγέτιδων δυνάμεών της) ήταν να διασώσουν το έτσι κι' αλλιώς πρόχειρα στημένο ευρώ-και το μεγάλο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα (Γερμανίας και Γαλλίας, κυρίως) που ήταν υπερεκτεθειμένο σε κερδοσκοπικά θαλασσοδάνεια προς την Ελλάδα. Και τεχνοκρατικά (αλλά και... κατόπιν εορτής!), ορθά κρίνει πως θα ήταν (θεωρητικά...) αποτελεσματικότερο να έχουν υπάρξει «ηπιότεροι» όροι διάσωσης της Ελλάδος, λ.χ. με μακρότερους χρόνους αποπληρωμής. Κάτι όμως, που προϋποθέτει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες που μας δάνεισαν, θα έπρεπε να μας δανείσουν... περισσότερο, και καμιά απολύτως δεν ήταν διατεθειμένη να πράξει. Σήμερα, με την σωρευμένη εμπειρία, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός διάσωσης και αντιμετώπισης κρίσεων, βελτιώνεται-όχι προς Θεού για... ηθικούς ή λόγους «αλληλεγγύης»- επί το αποτελεσματικότερο.«Τότε» μάθαιναν στου κασίδη το κεφάλι. Στο δικό μας, δηλαδή. Άγαρμπα, βιαστικά, πρόχειρα...
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πολύ σκληρή και άδικη για μας (τα πράγματα, όμως, θα ήταν ασυγκρίτως χειρότερα αν δεν υπήρχε έστω αυτή η επώδυνη βοήθεια...) παρά το γεγονός ότι για την θέση που βρεθήκαμε, φέρουμε και οι ίδιοι μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Γιατί τα σημάδια, πχ. πως δεν μπορεί μια χώρα στο διηνεκές να ζει και να «ευημερεί» με δανεικά, χωρίς να παράγει, με προκλητική φοροδιαφυγή, ένα υδροκεφαλικό και διαρκώς διευρυνόμενο μη λειτουργικό και αποτελεσματικό τομέα κ.λ.π, ήταν εντονότατα και πριν ξεσπάσει η παγκόσμια κρίση. «Απλώς», δεν τους δίναμε σημασία, και... «απλώς» μετά την κρίση η βόμβα εξερράγη.
Δάκρυα, μνημόσυνα και αλόγιστοι αλαλαγμοί, δεν έχουν νόημα. Δεν βοηθούν σε τίποτε. Τώρα τι κάνουμε. Τώρα αναμφισβήτητα μπορούμε να εκμεταλλευθούμε, επικαλούμενοι την, την σωρευμένη ευρωπαϊκή εμπειρία αλλά και τους πιο ευέλικτους μηχανισμούς που αναπτύσσονται. Και να ζητήσουμε (δημιουργείται ήδη άλλωστε ευνοϊκό σχετικό κλίμα) βελτίωση τόσο των όρων όσο και των ρυθμών που μας επιβλήθηκαν με τα μνημόνια,που μάλιστα κατά γενική ομολογία αξιολογούνται ως ατελέσφοροι. Τώρα διανοίγονται τα περιθώρια ψύχραιμου και μ' επιχειρήματα από την πλευρά μας διαλόγου και νέου κύκλου διαπραγματεύσεων. Δεν χρειάζεται να παραμυθιάζεται με λαϊκισμούς η κοινωνία πως μόνοι μας και... με τον τσαμπουκά μας , με κάποια μαγική κίνηση , θα ξεγίνουν όσα τραβάμε με πόνο και τεράστιες θυσίες τα τελευταία χρόνια και θα... ξαναγυρίσουμε νικητές και τροπαιούχοι στις "παλιές καλές μέρες" που μας έφθασαν εξ αρχής εδώ που φθάσαμε, και θα φτάναμε νομοτελειακά κάποτε, ακόμη κι' αν δεν ξεσπούσε η παγκόσμια κρίση. Τα καραγκιοζιλίκια «θα τρίψουμε στη μούρη των δανειστών μας τις συμφωνίες!», «θα αντιμετωπίσουμε την ανεργία προσλαμβάνοντας στο δημόσιο», «πρώτο μας νομοθέτημα η πλήρης αποκατάσταση των συντάξεων και ο βασικός μισθός στα 1.400 ευρώ...», θυμίζουν πολιτικές «φιλοσοφίες» και πολιτικούς που μας έφθασαν εδώ που φθάσαμε. Διόλου... «ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά...».
Τι στην ευχή, πάθαμε που πάθαμε, να μην μάθουμε κάτι κι' όλας; Φτου κι' από την αρχή;